Tıp ve Sağlık

Hepimizde Adem Elması Var Ve Bunun Olmasının da İyi Bir Neden Var!

Halk arasında adem elması (İng: Adam’s Apple ) diye adlandırdığımız şey hepimizin boğazının ortasında yer alan, güldüğümüzde ve yutkunduğumuzda yukarı aşağı hareket etme eğilimde olan bir yumrudur.

Boğazınıza bir elma parçası takılmış gibi görünen adem elması ergenlik döneminde ortaya çıkmaya başlar sonrasında da kimi kişi de oldukça ve hatta rahatsız edecek düzeyde belirgin, ancak kimi kişide görünmez olur. Peki ama adem elması nedir? Ve aslında ne yapar?

Adem Elması Nedir?

Adem Elması Nedir?
Belirgin bir adem elması görseldeki gibi gözükecektir. Bu çıkıntı en çok yandan baktığınız zamanlarda belirgindir. Boyun derisinin altında gelişen bu yumru, ses çıkarmamıza yarayan gırtlağı korumaktan sorumlu bir kıkırdaktır.

Adem elması veya laringeal çıkıntı (Latince: prominentia laryngea), gırtlaktaki tiroid kıkırdağın çıkıntısıdır. Gırtlak, memelilerin (ve diğer bazı organizmaların) boyunlarında bulunan, nefes almayı kolaylaştıran, soluk borusunu besin aspirasyonuna karşı koruyan ve ses üretiminde kritik rol oynayan bir organdır. Ses üretimindeki etkin rolü nedeniyle genellikle ses kutusu olarak da anılır.

Gırtlak yüzeyinde, gırtlağa yapısal destek sağlayan ve gırtlak iskeletini oluşturan 6 tip kıkırdak bölüm vardır. Tiroid kıkırdağı bunların en büyüğüdür ve Adem elmasının varlığından doğrudan sorumludur.

Adem Elması Nedir?
İnsan gırtlağının bir diyagramı. Gırtlağın içinde ses üretmeye yardımcı olan ses telleri bulunur.

Adem elması ses tellerini kuşattığı için konuştuğumuz sırada yukarı aşağı hareket ettiği görülebilir. Adem elmasının yukarı kalkması, kıkırdağın boğazı kapattığının bir işaretidir. Yutkunurken ve hatta kendimizi gergin hissettiğimizde bile bu hareketleri gözlemlemek mümkün olacaktır. Eğer göremiyorsanız boynunuzu tutup yutkunarak onu bulmanız mümkündür.

Adem Elması Sadece Erkeklerde Yoktur

Adem elmasının sadece erkeklerde bulunduğu, yaygın bir yanlış bilgidir. Hem erkek hem de kız çocuklar bir gırtlakla dolayısıyla bir adem elması ile doğarlar. Ancak bu kıkırdak bebeklik döneminde belirgin değildir. Ergenlik ile birlikte büyümeye başlar. Bu süreçte kızlar ve erkekler farklı ergenlik süreçlerinden geçerler. Bu sürecin erkek çocuklar için sonuçlarından birisi sesinin çatallaşması ve belirgin bir adem elması olacaktır.

Adem Elması Nedir?
Adem elması daha büyük olan insanlar, daha küçük olanlara göre daha kalın bir sese sahip olma eğilimindedir. Bu çıkıtının cinsiyet ile bir ilgisi yoktur.

Kız çocuklarının da büyüme esnasında sesleri değişse de bu erkekler kadar belirgin olmayacaktır. Sonucunda ne kadar kalın ses o kadar büyük bir gırtlak anlamına gelir. Gırtlak büyük olunca da onu kaplayan adem elması daha fazla çıkıntı yapacaktır. Bu nedenle de çoğu kadında adem elması belirgin değildir.

Ne yazık ki, Adem elmasının erkeklere has bir özellik olarak kabul edilmesi genellikle kadınsı olmayan bir özellik olarak etikletlenmesine neden olmuştur. Bunun sonucunda da adem elması belirgin olan kadınlar bu durumdan cerrahi operasyonlar yardımı ile kurtulma yoluna gitmektedir.

Adem elmasını çıkarmak için kondrolaringoplasti olarak bilinen bir ameliyat uygulanmaktadır. Ancak, iyileşmesi zaman alan kapsamlı bir ameliyattır. Nadir görülse de yan etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle her erkeğin ve kadının gırtlağı birbirinden farklı olduğunu biliniz. Sonucunda aklınızda tutmanız gereken şey, adem elması çıkıntı yapan birçok kadın olduğu gibi adem elması görünmeyen çok sayıda erkek de olduğu olacaktır.

Yazının devamında göz atmak isterseniz: Jacob (47, XYY) Diğer Adıyla Süper Erkek Sendromu Nedir?


Kaynaklar ve ileri okumalar

  • Fitzpatrick TH, Siccardi MA. Anatomy, Head and Neck: Adam’s Apple. [Updated 2023 Apr 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK535354/
  • What Is An Adam’s Apple? Yayınlanma tarihi: 19 Aralık 2022; Bağlantı: What Is An Adam’s Apple?
  • Everything You Should Know About the Adam’s Apple. Bağlantı: Everything You Should Know About the Adam’s Apple

Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu