Matematik Ne İşe Yarar?
-
Hairy Ball Yani Saçlı Top Teoremi: Adı Gibi İlginç Ama Faydalı Bir Teorem
Herhangi bir topun tüm yüzeyinin tüylerle kapladığınızı düşünün. Şimdi elinize bir tarak alarak bu topun üzerindeki tüyleri taramaya çalışın. Bunun kolay bir iş olmadığını kısa zaman sonra fark edeceksiniz. Cebirsel…
-
Kuaterniyonlar (Dördey) Nedir? Neden Önemlidir?
İçimizde bir çoğumuz lise yıllarında karmaşık sayıları görmüştür. Bu konu bize ilk başta değişik gelse de zamanla alıştık. Günümüzde de bu karmaşık sayıların pek çok kullanım alanı olduğunu biliyoruz. Ancak aslında matematikteki…
-
Brown Hareketi Nedir? Sıvılar ile Borsanın Ne İlgisi Vardır?
Bilimde rastgele olayları tanımlamak kolay değildir. Ancak yine de bu tip olayları olasılık teorisi ile matematiksel olarak tanımlamanın bir yolunu biliyoruz. Bunun içinde elimizde iki güçlü silahımız var. Bunlardan biri…
-
Bulanık Mantık Nedir? Ne İşe Yarar?
Mantık, mekanik bir akıl yürütme sistemidir. Kararların ve sonuçların bir sembolik bir dizi ifadeden türetildiği veya çıkarıldığı bir kurallar dizisidir. Bu sayede sorularımızın cevaplarına evet ya da hayır biçiminde ulaşmamız…
-
Ronald Fisher, Kötü Bir Fincan Çay Ve Modern İstatistiğin Doğuşu
Modern istatistiğin kurucusu kabul edilen ve geçtiğimiz yüzyılın en önemli İstatistikçilerden biri olan Ronald Fisher’ın adını; eğer daha önce bir istatistiksel analiz yaptıysanız ya da herhangi bir şekilde istatistik araştırmalarına…
-
Güvercin Yuvası İlkesine Göre Dünyada 8.000 Kişinin Kafasında Aynı Sayıda Saç Teli Vardır!
Dünyamızda 8 milyar civarında insan yaşıyor. Tüm bu insanlar arasında kafasında eşit sayıda saç teli olan iki insan bulmak mümkün mü? Saçma ve imkansız bir soru olduğunu düşünseniz bile bu…
-
Rastlantıların Hesabı: Doğum Günü Problemi Nedir?
Matematik bilmeyenler rastlantıların oluşma sıklığının çok az sanma eğilimi göstermektedir. Doğum günü problemi buna iyi bir örnektir.
-
Simpson Paradoksu: İstatistiklere Neden Her Zaman Güvenmemeliyiz?
Birkaç gün sonra kardeşinizin doğum günü ve kutlama için restoran seçme işini sizin yapmanız gerekiyor.. İnternette yaptığınız bir araştırmadan sonra, incelemelerde 4,5’ten fazla puan alan A adlı bir restoranı seçtiniz.…
-
Karl Pearson: Korelasyondan Kadın Erkek Eşitsizliğine Bir Yolculuk
Pearson’ın bilime katkısının büyüklüğü tartışılmazdır. Pearson-r korelasyon katsayısı ve Pearson ki-kare istatistiği onun çalışmalarının bir sonucudur. Karl Pearson (1857-1936), 1890’lı yıllarda istatistiğin biyolojiye uygulanmaları ile ilgilenmiş hatta “evrim teorisine matematiksel…
-
Stokastik Süreçler ve Markov Zincirleri Nedir?
Matematikte, Markov Zinciri, Markov özelliğine sahip bir stokastik süreçtir. Ancak elbette bu tanım konuya hakim olmayanlar için oldukça kafa karıştırıcı ifadeler içermektedir. Bu nedenle adım adım ilerlemek faydalı olacaktır. Zaman içerisinde…
