Psikoloji
-
Duygusal Zeka Nedir? Cevabını Size Bilim Versin!
Son dönemlerde EQ ve IQ gibi kısaltmalara rastlamış olmalısınız. IQ bir çoğumuzun aşina olduğu bir kavram. Ancak duygusal zeka (EQ) kavramı biraz daha karışık. Günümüzde EQ ve IQ arasındaki ilişkiyi,…
-
Ördek Sendromu: Mücadele Etmeden Başarı Bir Yanılsamadır
Ördek sendromu hayatın dışarıdan mükemmel göründüğü, ancak aslında öyle olmadığı durumlarda kullanılan bir ifadedir. İlk olarak Stanford Üniversitesindeki çalışmalar neticesinde ortaya atıldığı için Stanford ördek sendromu olarak da bilinmektedir. İş…
-
Zeigarnik Etkisi: Yarım Kalan İşler Neden Aklımıza Takılıp Kalır?
Yapılacaklar listenizde sonsuza kadar kalacak gibi gözüken bir öğeniz var mı? Belki de tamamlanması uzun bir zaman gerektiren bir görevdir. Aklınızda böyle bir görev varsa, bu makaleyi okumayı bırakın. Boş bir…
-
Temel Oran Yanılgısı Tahminlerimize Fazla Güvenmememiz Gerektiğini Anımsatır
Temel oran ihlali ya da temel oran yanılgısı da ( Base Rate Fallacy ) en sık yapılan mantık hatalarından biridir. Aslında bütün gazeteciler, ekonomistler ve politikacılar düzenli olarak bu hataya…
-
Pollyanna ve Wobegon Gölü İlkesi: Gerçekleri Görmemize Engel İki Durum
Pollyanna ilkesi ve Wobegon Gölü Etkisi aslında kişinin gerçeklikten uzaklaşmasına kolayca neden olacaktır. Düşünce hatalarından bahsedildiği zaman akla genellikle olumsuz olan şeyler gelir. Ancak aslında ilk bakışta masum gibi gözüken…
-
Sahiplik Etkisi [Endowment Effect]: Neden Sahip Olduklarımıza Daha Fazla Değer Biçeriz?
İnsanlar sahip olduklarının değerini abartmaya eğilimlidir çünkü onlardan vazgeçmek üzücüdür. Bu durum sahiplik etkisi [endowment effect] olarak bilinir. Diyelim ki birkaç ay önce 300 liraya bir konser bileti aldınız. Ancak…
-
Teksaslı Keskin Nişancı Yanılgısı: Her Şeyde Anlam Aramayalım!
Diyelim ki taşınma arifesindesiniz ve yoğun bir biçimde ev arama telaşındasınız. Tam istediğiniz evi bulduğunuzu düşündüğünüz sırada, aynı sokakta bir çok kiralık ev olduğunu fark eden bir arkadaşınız sizi uyarıyor.…
-
Adil Dünya İnancı: İnsanların Hak Ettiklerini Aldıklarına İnanırız
Kötü olaylar için kurbanları sorumlu tutmak, adil dünya inancı olarak bilinen ve sıklıkla karşılaşılan bir düşünce hatası yapmamıza neden olacaktır. İnsanlar dünyanın adil olduğuna inanmak istediklerinden, adaletsizliği açıklamanın veya rasyonelleştirmenin…
-
Bilişsel Çelişki: Size En Çok Yalan Söyleyen Kişi Aslında Sizsiniz!
Yaz geliyor ve kışın aldığınız bir kaç kiloyu vermeye karar verdiniz. Fazla bir şey yapmanıza gerek yok. Abur cuburu kesseniz yeterli, ancak tam da bu sırada bir arkadaşınız sizi kahve…
-
Kötülük Neden Var? İnsanlar Neden Kötü Olurlar?
Kötü insanlardan bahsedildiğinde genellikle Hitler gibi isimler akla gelir. Peki, zamanda geriye gidebilseydiniz, bebek Hitler’i öldürür müydünüz? İnsanlar neden kötü olur? Cevabınız ‘evet’ ise, muhtemelen korkunç şeyler yapmaya yatkın olarak…