Matematik Ne İşe Yarar?
-
Ramsey Teorisi Kaosun İçinde de Düzen Olduğunu Hatırlatacaktır
Hayatımız düzensizdir. Doğal fenomenlerin pek çoğu düzensizdir. Ancak düzensiz sistemler de bile bazen bir düzen bulabiliriz. İngiliz matematikçi ve filozof Frank Plumpton Ramsey’in (1903-1930) adını taşıyan Ramsey teorisi, sistemlerde düzen…
-
Oyun Teorisi Nedir ve Günümüzde Neden Önemlidir?
İş dünyasında, politikada ve hayatta, insanlar bazen rekabet eder, bazen de işbirliği yapar. Oyun teorisi bize, bu karmaşık duruma ilişkin bir düşünme tarzı sağlar. İnsanlar neden işbirliği yapar? Çoğumuz için…
-
John Nash’in Mirası Nash Dengesi Nedir?
John Nash’in 1950’de yayınladığı iki sayfalık makale, Oyun Teorisi alanına ve stratejik karar verme konusundaki genel anlayışımıza ufuk açıcı bir katkı sağladı. Kendisi bu makalesinde Nash dengesi olarak bilinen bir…
-
Doğrusal Programlama Nedir? Diyet Problemi İle Neden İlişkilidir?
Doğrusal programlama, belirli bir gereksinimler listesinden olası en iyi çözümü belirlemek için kullanılan matematiksel bir yöntemdir. Para, enerji, insan gücü, zaman gibi sınırlı kaynakların tahsisinde en iyi çözümü bulmak için…
-
Matrisler Nedir Ve Neden Matematikçiler İçin Çok Önemlidir?
Doğrusal cebir matematiğin en güçlü araçlarından biridir. Doğrusal cebirden bahsedildiği zamanlarda da akla ilk olarak matrisler gelir. Matrisler günlük yaşamda biz farkına varmasak da yoğun biçimde kullanılırlar. Muazzam veri miktarlarınısaklayabildiklerinden…
-
Kaos Teorisi Nedir? Kaotik Olayların Sonuçlarını Nasıl Hesaplarız?
Kaos Teorisi doğal olarak öngörülemeyen sistemlerin davranışlarını tahmin etme bilimidir. İnsan kalbinin atışı ve asteroitlerin yörüngeleri gibi çok çeşitli doğal sistemlerin karmaşık işleyişine açılan bir penceredir. Kaotik bir dünyayı anlamamıza yarayan…
-
Gini Katsayı ve Lorenz Eğrisi İle Eşitsizlik Nasıl Ölçülür?
Eşitlik arayışı çok doğal bir insani duygudur ve tarihin büyük itici güçlerinden biri olmuştur. Eşitlik, en önemli sloganlarından biri “Liberte, egalite, fraternite ou la mort” (özgürlük, eşitlik, kardeşlik yahut ölüm)…
-
Test Sonuçlarından Ne Anlamalıyız? Yanlış Pozitif Nedir?
Bir hastalık için test yaptığımız zaman sonucun pozitif çıkması çoğu zaman endişe vericidir. Ancak size yapılan test yüksek doğrulukta olsa bile, çoğu zaman %100 doğru değildir. Belli durumlarda da bir…
-
İstatistikçiler 2. Dünya Savaşında Alman Tank Sayısını Nasıl Hesapladı?
İstatistik ve genelinde matematik bir çok kişi için gerçek dünyadan kopuk bir kavram gibi gözükür. Oysa ki Alman tank problemi bu konuda yanıldığımızı bize anımsatır. Alman tank problemi, II. Dünya…
-
Basit Ama Etkili: Güvercin Yuvası İlkesi
Basit bir fikri küçümsemeyin çünkü bu fikirlerin geniş kapsamlı etkileri olabilir. Buna bir örnek güvercin yuvası prensibi olarak bilinir.
