Yapılan araştırmalar çocuğun başarısının evdeki kitap sayısı ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Evinizde bir kitaplık kurarsanız, eskiye kıyasla çocuğun okuma ve matematik becerilerinin uzun vadede yükseldiğini görmeniz muhtemeldir. Çünkü öğrenme yanlısı bir evde büyümek, hayat boyu bilgi arayışına yol açar.
Evdeki Kitap Sayısı İle Bir Çocuğun Başarısının İlişkisi Nedir?
Araştırma kapsamında Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Dr Joanna Sikora liderliğindeki akademisyenler, 2011 ve 2015 yılları arasında, 31 farklı ülkeden 160.000’den fazla yetişkinin verilerini analiz etti. Tüm katılımcılara 16 yaşındayken evlerinde kaç kitap olduğu soruldu.
Bu kişilerin bir metrelik bir rafta kabaca 40 kitap olacağı düşünülerek bir tahmin yapmaları gerekecekti. Daha sonra da bu kişilere yeteneklerini ölçmek için, okuma yazma, aritmetik ve bilgi iletişim teknolojisi testleri uygulandı.
Sonucunda daha büyük kitap koleksiyonlarıyla büyüdüğünü ifade edenler, tüm hafıza testlerinde daha iyi performans gösterdi. Ayrıca araştırmacılar neredeyse hiç kitap olmayan bir evde yaşayan gençlerin, ortalamanın altında okuryazarlık ve aritmetik seviyelerine sahip olduklarını buldu. Evlerimizde bulunan kütüphanelerdeki kitap sayısı ülkeden ülkeye farklılık gösterdi. Türkiye için bu rakam 27 idi.
Norveçlilerin % 14’ü ve İsveçlilerin % 13’ünün evlerinde 500’den fazla kitap vardı. Aslında az sayıda ülkede evlerde ortalama 80’den az kitap vardı. Şili, Yunanistan, İtalya, Singapur ve Türkiye bu kategoride yer alıyordu. Araştırmacılar, neredeyse hiç kitabı olmayan bir evdeki gençlerin ortalama okuryazarlık ve aritmetik seviyelerinin altında kaldığını buldu.
Bu araştırma sonuçlarından da anladığımız için çocuklarımızın geleceği için ilk yapmamız gereken, evimizde bir kitaplık oluşturmak. Peki, bunu nasıl yapacağız?
Evimizde Nasıl Bir Kitaplık Oluşturmalıyız?
Tabi ki işe bir kitaplık satın almakla başlamalısınız. Evinizin görünen bir köşesine, hatta antre ya da mutfağa, balkona ya da oturma odasına bu kitaplığı kurun. Ayrıca kitap sayısı da yüzden fazla olmalı. İdeal kitaplık dört yüz civarında kitaptan oluşuyor. Sonucunda eve kurduğunuz bu kitaplık çocuğun merakını cezbedecektir.
Başlangıçta onlara ilgi göstermez gibi görünse de, eninde sonunda canı sıkılacak ve bir kitabın adı ya da kapağı ilgisini çekecektir. Belki yağmurlu bir gün dışarı çıkmak istemeyecek, evde kalacaktır; ya da internet kesilecektir.
İşte bu, çocuğun kitaplara yönelmesi için bir fırsattır. Ama evde kitap bulunmazsa, çocuk kitap yerine başka bir şeye yönelir. Çocuklar meraklı yaratıklardır. Kitaplık onları kendine çekecektir. Ve bir kez kitapları eline almaya başladığında, gerisi kendiliğinden gelir.
Hangi Kitapları Seçelim?
