Ley hatları veya ley çizgileri olarak isimlendirilen görünmez mistik enerji kanalları dünyayı çepeçevre sarıyor mu? Eğer cevap evet ise bu tam olarak ne anlama geliyor?
1921’de teorize edildiğinden beri var olup olmadıkları ve varsa hangi amaca hizmet ettikleri tartışılıyor. Detaylara geçmeden önce her şeyin nasıl başladığına bakalım.
Terim ilk olarak, Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminden sadece üç yıl sonra, Birleşik Krallık’ta Herefordshire kırsalında bir meclis üyesi olan Alfred Watkins tarafından öne sürüldü. 1855’te hali vakti yerinde bir çiftçi ailesinde dünyaya gelen Watkins, aynı zamanda amatör bir arkeologdu. Fikir aklına kırsal kesimde atla yaptığı bir yolculuk esnasında geldi. Coğrafyaya baktığında daha sonra Ley hatları adı ile tanımlanacak olan şeyi fark etti. Görünüşe göre Britanya’daki antik kutsal yerlerin hepsi düz bir çizgi üzerinde yer alıyordu.
Teorisine göre bu İngiltere’nin Roma dönemi sakinlerinin mirasıydı. Sonuçta yollar ilk zamanlardan beri Roma’nın DNA’sını oluşturuyordu. Ayrıca Roma yollarının düz ve eğimin az olmasına öncelik verecek biçimde planlandığı biliniyordu.
1925’te Watkins teorilerini artık bir klasik haline gelen Old Straight Track’te yayınladı. 1920’lerde ve 30’larda binlerce kişi bu kitabı referans alarak tarih öncesi izleri aramaya başladı. Hayatının geri kalanı boyunca, Watkins doğrusal bağlantılar bulmaya devam etti. Zaman içinde Ley hatları fikirleri zihinlere yerleşmeye başladı.
Ley Hatları Nedir? Watkins’in Gözlemi Neden Mistik Bir Havaya Büründü?
Ley hatlarına inananlar için açıklama şu biçimdedir. Bu hatlar dünyamızı çepeçevre saran, yerin jeolojik yapısının elektriksel girdabından doğan yeryüzünün enerji kanallarıdır. Bu hatların kesiştikleri yerlerde, konsantre enerji cepleri vardır. Ancak sizin de fark ettiğiniz gibi bu tanım ile Watkins’in gözlemi arasında bir ilişki yoktur. Peki ama ne değişti?
Erich von Däniken’in 1968 yılında kaleme aldığı ve sözde geçmişin gizemlerini çözdüğü, Türk okurların da yakından bildiği ünlü kitabı Tanrıların Arabalarında, havadan görülebilen uzun düz çizgilerin UFO’lar için iniş pistleri veya uzaylılara sinyaller olduğunu iddia etmişti.
Aslında öncesinde de 1958’de Fransız UFO yazarı Aimé Michel Flying Saucers and the Straight-Line Mystery ( Uçan Daireler ve Düz Çizgi Gizemi) isimli kitabını yayınlamış ve buna uygun zemin hazırlamıştı.
Ayrıca Skyways and Landmarks (1961) adlı broşüründe, ley hatlarının tarih öncesi toplumlar tarafından uzaylı uzay gemileriyle bağlantı kurmak için döşendiğini öne süren Tony Wedd de sürece katkı yaptı. Kısa süre içinde işin içine Atlantis‘te karışacaktı. 1969’da İngiliz yazar John Michell, eski ley hatları kavramını yeniden canlandıran The View Over Atlantis adlı bir kitap yayınladı.
Sonrasında pek çok insan, pizza restoranlarından sinema salonlarına ve kiliselere kadar her şeyi haritalarda birbirine bağlayarak kendi ley çizgilerini çizdi. Geçerlilikleri bilimsel olarak kanıtlanamasa da ley hatları kavramı, doğaüstü ve bilim kurgu hayranlarını yıllarca büyüledi.
Ley Hatları Çılgınlığı Dünyayı Nasıl Ele Geçirdi?
