Sir Isaac Newton, 1687 yılında yayınladığı “Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica” adlı eseriyle bilim tarihini kökten değiştirdi. Üç hareket yasasını açıkladığı bu çalışma, klasik fiziğin temelini attı. Dünya bu kitaptan sonra fiziğe ve bilime daha farklı bakmaya başladı.
Newton’un hareket yasaları yalnızca fizik dünyasını açıklamakla kalmaz, aynı zamanda üretkenlik ve kişisel gelişim açısından da güçlü bir metafor sunar. Eylemsizlik yasası, harekete geçmenin önemini ortaya koyarken, ivme yasası doğru hedeflere odaklanmamız gerektiğini öğretir. Etki-tepki yasası ise hayatta denge kurmanın ve karşıt güçleri azaltmanın değerini gösterir.
Bu yasalar, fiziksel evrenin yasaları olduğu kadar yaşamın da temel ilkelerini yansıtır. Şimdi, Newton’un bu hareket yasalarını günlük hayatımıza nasıl uyarlayabileceğimize bakalım.
Newton’un Hareket Yasaları Ve Günlük Hayatımız
1. Yasa: Eylemsizlik – Başlamak İçin İlk Adım
İlk yasa, eylemsizlik ya da atalet yasası olarak bilinir ve bir cismin kendisine bir kuvvet uygulanmadığı sürece hareketsiz kalma ya da sabit bir hızla hareketine devam etme eğiliminde olduğunu söyler. İnsan davranışlarında bu yasa, erteleme olarak karşımıza çıkar.
Hareketsizlik, insanların doğal bir eğilimidir, ancak bir kez harekete geçtikten sonra bu hareketin devam etmesi kolaylaşır. Üretkenlik açısından bakıldığında, en önemli adım başlamaktır. İlk adımı attığınızda motivasyon genellikle kendiliğinden gelir ve hareket halindeki bir sistemi durdurmak zordur.
Bu yüzden, harekete geçmek için dış bir kuvvet beklemek yerine iç potansiyelinizi kullanarak harekete geçmek, ertelemeyi yenmenin en iyi yoludur.
2. Yasa: İvme – Doğru Yöne Odaklanmak
İkinci yasa, ivme yasası olarak bilinir ve bir cismin ivmesinin, ona uygulanan kuvvetle doğru, kütlesiyle ters orantılı olduğunu ifade eder. Bu yasa, F = m.a denklemiyle ifade edilmektedir. Buradaki “F” kuvveti, hareketi sağlamak için gerekli olan etkiyi temsil eder. Ancak burada önemli olan kuvvetin büyüklüğü kadar yönüdür.
Örneğin, boş bir alışveriş arabasını itmek kolaydır; ancak içine ağır yükler eklendiğinde daha fazla kuvvet uygulamanız gerekir. Aynı şekilde, eğer bir cismin hareketini hızlandırmak istiyorsanız, hem doğru yönde hem de yeterli kuvvetle hareket ettirmeniz gerekir.
Bu yasa, günlük hayatımıza uyarladığımızda şu anlamı taşır. Çok çalışmak, başarı için yeterli değildir; çabanızı doğru yöne yönlendirmelisiniz. Hedefiniz net değilse, tüm enerjinizi harcasanız bile istediğiniz sonuçlara ulaşamayabilirsiniz. Örneğin, bir öğrenci sınavlarına çalışırken, önemli konulara odaklanmadan tüm dersleri rastgele çalışırsa, sınav performansı zayıf kalır. Ancak önceliklerini belirleyip çalışmalarını önemli noktalara odakladığında daha hızlı ve etkili bir şekilde ilerler.
Çok çalışmak ancak yanlış işlere odaklanmak, enerjiyi boşa harcamaktır. Oysa önceliklerinizi belirleyerek doğru hedefe yöneldiğinizde, uyguladığınız kuvvet daha etkili olur. İvmelenmek, yönünüzü netleştirdiğinizde ve çabanızı o doğrultuda yoğunlaştırdığınızda gerçekleşecektir..
3. Yasa: Etki-tepki
Newton’un 3. Yasası der ki: “Her etkiye karşı, eşit ve zıt bir tepki vardır.” Yani bir nesneye bir kuvvet uyguladığınızda, aynı büyüklükte ama zıt yönde bir kuvvetle karşılaşırsınız. Örneğin, bir buz patencisi başka bir patenciyi ittiğinde, kendisi zıt yönde hareket eder. Roketlerin hareketi de bu yasaya dayanır. Roketin motorlarından çıkan gazlar aşağı doğru kuvvet uygularken, roket yukarı doğru hareket eder.
Bu yasa, hayatımızdaki karşıt güçlerle başa çıkmanın önemini anlatır. Hayatta her hareketimiz bir karşı kuvvetle karşılaşır. Örneğin, bir hedefe ulaşmaya çalışırken stres, dikkat dağıtıcılar ya da yetersiz kaynaklar gibi engellerle karşılaşabilirsiniz. Bu noktada iki seçeneğiniz vardır. Daha fazla çaba göstererek karşı kuvveti aşmaya çalışabilirsiniz ya da sizi geri çeken engelleri azaltarak ilerlemenizi kolaylaştırabilirsiniz.
Bir projede aşırı iş yükü altında olduğunuzu düşünün. Eğer çabanızı artırarak bu yükün altından kalkmaya çalışırsanız, bir süre sonra tükenmişlik yaşayabilirsiniz. Ancak, gereksiz işleri hayatınızdan çıkarıp önceliklerinizi yeniden düzenlerseniz, hem enerji tasarrufu yapar hem de daha etkili bir şekilde ilerlersiniz. Hayatınızda dengeli bir ilerleme sağlamak, üretkenliği artırmanın en etkili yollarından biridir.
Sonuç Olarak
Newton’un hareket yasaları, sadece fiziksel dünyayı anlamamıza yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda yaşamımızı daha verimli ve dengeli hale getirmek için de değerli dersler sunar. Harekete geçmek için ilk adımı atmak, enerjimizi doğru hedeflere yönlendirmek ve bizi geriye çeken engellerle başa çıkmak, başarı ve tatminin temel bileşenleridir.
Fizik yasalarının evrensel geçerliliği gibi, bu ilkeleri hayatımıza uyguladığımızda daha etkili, üretken ve dengeli bir yaşam sürdürme fırsatını yakalarız.
Kaynaklar ve ileri okumalar
The Physics of Productivity: Newton’s Laws of Getting Stuff Done. yayınlanma tarihi: 6 Aralık 2017. Bağlantı: The Physics of Productivity: Newton’s Laws of Getting Stuff Done
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel,matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
