Eğer herhangi bir zaman diliminde Dünya’da neler olup bittiğini merak ediyorsanız, antik dünya haritası ile bunu öğrenmeniz mümkün.
Değişim, evrenin ve gezegenimizin temel bir gerçeğidir. Ancak bazı değişimler o kadar yavaş gerçekleşir ki onları fark etmemiz mümkün olmaz. Dünya’nın sürekli değişen yapısı, bu duruma en iyi örneklerden biridir.
Şu anda üzerinde yaşadığımız gezegen, kıtaları, okyanusları, ekosistemleri ve kültürleriyle zengin bir çeşitlilik sunuyor. Ancak Dünya, geçmişte bugünkünden çok farklı bir görünüşe sahipti. Ayrıca gelecekte de yeni bir forma kavuşacak.
Dünya yaklaşık 4,6 milyar yıl önce oluştu. O zamandan bu yana gezegenimiz, çeşitli jeolojik evrelerden geçerek sürekli bir dönüşüm içinde oldu. Pangea, bilinen son süper kıta, yaklaşık 335 milyon yıl önce bir araya geldi. Ancak bu dev kara kütlesi, tektonik plakaların hareketi nedeniyle zamanla parçalanmaya başladı ve kıtalar ayrıldı.
Pangea’nın parçalanmasından sonra oluşan kıtalar, yavaş yavaş bugünkü yerlerini aldı. Ancak bu hareket durmadı ve gelecekte Dünya, yeniden bir süper kıta formuna kavuşabilir. Bilim insanları, bu sürecin milyonlarca yıl süreceğini öngörüyor, ancak tektonik hareketlerin etkileri volkanik faaliyetler, depremler ve dağ oluşumları gibi birçok olayla günümüzde de hissediliyor.
Dünya’nın yüzeyi, var olduğu sürece sürekli değişmeye devam edecek. Bilim insanları, 200 ila 300 milyon yıl sonra bir sonraki süper kıtanın oluşacağını ve bu kıtanın Amasia adıyla anılacağını öngörüyor. Ancak geçmişteki ve gelecekteki bu büyük jeolojik değişimler, merak uyandıran soruları da beraberinde getiriyor
Peki ama şu anda ayaklarınızı bastığınız yer 750 milyon yıl önce tam olarak neredeydi? Ya da dinozorlar zamanında var olsaydınız ve aynı konumda bulunsaydınız nasıl bir yerde yaşıyor olacaktınız? 20 milyon yıl önce Ankara neye benziyordu?
Bu tür soruların cevaplarını bulmanın imkânsız olduğunu düşünebilirsiniz, ancak bu doğru değil. Modern bilim ve jeolojik araştırmalar, gezegenimizin geçmişine ışık tutmak için etkileyici araçlar sunuyor.
Antik Dünya Haritası ile Geçmişe Yolculuk Yapalım
Dünya’nın milyonlarca yıl boyunca nasıl değiştiğini görmek artık bir hayal değil. Etkileşimli bir web sitesi, herhangi bir adresin yüz milyonlarca yıl önce nerede bulunduğunu görmenizi sağlıyor. Bu sayede, zamanda 750 milyon yıl kadar geriye gidip, yaşadığınız yerin o dönemki konumunu keşfedebilirsiniz. Zaman içinde ileri geri hareket ederek Dünya’nın nasıl değiştiğini görsel olarak deneyimlemek mümkün.
Bu etkileşimli harita, yazılım mühendisi Ian Webster tarafından geliştirildi. Webster, haritayı oluştururken, paleocoğrafya uzmanı Christopher Scotese’nin PALEOMAP Projesi kapsamında yaptığı çalışmalardan yararlandı.
Bu proje, okyanus havzalarının ve kıtaların 1,1 milyar yıllık bir süreçteki levha tektonik hareketlerini incelemektedir. Paleocoğrafya ise, geçmiş çağların coğrafyasını araştırarak kıtaların oluşumu ve iklim değişiklikleri gibi konulara odaklanır.
Bu interaktif harita, Dünya’nın bugünkü coğrafi konumlarının milyonlarca yıl önce nerede yer aldığını hesaplamak için, kullanıcıdan alınan yer bilgilerini geçmişe dönük modellere yerleştiriyor. Haritayı açtığınızda varsayılan olarak 240 milyon yıl öncesi, yani Pangea dönemine götürülüyorsunuz. Bu, kıtaların henüz ayrılmadığı ve tek bir kara kütlesi olarak birleştiği döneme denk geliyor.
Geçmişi Öğrenmek Geleceği Düşünmemize Ve Evrensel Bir Bakış Açısı Geliştirmemize Neden Olur
Herhangi bir zaman diliminde Dünya’da neler olup bittiğini merak ediyorsanız, her haritaya kısa bir metin de eklemiş. Adreslere bakmanın yanı sıra, tarihteki önemli anlara, örneğin ilk dinozorların veya ilk çiçeklerin ortaya çıktığı zamana da bakabiliyorsunuz.
Bu harita, Dünya’nın tektonik geçmişini anlamak için de eşsiz bir araçtır. Kıtaların, okyanusların ve iklimlerin milyonlarca yıl boyunca nasıl değiştiğini göstererek, gezegenimizi şekillendiren uzun zaman ölçekli süreçleri anlamamıza yardımcı olur. Bunun yanı sıra, hiçbir şeyin – bu güzel gezegenimiz dahil – aynı kalmadığını bizlere hatırlatır.
Web sitesi İngilizce olsa da fazla karışık olmadığı için kolayca keşfedebileceğinizi düşünüyoruz. Detayları incelemek için web sitesinin bağlantısı burada. What did Earth look like 750 million years ago?
Kaynaklar ve ileri okumalar
- This Map Lets You Plug in Your Address to See. How It’s Changed Over the Past 750 Million Years. Yayınlanma tarihi: 15 Şubat 2019. Bağlantı: This Map Lets You Plug in Your Address to See. How It’s Changed Over the Past 750 Million Years./
- Interactive Map Lets You Pinpoint Your Address on Earth Millions of Years Ago. Yayınlanma tarihi: 9 Şubat 2018. Bağlantı: Interactive Map Lets You Pinpoint Your Address on Earth Millions of Years Ago/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
