Güzel geçen bir günün ardından kısa bir süre için bile olsa Twitter’da gündeme göz atarsanız gününüzün geriye kalanının aynı ruh hali ile sürmeyeceğini garanti edebiliriz. Hele ki düzenli bir biçimde zamanınızı burada geçiriyorsanız bunalmış, tükenmiş hissetmeniz normaldir. İşte bu durumun karşılığı Fransızcada Ennui olarak yer alıyor.
Bu sözcük 18. yüzyıldan günümüze gelmiş gibi gözüküyor. İlk kaynaklarda bu sözcük Fransız Devrimi’nin vaatlerinin yerine getirilmediğini hisseden gençlerin yaşadığı sıkkınlık durumunu tanımlamak için kullanılmış. Günümüzde ise varoluşsal bir can sıkıntısı, hiçbir şeyin ilginç ve tatmin edici olmadığını hissetme olarak tanımlanıyor.
İşte, evde, trafikte. Dönem dönem hepimizin yaşadığımız bazı olaylar sonucunda canı sıkılmaktadır. Bu son derece doğal bir durumdur. Ancak bu ‘can sıkıntısı’ kısa sürelidir. Durumsal ve çevresel faktörlerden kaynaklanan bir durumdur.
Bu can sıkıntısı bir süre sonra kendiliğinden ortadan kalkar. Ancak Ennui olarak tanımlanan duygu biraz daha farklıdır. Kişi amacı ve eylemleri hakkında güçlü içsel şüpheler oluşturur. Bunun neticesinde oluşan boşluk ve anlamsızlık duyguları kişinin kendini çaresiz hissetmesine ve kayıtsızlık durumuna neden olur.
Tekdüzelik
Bir tekdüze gün izler
Bir başka tekdüze günü.
Aynı şeyler olacak ve yinelenecek olaylar
Aynı anlar bir bulup bir bırakır bizi.Geçer bir ay ve bir başkasını getirir.
Olacakları kolayca öngörebilir insan:
Dünkü o can sıkıcı olaylar
Ve yarın benzemez olur artık yarına.Konstantinos Kavafis
Ennui Nasıl Hissettirir?
Kavram için resmi bir tanım bulunmamaktadır. Bu nedenle teşhis etmek için kullanılan resmi, klinik kriterler yoktur. Burada listelenen kriterler, genellikle sıkıntıyı karakterize etmek için kullanılan ana özelliklere dayanmaktadır. Bilimsel kılavuz olarak kabul edilmemelidir.
- Gündelik rutininizin sıkıcı ve monoton olduğunu düşünürsünüz.
- Hayat, coşku ya da heyecandan yoksundur.
- Yaptığınız şeyden hiçbir zevk veya neşe alamazsınız.
- Yaptığınız şeylerin anlamlı veya tatmin edici olmadığını hissedersiniz.
- Genel olarak hayatınızdan veya işinizden memnun değilsiniz.
- Geleceğin nasıl olacağı umurunuzda değildir.
- Kendini motivasyonsuz hissedersiniz ve sanki hiçbir şey yapma isteğin yokmuş gibidir.
- Fiziksel veya zihinsel olarak tükenmiş (veya her ikisini birden) hissedersiniz. Hiçbir şey için enerjiniz yoktur.
Ennui ve Depresyon
Ennui ve depresyon birçok semptomu paylaşmasına ve birlikte ortaya çıkmasına rağmen, bunlar iki ayrı fenomendir. Depresyon klinik açıdan iyi tanımlanmıştır. Oysa ennui için bu geçerli değildir. Ayrıca ikilinin semptomları her zaman örtüşmez. ( Detaylar için: Depresyonda mısınız Yoksa Sadece Üzgün müsünüz? Depresyon İle Üzüntü Arasındaki Fark Nedir?)
Örneğin derin kronik üzüntü ve enerji eksikliği yaşayan depresyonla boğuşan bir kişi can sıkıntısı yaşamak zorunda değildir. Aynı şekilde, işi söz konusu olduğunda bıkkınlık durumu yaşayan ancak başka türlü depresif olmayan kişilerde vardır.
