Günlük Hayatımızda Matematik
-
Palyaço Balıkları Basit Matematik Becerilerine Sahip Olabilir!
Balıkları genelde okyanusta veya denizde öyle salına salına yüzen canlılar olarak düşünürüz. Fakat Okinawa Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nde yapılan yeni bir çalışma, palyaço balıklarının sandığımızdan daha bilinçli olduğunu ileri sürüyor. Bu çalışmaya göre palyaço balıkları basit matematik becerilerine sahip olabilir!…
-
Fourier Dönüşümü: Basit Bir Formül Dünyayı Nasıl Değiştirdi?
Gündelik hayattaki hemen hemen her şeye uygulanan, ancak bilim dünyasının dışında fazla da bilinmeyen bir fikir söyle derseniz vereceğimiz cevap muhtemelen Fourier dönüşümü olacaktır. Fransız matematikçi ve fizikçi Jean Baptiste Joseph Fourier tarihteki bazı bilimciler kadar meşhur değildir. Ama çalışmaları…
-
Sık Yapılan İstatistik Hataları ve Bunlardan Kaçınmanın Yolları
Genelde istatistikler yalan söylüyor deriz ama istatistikler yalan söylemez. Çünkü istatistik matematikten doğan enfes bir alandır. İstatistikler, çevremizdeki kalıpları anlamamıza yarar. Ancak konu bu kalıpları yorumlamaya geldiğinde sezgilerimiz bizi çoğu zaman yarı yolda bırakır. Devamında da çeşitli istatistik hataları yaparız.…
-
Martingale Sistemi Nedir? Basit Bir Hesap Şans Oyunlarında Kazanmamızı Sağlayabilir mi?
Paul Pierre Lévy, yerel zaman, kararlı dağılımlar ve karakteristik fonksiyonlar gibi temel kavramları tanıtan, özellikle olasılık teorisinde aktif olan bir Fransız matematikçiydi. Ancak onun adı günümüzde tüm başarılarından ziyade Martingale sistemi adı verilen bir çalışması ile anımsanıyor. Matematiğin bir çok…
-
Dunning-Kruger Etkisi Çürütüldü mü? Bir Matematik Profesörü İnsanların Çoğunun Kendi Bilgilerini Doğru Şekilde Ölçebildiğini İddia Ediyor
Dunning-Kruger etkisi, Cornell Üniversitesi’nden Justin Kruger ve David Dunning adlı iki psikoloğun tanımlamış olduğu bilişsel önyargıdır. Ancak Dunning-Kruger etkisi çürütülmüş olabilir! Bugüne kadar Dunning-Kruger etkisi hakkında çok sayıda yazı okumuş olmalısınız. Cahil cesareti olarak da isimlendirdiğimiz bu fikri hepimiz sevmiş ve kabullenmiş…
-
Bir İstatistik Hatası Savcının Yanılgısı Ve Sally Clark’ın Hikayesi
Masum olduğunuzu ancak cinayetten tutuklandığınızı düşünün. Masumluğunuzu ispatlayamıyorsunuz çünkü suç mahallindeki fiziksel deliller sizi işaret ediyor. Bu nedenle savcı mahkemede sizi suçluyor. Ancak savcının koşullu olasılığı yanlış uygulamış olması da olasıdır. Bu durum Prosecutor’s Fallacy yani savcının yanılgısı olarak isimlendirilir.…
-
Hava Durumunda Yüzde 30 Yağmur İhtimali Var Dediklerinde Ne Anlamalıyız?
Hava durumu yağmur ihtimalinin %30 olduğunu söylediğinde ve yağmur yağdığında, yapılan tahminlerin doğruluğuna olan güveniniz kaybolur mu? Cevabınız evet ise acele karar veriyor olabilirsiniz. Hava durumunu hemen hemen hepimiz takip ederiz. Bu nedenle bize duyurulan rakamların tam olarak ne anlama…
-
Yazı Tura Atışınızda Olasılığın Her Zaman Yüzde 50 Olmadığını Hatırlayın!
İster bir tartışmayı çözmek ister bir futbol maçında ilk başlama vuruşunu kimin yapacağına karar vermek olsun, bir belirsizliği çözüme kavuşturmak için yazı tura atma fikrini yüzyıllardır kullanılıyoruz. Bizim için Yazı-tura ifadesi, rastgeleliğin eşanlamlısıdır. Ancak 18. yüzyıldan bu yana matematikçiler, adil…
-
Hayvanlar Matematik Biliyor Ve Sayılar Hayatta Kalmalarına Yardımcı Oluyor
Sayıları anlamak genellikle insana özgü bir yeti olarak görülür. Bunu bizi diğer hayvanlardan ayıran zekamızın ayırt edici bir özelliği olarak kabul ederiz. Ancak günümüzde bir çok hayvanın sayma yeteneğine sahip olduğunu biliyoruz. Sayı saymak tam olarak matematik yapmak anlamına gelmiyor…
-
Kullandığımız Dilde Sayılar Olmasa Ne Olurdu? Bu Sorunun Cevabını Biliyoruz!
Yaşantımızı sayılarla yönetiriz. Bu yazıyı okurken muhtemelen saatin kaç olduğunu, kaç yaşında olduğunuzu, hesap bakiyenizi, kilonuzu biliyorsunuz. Bu sayılar kesindir ve hayatımızı farklı biçimlerde etkilemektedir. Günümüzde sayılar olmadan bir yaşamı düşünmek mümkün değil gibidir. Ancak, sayılar olmadan yaşayan insanlar da…
