Ünlü Matematikçiler

5 Büyük Matematikçi Modern Dünyayı Nasıl Şekillendirdi?

Çoğu insan matematiğin hayattan soyut, kendi halinde bir alan olduğunu düşünmektedir. Tabi ki de bu düşünce gerçekler ile örtüşmemektedir. Matematiğin en soyut bölümleri bile gerçek ile temas halindedir. Nitekim bu konu ile ilgili Rus matematikçi Nikolai Lobachevsky şu sözleri sarf etmiştir: “Matematiğin hiçbir dalı yoktur ki, ne kadar soyut olursa olsun, bir gün gerçek dünyada uygulama alanı bulmasın”. İşte bu yazımızın devamında da size matematikçilerin modern dünyayı o soyut teoremleri ile nasıl şekillendirdiklerini ve şekillendirmeye devam ettiklerini 5 önde gelen matematikçi üzerinden açıklayacağız.

1-Isaac Newton (1642-1727)

isaac newton

İlk matematikçimiz Isaac Newton, aslında ona sadece matematikçi demek eksik kalır. Isaac Newton fizik, matematik, astroloji, felsefe ve daha nice alanlarda çalışmalar yapan ve çoğu kişiye göre de en büyük bilim insanıdır. Doğrusu tek başına Newton’ın gündelik hayata etkisi bile sayfalarca sürecek bir yazı teması olabilir. Fakat bu yazımızda kısaca bahsetmek gerekirse, Isaac Newton kalkülüsün mucitlerinden biridir. İlk yansıtmalı teleskopu geliştirmiştir.

Klasik mekaniğin temelini atmıştır. Beyaz ışığın prizmadan geçirdiğinde tayf yapmasını fark etmiştir ve modern optiğin önünü açmıştır. Evrensel kütle çekim ve hareketin 3 kanununu ortaya atıp evrene ve işlenişine olan bakış açımızı genişletmiştir. Kısacası şunu söylesek yeridir. Newton’un çalışmaları olmasaydı bugün çok daha farklı bir dünyada yaşıyor olurduk. Eğer dikkatli bakarsanız bugünün hemen hemen bütün teknolojisinin altında Newton’un o soyut denklemlerinin bulunduğunu fark edebilirsiniz.

2- Carl Gauss (1777 -1785)

Carl Friedrich Gauss

Çoğu insana göre Newton nasıl en iyi bilim insanı olarak anılıyorsa, Gauss’da antikçağlardan beri yaşamış en büyük matematikçi ya da daha farklı bir tabir ile matematikçilerin prensi olarak anılmaktadır. Gauss yazdığı Disquisitiones Arithmeticae (Aritmetik Araştırmalar) kitabında sayılar kuramı denilen çok önemli bir maddeye de yer vermiştir.

Bilindiği gibi bilgisayarlar en basit düzeyde sadece 2 sayıyı kullanarak çalışırlar. Bu sayılar 1 ve 0’dır. İşte bu 1 ve 0’lar ve bilgisayarları kullanırken yaptığımız bütün ilerlemeler ancak sayı teorisi kullanılarak anlam kazandırılabilir. Kısaca Gauss’un sayı teorisine katkıları olmadan şu anki bilgisayar teknolojisine sahip olamazdık. Biz sadece sayı teorisi üzerinden örnek verdik ama Gauss’un üzerinde çalışmalara yaptığı birçok alan vardır. Sonucunda bu çalışmalarının hepsinin de modern dünyaya büyük etkileri vardır.

3- John Von Neumann (1903-1957)

john von neumann

Von Neumann daha 25 yaşında modern dünya ekonomisine yön verecek ve matematiksel bir ustalık eseri kabul edilecek bir teorinin, oyun teorisi, temellerini attı. Ekonomiye katkılarının yanında bilgisayar biliminde de büyük izler bıraktı. Şu söylenebilir ki şuan bu yazıyı ister hangi cihazdan okursanız okuyun o cihaz her saniyede milyarlarca kez bir dizi adımdan geçiyor. Ayrıca cihazın bunun gibi internet makaleleri oluşturmasına, müzik çalmasına veya video oynatmasına olanak veren adımlar ilk defa John Von Neumann tarafından düşünülmüş ve tasarlanmıştır.

John Von Neumann herhangi bir ödül ile onurlandırılmadı. Ancak bir çok bilim insanı bilgisayar bilimi ve matematikte Nobel Ödülleri olsaydı, bunu kesinlikle onun alması gerektiğini düşünmektedir.

4- Alan Turing (1912-1954)

Alan Turing

Alan Turing İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcidir. Bilgisayar biliminin kurucusu olarak kabul edilir. Alan Turning 2. Dünya savaşı sırasında Nazi kripto-kodlarını kırma uğraşındaydı. Nihayetinde meşhur Enigma makinesi tarafından gizlenen mesajları çözen kişiydi. Alan Turing bu uğraşları ile Nazilerin planlarını bozmasının yanında, modern bilgisayarın gelişimine yol açtı. Onun tasarımı olan “Turing Makinesi” bugünün modern bilgisayarlarının temelidir. Ayrıca kendi adıyla anılan Turing testini de geliştirmiştir. Bu test de hala günümüzde yapay zeka araştırmalarında kullanılmaktadır.

5-Benoit Mandelbrot (1924-2010)

Bu yazımızdaki son örneğimiz olan Benoit Mandelbrot fraktal geometriyi keşfetmiştir. Fraktallar genel olarak kendini tekrar eden karmaşık geometrik şekillerin genel adıdır. Bilgisayar grafikleri ve animasyonları altında da fraktallar yatar. Şunu söylememiz mümkün ki fraktallar olmasa birçok filmde kullanılan bilgisayar üretimli görüntülemede (CGI) şu anki seviyemizde olamazdık. Ayrıca fraktal formülleri ve CGI dışında birçok alanda da kullanılmaktadır. Bunlardan biri ise bu formüller bilgisayar çiplerinin tasarımlarında da kullanılmayan alanı en az seviye indermek için kullanılmaktadır.



Kaynakça: 5 Brilliant Mathematicians and Their Impact on the Modern World;
https://www.treehugger.com/


Dip Not

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konularda ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım

Kamil Anıl

Cevaplardan çok sorulara merak duyan, bilginin yaygınlaşması için katkıda bulunmak isteyen ,eğitim hayatını ODTÜ'de sürdüren bir öğrenciyim. Ayrıca bilim ve matematiğin uçsuz bucaksız olduğuna ve herkese ulaşabileceğine inanmaktayım. Yeter ki ne kadar zaman geçerse geçsin "hala öğreniyorum" diyebilelim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu