-
Kimya
Hidrojen Peroksit Neden Kahverengi Bir Şişede Gelir?
İki hidrojen molekülünü ve iki oksijen molekülünü birleştirdiğinizde ne elde edersiniz? Kimya ile arası iyi olanlar cevabı zaten biliyordur. Olmayanlara ise biz verelim. Cevap hidrojen peroksit yani H2O2 olacaktır. Diğer adıyla da oksijenli su. Çoğunlukla yarayı temizleme amacıyla…
-
Günlük Hayatımızda Matematik
Hızınızı Hesaplarken Harmonik Ortalamayı Dikkate Almayı Unutmayın!
Popüler inanışın aksine, ortalama aslında matematiksel olarak doğru bir söylem değildir. Ortalama olarak adlandırılan matematiksel bir işlem yoktur. Genellikle ortalama ile kastettiğimiz şey aritmetik ortalamadır. Topla böl biçiminde bildiğimiz ve bir veri kümesinin orta değerini…
-
Ekonomi
İnsan Sermayesi Toplumları Trajediden Kurtarır mı?
Amerikalı ekonomist Theodore Schultz’un 1960’ların ilk yıllarında dile getirdiği ve 1962’de Gary Becker’ın geliştirdiği bir kavram olan “insan sermayesi” iktisadi bir kategori olarak insanın kendi başına bir yatırım faktörü olduğu, başta eğitim ve yetiştirme olmak…
-
Fizik
EVP Yani Elektronik Ses Fenomeni Nedir? Ne Değildir?
Metafiziğe ilgi duyuyorsanız ya da korku filmleri izlemeyi seviyorsanız muhtemelen kayıt cihazlarıyla yakalanan ürkütücü sesler hakkında bilginiz vardır. Türkçe adıyla Elektronik Ses Fenomeni, İngilizce olarak Electronic Voice Phenomena (EVP) ruhların bizimle iletişim kurmak istediklerini ve…
-
Geometri
Bütün Üçgenler Aslında İkizkenar Üçgendir!
Başlıkta okuduğunuz cümle elbette yanlıştır. Bütün üçgenler ikizkenar üçgen değildir. Ancak bir çok insanın basit bir hata neticesinde bu çıkarıma ulaşması mümkündür. Geometrik hatalar, tanım eksikliğinden kaynaklanan hatalı çizimler sonucunda ortaya çıkar. Eski zamanlarda bazı…
-
Astronomi
Evreninin Nihai Sonu Nasıl Gelecek? Ürkütücü 4 Senaryo
Bildiğimiz evren, 13.8 milyar yıl önce doğdu. O günden beri fizik yasalarına göre genişlemekte, soğumakta ve yerçekimine maruz kalmakta. O zamandan bu zamana olan hikayeyi biliyoruz. Ama aynı zamanda başlangıcı olan her şeyin bir sonunun…
-
Sosyoloji
Kızlar Pembe Sever Erkekler Mavi: Renklerin Cinsiyeti Var mıdır?
Çoğu pembe renkli giysilerden oluştuğu için bir çocuk giyim mağazasının kızlar bölümünü bulmak kolaydır. Sonuçta mavi erkekler ve pembe kızlar içindir. Ya da bize uzun zamandır söylenen bilgi bu biçimdedir. Bu nedenle özellikle küçük kız…
-
Biyoloji ve Coğrafya
Ağaçlar Şehirlerin Sıcaklığını Gerçekten Azaltabilir mi?
Yaşadığımız yangın felaketinin başlangıcından bu yana ağaçlar hakkında çokça konuştuk. Ağaçların yaşanabilir atmosferik koşulların korunmasına yardımcı olduğunu, çok sayıda biyolojik türe barınak sağladığını ve yaşamımız için elzem olduklarını zaten bildiğinizi düşünüyoruz. Peki ağaçların iklim değişikliği…
-
Astronomi
Yıldız Haritası Nedir? Yıldızlar İsimlerini Nasıl Alır?
Astronomiye yeni başlayan herkes, şaşırtıcı çeşitlilikte sayılar ve harflerle karşı karşıyadır. Sonuçta Vega yıldızını bilen bir kişi, bu yıldız için kullanılan BD +38°3238, Alpha Lyrae, 3 Lyrae, HR 7001, GC 25466, HD 172167, SAO 67174,…
-
İlginç Sayılar
Matematikçiler İçin Asal Sayılar Neden Bu Kadar Önemlidir?