Bugün karşımıza çıkan çizili Ley hatları boyunca, Büyük Giza Piramitleri, Chichen Itza ve Stonehenge gibi yerler de var. Hatta aşağıdaki görselde gördüğünüz gibi bu enerji yollarının Türkiye’nin de bir çok noktasından geçtiği iddia ediliyor. Güzel haber, henüz ley hatları ile depremleri birbirine bağlayan çıkmadı.( Çıktıysa da biz bilmiyoruz)
Bu fikirlerin tümü, insanların hiç olmadığı yerde kalıpları görmelerine yönelik ortak bir eğilimi olarak bilinen pareidolia olarak bilinen bir fenomenin sonucudur. Bu nedenle bulutlara bakınca orada anlamlı şekiller görürüz. Ya da bazen bir tost ekmeğinde Meryem Ana’nın yüzünün belirdiğini birileri iddia eder. ( Detaylar: Baktığınız Şeyleri İnsan Yüzüne Benzetiyorsanız Nedeni Pareidolia Olabilir.)
Ley hattı fikri ortaya atıldığında arkeologların çoğu konuya haklı olarak şüpheyle yaklaşmışlardı. Sonuçta tarih boyunca yoğun bir nüfusa ev sahipliği yapmış bölgelerde geçmişten günümüze çok fazla arkeolojik bulgu kalmıştır. Bu arkeolojik bulguları da da rastgele çizgiler ile birbirine bağlamak her zaman olasıdır.
Ley Hatları Gerçek Değil İse Neden Her Yerde Çizgiler Görüyoruz?
1980’lerden beri yürütülen bir dizi detaylı matematiksel çalışma, bu hizalamanın tamamen tesadüften kaynaklanabileceğini bizlere göstermiştir. Hatta Arkeolog Richard Atkinson, Londra’daki telefon kulübelerinin ley hattını çizdi. Burada bir kere daha herhangi bir yoğun nokta kümesinin, bu çizgilerin bir anlamı olsun ya da olmasın, çizgilerle birleştirilebileceğine dikkat çekti.
Başka bir araştırma da, Londra’daki pizza restoranlarının bir haritasını aldığınız da, haritada sekiz veya daha fazlasını birbirine bağlayan herhangi bir sayıda hat bulabileceğinizi gösterdi. Aşağıdaki görselde de gördüğünüz gibi noktalar o kadar yoğun ki, onlara uyacak bir düz çizgi her zaman çizmek mümkün olacaktır.
Sonuç olarak, yeterince rastgele veri noktası verildiğinde, çok sayıda çizgi çizebilirsiniz. Elbette isterseniz bunlara da “ruhsal bir enerji” anlamı atfedebilirsiniz. Antik anıtlar olması gerekmez, herhangi bir rastgele nokta kümesi yeterli olacaktır.
Yani ley hatları aslında yoktur. Pek çok insan var olduğuna inanıyor olabilir. Ancak iddialardan herhangi birini doğrulayan hiçbir ikna edici kanıt sunamaz. Hala ikna olmadıysanız durun ve olayların başlangıcını hatırlayın. Tüm bunlar, 1970’lerin başında popüler ve başarılı bir kitap yazma arzusunun yansımaları. Siz siz olun şüpheci olmaya devam edin. Unutmayın, bilim gerçeğe giden tek yoldur.
Kaynaklar ve İleri okumalar:
- St. Michael Alignment is England’s Most Famous Ley Line. But is it Real?. Yayınlanma tarihi: 16 Ağustos 2011, Bağlantı: St. Michael Alignment is England’s Most Famous Ley Line. But is it Real
- These Supernatural Lines Supposedly Connect The Universe Through Monuments And Landforms. Yayınlanma tarihi: 14 Mart 2018; Bağlantı: These Supernatural Lines Supposedly. Connect The Universe Through Monuments And Landforms/
- What Are Ley Lines?; Yayınlanma tarihi: 12 Nisan 2021; Bağlantı: https://science.howstuffworks.com/
- Ley lines: The UK’s mysterious ancient pathways. Yayınlanma tarihi: 2 Kasım 2022; Bağlantı: https://www.bbc.com/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel