Matematik Öğrenelim
-
Küresel Üçgeni Bize Tanıtan İskenderiyeli Menelaus Ve Ünlü Teoremi
İskenderiyeli Menelaus, küresel bir üçgeni (bir kürenin yüzeyinde üç büyük dairenin oluşturduğu bir üçgen) ilk kez tasarlayan ve tanımlayan Yunan matematikçi ve astronomdur. Kendisinin matematik tarihine önemli katkıları olmasına rağmen…
-
Frank Morley ve Şaşırtıcı Morley Teoremi
Yazıyı okumadan önce elinize bir kağıt kalem alın. Şimdi kağıdınıza, canınızın istediği biçimde, bir üçgen çizin. Şimdi her açıyı üçe bölün. Açı ölçeriniz yok ise göz kararı da bölebilirsiniz. Sonucunda…
-
Fermat’ın Son Teoremi Neden Bu Kadar Özeldir?
Matematikteki önemli problemleri çözmeye yönelik ilk çağrı ve yarışmalar on altıncı ve on yedinci yüzyıllara kadar uzanır. Bu problemlerin bazıları modern zamanlara kadar matematikçileri zorlamaya devam etmiştir. Buna bir örnek…
-
Aristoteles’in Çember Paradoksu Nedir?
Çeşitli mekanik problemlerin tartışıldığı, “Mechanica” (Yunanca: Μηχανικά) isimli kitap otuz beş soruyu kapsayan bir derlemedir. Bu kitabın, Platon’un öğrencisi ve Büyük İskender’in öğretmeni olan Aristoteles (MÖ 384–322) tarafından yazıldığı kesin…
-
Reductio Ad Absurdum Ya da Olmayana Ergi Nedir?
Bazen doğru olduğundan şüphelendiğimiz (ama henüz kanıtlayamadığımız) bir şey aslında yanlış olsaydı ne olurdu diye kendi kendimize sorarız. Yanlış olduğuna inandığımız bir şeyin doğru olduğunu varsaymak, temeli Aristo’ya kadar giden…
-
Collatz Problemi: Kimsenin Çözemediği En Basit Matematik Problemi
Bu yazı bir uyarıyla birlikte gelir. Bu soruyu çözmeye uğraşmayınız. Başlangıçta sorunun basitliği, kolayca anlaşılabilir olması size cazip gelecektir. Hemen elinize kağıt kalem alıp denemek bile isteyebilirsiniz. Ancak hatırlatalım. Kimileri…
-
Hayal Edilemeyecek Kadar Büyük Sayılar İle Nasıl Başa Çıkabiliriz?
Aklınıza gelebilecek en büyük sayı nedir? Çocukken bir çok kişi bu tip soruları birbirine sormuştur. Umutsuzca bir cevap “trilyon trilyon” gibilerinden bir şey olabilir. Ayrıca zeki bir çocuk ortaya çıkıp sonsuz…
-
Matematik İspatlarıyla Bilgisayar Programlarını Birleştiren Bağlantı: Curry-Howard Yazışması
Matematik öyle bir şey ki, onu görmediğimiz ya da kullanmadığımız bir alan var mı bilemiyorum. Başta fizik olmak üzere biyolojide hatta sosyal bilimlerde bile matematik karşımıza çıkıyor. Bir de matematik…
-
Asal Sayılar Şifrelemede Neden Kullanılır? Onlara Güvenmeye Devam Edebilir miyiz?
Asal sayılar yalnızca kendisine ve bire bölünebilen sayılardan daha fazlasıdır. Bu sayılar, Öklid’in sonu olmadığını kanıtladığından beri matematikçilerin sırlarını açığa çıkarmaya çalıştıkları matematiksel bir gizemdir. Asal sayılar aynı zamanda, şifrelemenin…
-
ABC Varsayımını Çözen Yada Çürüten Matematikçiye 1 Milyon Dolar Var
Sayı teorisindeki olağanüstü varsayımlardan biri olarak adlandırılan ABC varsayımı, akla gelen en basit denklemlerden biriyle başlar: a + b = c. Abc varsayımı, üç sayı arasındaki ilişkiyi belki de mümkün olan en basit denklemle tanımlar: a + b = c Sayı teorisyenleri için 2012 yılı, inişli…