Sayıların temelinde sayma sayıları vardır: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, … Peki bunun bile temelinde başka sayılar var mıdır? Önce işe bir soru ile başlayalım: Bir sayıyı daha küçük…
-
Koordinat Sistemi ve Yaşamın Koordinatları
İnsan ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik ortaya çıkan teknolojiler hayatımızın birçok alanına girmiş durumdadır. Öyle ki yatağımızdan çıkmadan okuldaki ders takibini yapabilir, eve yemek siparişi verebilir, internetten beğendiğimiz ürünü kolaylıkla temin edebiliriz. Ayrıca Google Earth uygulamasını açıp…
-
Parmakla Çarpma Yapmanın Püf Noktaları
Birçok çocuk matematiği ilk öğrenirken parmaklarını kullanır. Bu elbette son derece doğaldır. Ne de olsa parmaklar, her zaman elimizin altında olan harika bir araçtır. İşte tam da bu nedenle parmaklarımızı hesap makinesi yerine de kullanabiliriz.…
-
Matematik Nedir? Ne İşe Yarar?
Merhaba arkadaşlar. Bugün sizlere formül, denklem veyahut bir konu anlatmayacağım. Bugün sizlere matematiğin ne ile beslendiğini anlatacağım. Bu ilimin, bu bilimin soyutsallığından ve “Matematik Ne işe Yarar”dan bahsedeceğim. Matematik bilimi o kadar ilginç bir bilimdir…
-
Antik Çağlardan Günümüze Kalan Bir Miras: Dama Oyunu
Eğlenmek için fazla seçeneğin olmadığı antik dönemlerde insanların zar oyunları, tavla, satranç, senet gibi oyunlarla zaman geçirdiğini günümüze ulaşan arkeolojik bulgulardan biliyoruz. Ancak hangisinin ilk olduğunu bilmek çok da kolay değil. Sonuçta anlayabildiğimiz kadarıyla bir…
-
Bilim Kurgu Yazarları Neden Asal Sayıları Severler?
Bilim kurgu yazarları uzaylılarının Dünya ile iletişim kurmasını istediklerinde karşılaştıkları bir problemleri vardır. Uzaylılarının gerçekten zeki olduklarını ve yerel dili öğrendiklerini mi kabul etmeli? Yoksa evrendeki herkesin İngilizce konuştuğunu mu varsaymalı? Birkaç yazarın aradığı çözümlerden…
AKLINIZA TAKILANLAR
-
Overbooking: Havayolları Neden Uçak Kapasitesinden Fazla Bilet Satar?
Bir uçak bileti satın almanız, satın aldığınız uçuşu planladığınız zamanda yapacağınızı garanti etmez. Bazen check-in aşamasında uçakta yer olmadığı ve bir sonraki uçakla gitmeniz gerektiği söylenebilir. Bu durum Overbooking yani çifte rezervasyon olarak bilinir. Yani…
-
Kurtlar Dolunayda Neden Ulur? Ay İnsan Yaşantısını da Etkiler mi?
“Elbette dolunay garip ve olağandışı davranışlara neden olmalıdır. Sonuçta, uydumuz Ay, Dünya’mızdaki gelgitlerden sorumludur. Sonucunda bedenlerimiz ve beyinlerimiz de çoğunlukla sudur. Bu nedenle Ay Dolunay olduğunda da kesinlikle garip şeyler olur.” Bu sözleri etrafınızda duymuş…
-
5 Saniye Kuralı: Düşen Yiyecekleri Hemen Alırsak Mikrop Geçmez mi?
Diyelim ki çok açsınız, elinizde çok sevdiğiniz bir çikolata var ve tam ısırık alırken siz onu yanlışlıkla yere düşürdünüz. Çikolatayı hiçbir şey olmamış gibi yerden alıp yemeye devam eder miydiniz? Aslında bu durumda kimilerine göre…
-
Ay Dünya’dan Uzaklaşıyor Peki Bu Bizim İçin Ne Anlama Geliyor?
Ay yaklaşık 4,51 milyar yıl önce varoluşunun ilk zamanlarından beri gezegenimizin etrafında dönüyor. Ancak uydumuz anlaşılan bu işbirliğinden pek de memnun değil. Çünkü bir süredir biliyoruz ki Ay Dünya’dan uzaklaşıyor. Gelgit bir gök cisminin başka…
-
Newton’un Başına Gerçekten Elma Düştü mü?
Hikaye şöyle başlar: “Newton, bahçede bir elma ağacının altında oturmuş ve derin düşünceler dalmıştı. O esnada ağaçtan başına bir elma düştü. Bu elma ona yerçekimi hakkında yepyeni bir düşünce biçimi geliştirmesi için ilham verdi”. Bu…
-
Yıldız Tozu Nedir? Tam Olarak Ne Kadar Yıldız Tozuyuz?
Mutlaka bir yerlerde Carl Sagan’ın “DNA’mızdaki nitrojen, dişlerimizdeki kalsiyum, kanımızdaki demir, elmalı turtamızdaki karbon, çöken yıldızların içlerinde yapıldı. Bizler, yıldızların malzemesinden yapıldık.” sözünü duymuşsunuzdur. Bu söz dilimize “Hepimiz yıldız tozuyuz olarak yerleşmiştir. Peki tam olarak…