Araştırma, türün önemli olmadığını söylüyor, önemli olan evde kitap bulunması. Yine de benim bu konuda bazı tavsiyelerim olacak. Birincisi, gelip geçici türden popüler kitaplardan uzak durmanız. Örneğin politikacılar hakkında gazeteciler tarafından yazılmış bir kitap güncel olduğu için ilginizi çekecektir. Ama 4-5 sene sonra bu kitabın güncelliği kalmayacaktır. İlk anda uzak durmamız gereken kitap türleri şunlar olabilir:
- 1. Astroloji, kuantum başarı, kişisel gelişim türü kitaplar (bunlar bildiğiniz çöptür, çocukları bunlardan uzak tutalım…)
- 2. Yemek kitapları (bunlar pek çok çocuğa hitap etmez, ama yine de kitaplığınıza koymanızda sakınca yok.)
- 3. Zayıflama, güzellik, moda kitapları. (İkinci madde bunlar için de geçerli.)
- 4. Gazeteciler tarafından yazılan güncel kitaplar.
- 5. Popüler olmuş gelip geçici yazarların romanları.
Bu kitapları almayın demiyorum, alın! Ama kendiniz için alın. Çocuğunuzun geleceğine yatırım olarak pek değerleri olduğu söylenemez.
Peki hangi kitapları almalı?
- 1. Klasik romanlar,
- 2. Biyografiler,
- 3. Popüler bilim kitapları,
- 4. Çok ayrıntıya inmeyen tarih kitapları,
- 5. Bilimkurgu ve macera kitapları,
- 6. Klasik çocuk eserleri,
- 7. Kolay okunan eserler.
- 8. Bilimsel eserler. Fizik, kimya, matematik kitapları.
Bu tür kitapları çocuğunuz anlamasa bile, içindeki grafiklere, resimlere, formüllere bakarak bütün bunların ne anlama geldiğine dair bir merak duygusu geliştirebilir. Bu da çocuğun derslere daha pozitif yaklaşmasına neden olacaktır. Çocukları hafife almayın. Bir çok çocuk orta okulda Dostoyevski’yi okuyacak seviyeye ulaşabiliyor.
Kitap seçerken nelere dikkat edilmelidir?
- Baskı sayısı; unutmayalım ki iyi kitaplar genellikle en az iki üç baskı yapar,
- Çevirisi iyi olmalı, kaliteli çevirmenler tercih edilmeli,
- Kitabın arka kapağındaki tanıtım yazısı ve içindeki önsöz mutlak okunmalı, ayrıca kitabın sayfaları rastgele çevrilerek içindeki bazı bölümlere göz atılmalı,
- Kitap hakkında İnternet’ten araştırma yapılmalı,
- Kitabın baskısı, kağıt kalitesi, kapağı da dikkate alınmalı. Çocuklar koleksiyon yapmayı severler. Onlara güzel ciltli, güzel kapaklı kitaplar alırsanız, bir süre sonra koleksiyonculuk güdülerinin harekete geçtiğini göreceksiniz. Büyük yayın evleri bastıkları kitapları iyi seçerler. Baskı kaliteleri yüksektir ve çevirmenleri de genellikle iyidir. Bu durumda büyük yayın evlerinden şaşmamakta fayda var.
Sonuç olarak
Önemli olan çocuklarınıza okuma ve kendi kendine öğrenip araştırma yapma alışkanlığı kazandırmanızdır. Bunu da evinize kitaplık kurarak başarabilirsiniz. Okumayı seven bir çocuk genellikle okulda da başarılı olur. Kısaca, çocuğunuza yapacağınız en büyük yatırım evde bir kitaplık kurmak olacaktır.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- M. D. R. Evans and others, Scholarly Culture and Academic Performance in 42 Nations, Social Forces, Volume 92, Issue 4, June 2014, Pages 1573–1605, https://doi.org/10.1093/sf/sou030
- Sikora J, Evans MDR, Kelley J. Scholarly culture: How books in adolescence enhance adult literacy, numeracy and technology skills in 31 societies. Soc Sci Res. 2019 Jan;77:1-15. doi: 10.1016/j.ssresearch.2018.10.003. Epub 2018 Oct 2. PMID: 30466867.
- Growing up in a house full of books is major boost to literacy and numeracy, study finds. Yayınlanma tarihi: 10 Ekim 2018; Bağlantı: https://www.theguardian.com/
Matematiksel
