Üç cisim problemi, fizik ve matematikte zorlu bir bilmecedir. Aynı zamanda Netflix’in sekiz bölümlük yeni uzaylı istilası serisinin de adıdır. Bu ilgi çekici dizinin olay örgüsü de son 50 yılın en büyük astronomi bulmacalarından biri olan Wow! sinyali etrafından örülmüştür.
Gökbilimciler radyo teleskoplarını ilk olarak 1960 yılında yıldızlara çevirdiler. Ancak o zamandan bu yana geçen zamanda, dünya dışı yaşamla ilgili pek bir şey bulamadık. Ancak herhangi bir şeyin en güçlü ipucu, 1977’de uzaydan tespit edilen, baştan çıkarıcı ancak belirsiz bir sinyal idi.
Wow Sinyali Nedir?
15 Ağustos 1977’de SETİ projesi kapsamında çalışan Jerry Ehman, dünya dışı medeniyetlerden gelen olası sinyaller için Ohio Eyalet Üniversitesi’nin Big Ear radyo teleskopunu ile gökyüzünü tarıyordu. Chi Sagittarii adlı bir yıldız grubunu gözden geçirirken, açıklaması son derece zor olan 72 saniyelik bir sinyal saptadı. Wow Sinyali olarak bildiğimiz bu sinyal adını, onu fark eden heyecanlı astronomun bilgisayar çıktısına yazdığı “WOW!” yani “Vay Canına!” kelimesinden aldı.
Bu kırmızı mürekkepli kalem ile yazılı üç harf ve bir ünlem işareti, ilerleyen süreçte birçok kişinin uzaylılarla ilk temas olduğuna inandığı şeyi sembolize edecekti. Sonrasında bu sinyal dünya dışı yaşam arayışında olanlar ile birlikte, kısa sürede tüm dünyanın ilgi odağı haline geldi. Ehman ve diğer birçok gökbilimci o zamandan beri Wow Sinyalini tekrar elde etmeye çalıştı. Ama bu gerçekten ilk temasın bir işareti miydi?
Big Ear bunu tespit ettikten sonraki tüm ay boyunca, sinyalin kaynağı olduğu düşünülen Yay Takımyıldızına doğru tutuldu. Ancak devam eden tüm girişimlere rağmen, 1977 yılındaki bu sinyal bir daha asla elde edilemedi. Bu sinyali aşağıdaki videoda dinleyebilirsiniz.
Wow Sinyali Gerçekte Ne İdi?
Üç cisim problemi dizisinde bu sinyal dünyanın ötesindeki akıllı uzaylılardan gelen gerçek bir mesajdır. Bu sinyal sadece Ohio Eyalet Üniversitesi’nin teleskopları tarafından tespit edilmez. Aynı zamanda Çin’de bulunan başka bir radyo teleskop kurulumu tarafından da tespit edilir ve burada bulunan bir astrofizikçi, bu sinyale cevap vererek uzaylıları Dünya’yı ziyaret etmeye davet eder.
Bu esrarengiz olay diziye ilginç bir katman ekleyerek yeni nesli SETI gizemiyle tanıştırır. Ancak yine de bu konu hakkında heyecan duyanlara bir haberimiz var. Bu sinyal kurgusal bir senaryoda açıklansa da, gerçek dünyada halen bir açıklamaya kavuşmamıştır.
Wow Sinyalinin 30. yıl dönümünde araştırmacılar, konu ile ilgili ayrıntılı bir rapor hazırladılar. Daha sonrada internet üzerinden herkesin erişimine açık olarak paylaştılar.Bu raporda Big Ear Radyo Teleskobu’nun özelliklerini, bilgisayar çıktısındaki verilerin nasıl hesaplandığını, sinyalin özelliklerini ve parametrelerini, sinyale dair söylentileri, hipotezleri ve kendi görüşlerini açıkladılar.
Raporda mevcut hipotezlerin ve olasılıkların değerlendirildiği kısımda sinyalin Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerden, asteroitlerden, uydulardan, hava taşıtlarından ya da uzay araçlarından kaynaklanmadığını, ancak sinyalin kesinlikle Dünya dışı olduğunu açıklamıştı. Bununla birlikte daha sağlıklı kuramlar üretmek için çok daha fazla veriye ihtiyaç olduğunu söyleyerek raporunu sonlandırmıştı.
6 Mayıs 2022 tarihinde yayınlanan bir çalışma konuya tekrar dikkat çekmişti. Daha önceki araştırmaların hepsi sinyalin ilk olarak geldiği tespit edildiği bölgedeki radyo sinyallerini hedef almıştı. Ancak çalışmada Alberto Caballero adayları aramak için Avrupa Uzay Ajansı’nın GAIA uydusunca oluşturulan bir yıldız kataloğunu taramaya karar verdi.
Sonunda birini sıcaklık, boyut ve parlaklık açısından Güneş’e en çok benzeyeni olarak tanımladı. 2MASS 19281982-2640123 olarak bilinen bu yıldız, Dünya’dan yaklaşık 1.800 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Ancak kendisi sinyalinin kaynağı olsa bile, Dünya’dan yolladığımız herhangi bir yanıtın oraya ulaşması yüzyıllar alacaktır.
Wow Sinyalinin Kaynağını Bulmaya Henüz Zaman Var Gibi Gözüküyor
Sonuç olarak, evet, “Wow!” sinyalin açıklaması için “akıllı uzaylı” açıklaması için hala iyi bir adaydır. Ama yine de bunu destekleyecek bir kanıt bulunmamaktadır. Tekrar tespit edilmedikçe, Wow Signal’ın tam olarak açıklanması pek olası değildir. Ama bu, insanların denemesini engellemez.
Bugün SETI’nin uzayda arama yapmak için yeni araçları var. SETI, radyo sinyallerini dinlemenin yanı sıra artık uzaydaki ışık parlamalarını da arıyor. Bu sinyali tekrar duyacak mıyız? Elbette bilmiyoruz. Ancak bir grup insan bunun mümkün olduğuna inanıyor.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Caballero A. An approximation to determine the source of the WOW! Signal. International Journal of Astrobiology. 2022;21(3):129-136. doi:10.1017/S1473550422000015
- ‘3 Body Problem:’ How Netflix’s sci-fi saga employs the famous Wow! SETI signal. Yayınlanma tarihi: 16 Mayıs 2024. Kaynak site: Space. Bağlantı: ‘3 Body Problem:’ How Netflix’s sci-fi saga employs the famous Wow! SETI signal
- 45 years later, scientists hone in on a mysterious alien signal’s. Yayınlanma tarihi: Bağlantı. https://www.inverse.com/science/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