Ennui ve Kronik Can Sıkıntısı İle Nasıl Başa Çıkabiliriz?
Kaynağı bulmaya çalışın: Öncelikle neden bu durumu yaşadığınızı anlamanız önemlidir. İlk belirlemeniz gereken şey kaynağı bulmaktır.
Birisiyle konuşun: Sıkıntınız hakkında konuşmak neden bu durumu yaşadığınıza dair daha bir bakış açısı edinmenize yardımcı olur. Bunu çözmek için yapabileceğiniz şeyler hakkında size fikir verir. Dahası, konuşmak başlı başına olumlu bir deneyimdir. Sonucunda bu da sizi daha iyi hissettirir.
Rutininizi değiştirin: Monotonluğu ortadan kaldırmak önemlidir. Normalden farklı bir ortamda çalışmak veya her zamankinden farklı yollardan sık kullandığınız yerlere yürümek gibi rutininizi değiştirmenin birçok yolu vardır.
Yeni şeyler deneyin: Bu, yeni hobiler denemek veya yeni insanlarla tanışmak gibi şeyler olabilir. Beğenip beğenmeyeceğinizden emin olmasanız bile normalde “hayır” diyebileceğiniz şeylere “evet” demeye çalışın.
İnsanlarla etkileşim halinde olun: Etkileşim kurmak, hayatı daha ilginç hissettirmek söz konusu olduğunda kendi başına değerlidir. Yeni insanlarla etkileşim kurmayı deneyebileceğiniz gibi zaten tanıdığınız insanlarla daha sık ve anlamlı etkileşimler yaşayabileceğinizi unutmayın.
Can sıkıntınızı artıran gereksiz şeyleri ortadan kaldırın: Bu, mesleğiniz gibi her şey için mümkün olmayacaktır, ancak genellikle en azından yapılabileceği bazı yaşam alanları vardır. Örneğin işe televizyonun düğmesini kapatmakla başlayabilirsiniz. ( Ek okumalar: Can Sıkıntısı ile Mücadele Etmek Yerine Onu Sevmeye Çalışın)
Yapmanız gereken şeyleri daha heyecan verici hale getirin: Örneğin, ev temizliği gibi sıkıcı rutinleri yaparken, enerji verici bir müzik açıp, kendinize belli bir zaman sınırlaması vererek bir miktar heyecan verici bir aktiviteye dönüştürmeyi deneyebilirsiniz. Bunu, özellikle kaçınamayacağınız ve can sıkıntınızı artıracak şeyler söz konusu olduğu her durumda uygulayabilirsiniz.
Dinlenin: Sıkıntılarınızın bitkinlik veya tükenmişlik sonucu ortaya çıktığını düşünüyorsanız, bu özellikle önemlidir.
Sonuç Olarak;
Günümüzde zor zamanlardan geçiyoruz. Bu koşullar altında bir kişinin yaşamının amacını sorgulamaması, gelecek hakkında endişeler duyması ve tüm bunların sonucunda da kronik bir can sıkıntısı yaşaması aslında son derece doğal bir durum.
Bu bağlamda eğer bu yazıyı okuyorsanız yalnız olmadığınızı bilmek bile size umut verecektir. Bu yazıda ele aldığımız ve buna benzer duygulardan kurtulmanın bir yöntemi de üretmektir. Biz üreterek direniyoruz, sizler de kendi yetenekleriniz doğrultusunda bunu deneyebilirsiniz. İnanın, hayatın daha anlamlı gelmeye başladığını fark edeceksiniz. Yaşam coşkumuzu yitirmememiz dileğimizle…
Kaynaklar ve ileri okumalar için:
- Ennui: How to Overcome Chronic Boredom; Bağlantı: https://effectiviology.com/ennui
- How to Tell Whether You’ve Got Angst, Ennui, or Weltschmerz; Yayınlanma tarihi: 3 Ağustos 2016; Bağlantı: https://www.mentalfloss.com/
Matematiksel
