Sanat ve Edebiyat

Sanat İle Bilimin Birleşimi: Optik Sanat Diğer Adıyla Op Art

Op Art (Optical Art) ya da Türkçe ifade etmemiz gerekir ise Optik Sanat, 1960’larda ortaya çıkan bir sanat hareketidir. Bu terim ilk olarak Times dergisinin 1964 yılında yayınlanan bir makalesinde yeni bir sanat stili olarak tanımlanmıştır.

Bu sanat akımının en önemli özelliği bilimsel temeller üzerine inşa edilmiş olmasıdır. Sanatçılar çalışmalarını ortaya koyarken, fizikçilerin renk ile ilgili çalışmalarından; geometriden ve seyircide yapacağı etki yönünden psikoloji alanlarındaki ilerlemelerden faydalanma eğilimi gösterirler.

Bunun sonucunda klasik sanat eserlerinden oldukça farklı bir görünüme sahip olan ürünler ortaya çıkar. Bu çalışmalarda hiçbir rastlantıya yer yoktur. Her şey detaylıca planlanmıştır. Ayrıca bu eserlerden birini incelediğiniz zaman her bir çizginin belli başlı bilimsel kurallara göre tasarlandığını rahatlıkla anlamak mümkündür.

Op Sanatın Hızlı Yükseliş Dönemi

İngiliz ressam Bridget Riley’nin ilk eseri Movement’inSquares, 1961’de ortaya çıkmıştı. Amerikalı elbise üreticisi Larry Aldrich bu özgün işin ticari potansiyelini çabuk fark etmiştir. Sonrasında bu tasarım bir çok giysiye uyarlanmıştır.

Ayrıca bu sanat akımının amacı zihni sakinleştirmekten öte huzursuzluk vermektir. Kompozisyonlar, eserlere hareket yanılsaması vermeyi hedeflediği için izleyicinin zihninde bir tür görsel gerilim yaratır. Diğer bir deyişle kendinizi, hareket halinde gibi gözüken, titreşen resimlere bakarken huzursuz hissederseniz. Ancak aslında bu ressamın amacına ulaşmış olduğunun bir işaretidir.

1960 yılları Amerika’da yeni bir akımın patlaması için tam da doğru zamandı. Bunun sonucunda Op art çılgınlığı kısa sürede her yere sıçradı. Moda tasarımcıları da kısa sürede akımın görsel araçlarını benimsedi. Bunun sonucunda da giysi modelleri, moda reklam panoları, albüm kapakları ve iç mekânlar Op Art imgeleriyle dolmaya başladı.

Op Art
Op art uzun bir süre moda dünyasını etkisi altına almıştı. Bunun sonucunda hala popülerliğini sürdüren bir moda akımına dönüşmüştür.

Op Art ve hareketin ön safında yer alan sanatçılar tanınmaya başladıkça da, akım giderek gençliği daha çok etkisi altına almaya başladı. Ancak süreç ne yazık ki olumlu yönde gelişim göstermedi. Popüler kültürde asimile olmak, Op Art’ın zaman içinde itibarını yitirmesine neden oldu. Sonucunda da bazı kişiler tarafından sanattan ziyade, kitlelere hitap eden geçici bir fenomen olarak algılanmaya başladı.

Ünlü Op Art Sanatçıları Ve İkonik Op Art Sanat Eserleri

Victor Vasarely ( 1906 – 1997)

Macar asıllı Fransız ressam, iç içe girmiş kareler, yuvarlaklar, elipsler, yamuklar ve çokgenler ile Optik Sanatı’nın en önemli temsilcilerinden biri olmuştur. Vasarely’nin erken çalışmaları daha çok renk teorisi ile ilgilidir. Ancak 1950’ler ve 1960’larda çalışmaları iki boyutlu yüzeyin optik potansiyeline odaklanır.

Op Art
Victor Vasarely; Optik Küp , 1975. 

Bridget Riley ( 1931 – )

Ressam Bridget Riley, izleyici için optik illüzyonlar yaratan çok sayıda şeritten oluşan çarpıcı duvar resimleriyle ünlü en tanınmış Op Art ressamlarından biridir. Eserlerinde optik yanılsama oluşturmak için ışık, hareket ve boşluğu kullanmıştır. Riley’in siyah beyaz dönemi çalışmaları genellikle beyaz üzerine siyahla tek bir geometrik öğenin tekrarlanmasından oluşan bir desenden oluşur.

Op Art
Bridget Riley, bir sanat öğretmeni olarak çalışırken, şekil, çizgi ve ışığın etkileşimini keşfetmeye başladı ve bunları tam olarak anlamak için bu öğeleri (başlangıçta) siyah beyaza indirgeyerek kullandı.

Richard Anuskiewicz ( 1930 – 2020)

Kendisi, 1960’ların sonu ve 1970’lerin başında Op Art’ın kurucularından ve önde gelen savunucularından biriydi. Anuszkiewicz kariyerini sanatın bazı temel unsurlarının algısal etkiler yaratmak için nasıl manipüle edilebileceğini araştırmaya adamıştı. Sonucunda, renkle ilgili deneyleri onu titreşen ve ışık saçan geometrik şekillerden resimler yapmaya yöneltti.

Op Art

Akiyoshi Kitaoka ( 1961- )

Günümüzde Japonya, Kyoto’daki Ritsumeikan Üniversitesi’nde Psikoloji profesörü olan Akiyoshi Kitaoka’nın büyüleyici optik illüzyonlarına bakarak saatler geçirmeniz mümkündür. Özellikle resimlerine uzun süre baktığınızda resimlerin hareket ettiğini sanabilirsiniz.

Kendisi 2002 yılından beri, durağan görüntüler olmalarına rağmen animasyonlu GIF’ler veya kısa videolar gibi görünen akıllara durgunluk veren sanat eserleri üretiyor.

Op Art

Bir kaç örneğinden de anlamış olacağınız gibi, bu sanat eserlerin hepsi, büyük miktarda matematik, planlama ve teknik beceriyi gerektirir. Bu nedenle op sanat ile uğraşan sanatçıların hepsi övgüyü fazlasıyla hak etmektedir. Ayrıca göz atmak isterseniz: Land Art – Arazi Sanatı: Doğayı Şekillendiren Sanat


Kaynaklar ve ileri okumalar:


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu