Galaksimizde olası süper gelişmiş uygarlıkların izlerini keşfetmeyi uzun zamandır bekliyoruz. Son araştırmalar Samanyolunda bunun için en az 7 aday olduğunu iddia ediyor. Hatta bu gelişmiş uygarlıklar yıldızlarından gelen enerjiyi kullanmak için Dyson küresi inşa etmiş bile olabilir!
Araştırmacılar bu yıldızların zeki uygarlıklara ev sahipliği yaptığından tam olarak emin olamasalar da, bu haber dünya dışı yaşam arayan bilim insanlarının ilgisini oldukça çekmiş durumda. Peki ama varsayımsal olarak kabul ettiğimiz Dyson küresi tam olarak nedir? Bu sorunun cevabına geçmeden önce Hephaistos projesi hakkında kısaca bilgi verelim.
Hephaistos projesi nedir?
Uzaylı teknolojik uygarlıkların kanıtlarını aramanın üç yolu vardır. Bunlardan biri, radyo sinyallerini takip ederek, varlıklarını iletmek için yaptıkları kasıtlı girişimlere dikkat etmektir. Bir diğeri ise Güneş Sistemini ziyaret ettiklerine dair kanıt aramaktır. Üçüncü bir seçenek ise uzaydaki büyük ölçekli mühendislik projelerinin işaretlerini aramaktır.
Yunan mitolojisinde Hephaistos, Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateş tanrısıdır. Kendisi aynı zamanda aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in eşidir. Merak uyandıran son keşif ise onun adını taşıyan, Hephaistos projesi olarak da bilinen, yeni bir proje kapsamında yapıldı.
Bu projede İsveç, ABD, Hindistan ve Birleşik Krallık’tan araştırmacılar bir araya geldi. Amaçları çok miktarda astronomik veriyi analiz etmek ve olası gelişmiş uygarlıkların izlerini çıkarmaktı. Ekip araştırmasında, akıllı varlıklar tarafından kullanılması olası teknolojinin göstergelerine odaklandı.
Araştırmalarında üç büyük astronomik araştırmadan ( Gaia uzay aracı, NASA’nın WISE aracı ve Two Micron All-Sky Survey) elde edilen verileri kullandılar. Bu esnada aşırı kızılötesi radyasyon yayan yıldızları bulmaya çalıştılar. Araştırma boyunca 5 milyondan fazla yıldız incelendi ve sonucunda yedi yıldızın etrafında Dyson küresi olabileceğine karar verildi.
Ancak yazarlar abartılı iddialarda bulunmamaya dikkat ediyorlar. Çünkü geçtiğimiz yıllarda benzer bir iddia daha ortaya atılmıştı. Tabby Yıldız ( Kic 8462852) hakkında büyük bir heyecan vardı çünkü bu yıldızın, ışığında pek çok sıra dışı değişimler gözlemleniyordu ve bunun olası bir Dyson küresi olduğu düşünülmüştü. Ancak kısa sürede uzaylı bir mega yapı olmadığı anlaşılacaktı. Bu renk değişimi için çeşitli doğal açıklama mevcuttu. Aynı şeyin bu yedi adayın başına gelmesi de mümkün.
Dyson küresi nedir?
Temel olarak, bir medeniyetin sahip olduğu teknoloji ne kadar iyi olursa, o kadar çok enerji kullanır. Bu düşünceyle bir medeniyetin enerjiden yararlanma yeteneklerine dayalı olarak sınıflandırılması mümkündür.
Tip 1 Medeniyet ana gezegenlerinin tüm enerji kaynaklarını kullanan medeniyetlerdi. Yani dünyamız açısından düşünürsek bu güneşin tüm enerjini kullanmak anlamına gelir. Bu durumda biz insanlar, henüz bu medeniyet düzeyine bile erişmiş durumda değiliz!
Tip 2 Medeniyet seviyeye erişmiş bir uygarlık ise yıldızının sadece gezegene düşen enerjisini değil, ürettiği tüm enerjisini kullanmayı başaracaktır. Bizim açımızdan düşünürsek bu, Güneş’in enerjisinin tamamını yakalamak için etrafına, yarıçapı Güneş ile Dünya arasındaki mesafeye eşit olan devasa bir küre inşa etmek demektir. Dyson küresi adı verilen bu kürenin adı, bu fikri ilk defa öne süren ABD’li fizikçi Freeman Dyson’dan gelmektedir.
Bu seviyeye ulaşan bir medeniyet devamında Tip III Medeniyet olacaktır. Bu süper medeniyet, kendi galaksilerindeki tüm yıldızların ürettiği tüm enerjiyi kullanmayı başaracaktır. Bunu yapmanın bir yolu, uygarlığın galaksilerindeki her yıldızı Dyson küreleriyle kaplamasıdır.
Dyson küresi yapmak mümkün mü?
Freeman Dyson, bu mega yapıların bir imzaya sahip olacağını fark etmişti. Bu imza (ekibinin son çalışmada aradığı), önemli miktarda kızılötesi radyasyon fazlalığıydı. Bunun nedeni, mega yapıların yıldızın yaydığı görünür ışığı absorbe etmesi, ancak tamamını kontrol altına alamamasıdır. Bunun yerine, fazla enerjiyi çok daha uzun dalga boyuna sahip kızılötesi ışık olarak yansıtmak zorunda kalacaklardı. Ne yazık ki, bu tür ışık gaz birçok başka şeyin de imzası olacaktır.
Freeman Dyson ve Nikolai Kardashev bu muazzam düzeydeki gücün ne için kullanılacağını hiçbir zaman belirtmemişlerdi. Sadece katlanarak artan enerji kullanımı sonucunda bir noktada gelişmiş uzaylı uygarlıkların yaptığı her şey için onlara ihtiyaç duyacağını varsaymışlardı.
Sonucunda bir uygarlığın Dyson küresi inşa etme becerisine sahip olduğu noktaya geldiğinde, gücü elde etmek için bir yıldız kullanmaktan daha iyi bir seçeneğe sahip olacaklarını düşünmek, böyle bir kürenin inşa edilmiş olmasını düşünmekten daha mantıklıdır.
Sonuç olarak
Araştırmacılar, bir sonraki adımın, James Webb Uzay Teleskobu gibi daha güçlü araçlar kullanarak yeni belirlenen aday yıldızlar üzerinde daha kesin gözlemler yapmak ve bu sistemlerde zeki dünya dışı yaşam formunun diğer işaretlerini aramak olduğunu söylüyorlar. Bu süreçte bize de sadece oturup beklemek düşüyor.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Matías Suazo, Erik Zackrisson, Priyatam K Mahto, Fabian Lundell. Carl Nettelblad, Andreas J Korn, Jason T Wright, Suman Majumdar, Project Hephaistos – II. Dyson sphere candidates from Gaia DR3, 2MASS, and WISE. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Volume 531, Issue 1, June 2024, Pages 695–707, https://doi.org/10.1093/mnras/stae1186
- Alien ‘Dyson sphere’ megastructures could surround at least. 7 stars in our galaxy, new studies suggest. Yayınlanma tarihi: 16 Mayıs 2024. Kaynak site: Live Science. Bağlantı: Alien ‘Dyson sphere’ megastructures could surround at least. 7 stars in our galaxy, new studies suggest
- Dyson spheres: astronomers report potential candidates for alien megastructures – here’s what to make of it. Kaynak site: Conversation. Yayınlanma tarihi: 22 Mayıs 2024. Bağlantı: Dyson spheres: astronomers report potential candidates for alien megastructures. Here’s what to make of it
Matematiksel
