Günlük Hayatımızda Matematik
-
Evreni Doldurmak İçin Gereken Kum Tanesi Sayısı Nedir?
1941’de matematikçi GH Hardy şöyle yazmıştı. “Aeschylus unutulunca Archimedes (Arşimet) hatırlanacak. Çünkü diller ölür; ama matematiksel fikirler ölmez.” Gerçekten de günümüzde Aeschylus ( Oyun yazarı – Eshilos ) adı unutulsa da, Arşimet adı antik çağın en büyük matematikçisi ve bilim…
-
Üstel Büyüme Yanılgısı: Bu Matematik Hatası Riskleri Neden Hafife Aldığımızı Açıklıyor
Basit bir matematiksel hata, birçok insanın neden riskleri hafife aldığını ya da neden hala para ile ilgili mantıksız yatırımlar yaptığını anlamamızı sağlayabilir. Bir çoğumuz doğrusal artışı sezgisel olarak kavrama eğilimi gösteririz. Ancak üstel büyüme söz konusu olduğunda anlaşılan doğru çıkarımlarda…
-
İkinci Dereceden Denklemlerin 101 Kullanım Yeri
Okullarda ikinci dereceden denklemler konusunu öğrenir sonrasında da konuyu derinlemesine pek düşünmeyiz. Oysa ikinci dereceden denklemler sandığımızdan çok daha fazla yerde karşımıza çıkar. Bu yazıda ana başlıklar halinde ikinci dereceden denklemlerin 101 olmasa bile bir çok kullanım yeri hakkında fikir…
-
Ufuk Çizgisi Ne Kadar Uzaktadır? Çıplak Gözle Ne Kadar Uzağı Görebiliriz?
Genelde bunaldığımızda bir de denize erişme şansımız var ise boş bir biçimde denizi seyretmeye hepimiz eğilimliyizdir. Gözlerimizi ileriye doğru dikeriz. Sonrasında da genellikle deniz ile gökyüzünün birleştiği ufuk çizgisi civarına odaklanırız. Peki ama adına ufuk (Gözerimi veya Ufuk Çizgisi) dediğimiz bu…
-
Kuyruk Teorisi Nedir? Hızlı İlerleyen Kuyruğu Seçmek Matematiksel Olarak Mümkün müdür?
Alışverişe çıkmak başta heyecan verse de para ödemek için kasaya ilerlediğinizde süreç genelde bir kabusa dönüşür. Kendinize göre en kısa kuyruğu seçip beklemeye başladığınızda, az evvel hızla ilerleyen kuyruk sanki yavaşlamış gibidir. Bu sırada da yan taraftaki kuyruk daha hızlı…
-
Braess Paradoksu: Daha Fazla Yol Daha Az Trafik Demek Değildir!
Yazıya size garip gelecek bir cümle ile başlayalım. Yeni yollar inşa etmek trafik sıkışıklığını artırır. Ayrıca mevcut yolların kapatılması ise trafik sıkışıklığını azaltır. Tamamen sezgilerimize aykırı olan bu durum kanıtlanmıştır ve günümüzde Braess Paradoksu olarak bilinmektedir. Şimdi bir senaryo düşünelim.…
-
John Harrison’ın Saatleri Denizde Boylam Bulma Sorununu Nasıl Çözdü?
Antik çağlardan günümüze kadar geçen sürede tüm denizcilerin amacı denizde bir noktadan diğerine hızlı ve emniyetli bir şekilde ulaşmak olmuştur. Navigasyon araçlarının henüz kimse tarafından bilinmediği dönemlerde denizciler gündüz doğu-batı yönünde güneşin hareketine, gece ise belli başlı takımyıldızların konumlarına göre yönlerini bulabiliyorlardı;…
-
Doğadaki Büyüleyici Geometriyi Keşfedin
İster bir doğa yürüyüşünde, ister bahçenizle uğraşırken ya da kısa bir tatil kaçamağı yapmak için deniz kıyısına gittiğiniz zaman. Ne yaparsanız yapın matematik siz farkında olmasanız bile her an sizinle beraberdir. Bugüne kadar matematik dersini ve özellikle de geometriyi hayatınızdan…
-
Doğanın Mühendisleri Örümceklerdir, Peki Örümcek Ağının Matematiği Nedir?
Örümcekler neredeyse 400 milyon yıldır dünyada yaşıyor. Okyanustan çıkıp karada yaşamaya başlayan ilk hayvanlar arasındaydılar ve tüm kitlesel yok oluşlardan kolaylıkla kurtuldular. Fosiller bizlere, 30 milyon yıl önceki örümceklerin bugünkülerle hemen hemen aynı olduklarını gösteriyor. Yaklaşık olarak 40.000 türü olan…
-
Matematik İnsanların Neden Kutuplaşma Eğilimde Olduğunu Açıklayabilir mi?
Söz konusu olan şey siyaset olduğu zamanlarda insanlar kendini iki taraftan biri olmak durumunda bulur. Sağcılar ya da solcular. Milliyetçiler ve muhafazakarlar. Bu, hem Türkiye hem de dünya siyaseti için geçerlidir. Bu durum da kutuplaşma olarak isimlendirilmektedir. Bir araştırmaya göre bu…
