Biyoloji ve Coğrafya

Yumurtada Bazen Gördüğümüz Kırmızı ve Kahverengi Lekeler Nedir?

Omlet yapmak amacı ile bir yumurta kırdığınızda ve tavada yumurtanın sarısında ya da beyazında ürkütücü görünümlü kırmızı ya da kahverengi lekelere rastladığınızda endişelenmeniz olasıdır.

Birçok kişi yumurta kan lekesi olan yumurtaları yemenin güvenli olmadığını varsayıyor. Görselde gördükleriniz kan lekesi olsa da bu sizin sağlığınıza zarar vermeyecektir. Bu nedenle bu yumurtaları çöpe atarak gereksiz israf yapmayalım.

Bu gördükleriniz temelinde kan ve doku atıklarından geriye kalanlardır. Sadece bu söylem bile bu yumurtaları yemenin güvenli olmadığını düşünmenize neden olacaktır. Ancak bu yumurtaları yemek sağlığınıza zarar vermez ve bu lekelerin var olması yumurtanın döllendiğini bizlere göstermezler. Yumurtaları çöpe atmadan önce süreç hakkında biraz fikir edinelim.

Yumurta Kan Lekesi Neden Oluşur?

Yumurta kan lekesi bazen yumurta sarısının yüzeyinde bulunan kan damlacıklarıdır.

Kan lekeleri, tavuğun yumurtalıklarındaki veya yumurta kanalındaki (yumurtaların yumurtalıklardan dış dünyaya geçtiği tüp) küçük kan damarlarının yırtılmasının sonucudur. Kan lekesi yumurta sarısına bağlandığında, kanama büyük olasılıkla yumurta folikülden salındığında yumurtalıkta meydana gelmiştir. Folikül, birkaç kan damarı içeren sıvı dolu bir kesedir. Yumurtlama işlemi sırasında patlayabilir ve herhangi bir kan damarı yırtılırsa yumurta sarısının üzerinde kan birikebilir.

Yumurtanın beyazında da kan lekeleri oluşabilir, bu da kanamanın yumurtanın yumurta kanalına bırakılmasından sonra meydana geldiği anlamına gelir. Yumurta sarısı ve beyazında bulunan bir diğer leke türü ise et lekeleridir.

Yumurta, yumurta kanalını ilk girdiğinde aslında küre şeklindedir. Ancak dairesel kaslardan sırası ile geçerken, yumurtanın önündeki kas gevşek durumda iken arkasındaki kas kasılır ve devamında daralır. Bu sayede hem yumurtayı iter, hem de konik bir şekil almasına neden olur.

Kan lekelerinden farklı olarak et lekeleri yumurta beyazında kahverengi, kırmızı veya beyaz birikintiler halinde görünür. Et lekeleri en çok yumurta beyazında bulunur ve tipik olarak yumurtanın yumurta kanalından geçerken topladığı doku parçalarından oluşur.

Yumurta Kan Lekesi Ve Diğer Lekeler Sağlık İçin Zararlı mıdır?

Sarısında kan lekesi olan bir yumurta bulmak oldukça nadirdir. Aslında ticari fabrikalarda elde edilen yumurtalarda görülme sıklığı %1’den azdır. Yumurta rengi de kan lekelerinin oluşmasında etkendir. Bu lekelerin görülme sıklığı, kahverengi yumurta bırakan tavuklarda %18 civarındayken, beyaz yumurtalarda ise yalnızca %0,5’tir.

tavuk yumurtası
Tavuk yumurtalarının rengini tavuğun genleri belirler. Ayrıca gördüğünüz gibi sadece beyaz ve kahverengi değil pek çok ara renk yumurta da bulunmaktadır. Ancak temelde hepsi aynı besleyiciliktedir.

Yumurtada kan lekesinin oluşumuna katkı sağlayan bir dizi faktör vardır. Örneğin araştırmalar, diyetlerinde A vitamini eksikliğinin, tavukların kan lekeli yumurtlama olasılığını artırdığını tespit etmiştir. Yüksek gürültü, bulaşıcı bakteri veya virüslerin varlığı ya da sıcaklık değişiklikleri nedeniyle oluşan stresli ortamların da lekelerin görülme sıklığının artmasına neden olabileceği düşünülmektedir.

Ek olarak, yumurtlama döngüsünün sonundaki yaşlı tavuklar ve yumurtlamaya yeni başlayan genç tavuklar, kan lekeleri içeren daha fazla yumurta bırakma eğilimindedir.

Sonuç olarak

Kan lekeli yumurta yeme konusunda endişelenmeniz anlaşılabilir bir durumdur. Ancak tüm yumurtalar iyi piştiği sürece sağlığımız için bir sorun yaratmayacaktır. Kan lekeleri içersin veya içermesin, çiğ veya az pişmiş yumurta tüketmek salmonelloz riskinizi artırır. Bu, ishal, ateş ve karın kramplarına yol açan Salmonella bakterisi enfeksiyonuna yakalanabileceğiniz anlamını taşır.

Salmonella bakterileri, insanlar ve hayvanlar arasında bulaşabilen bir grup patojenik bakteriyi içerir. Salmonella enfeksiyonları, gıda zehirlenmesine veya salmonelloz adı verilen bir hastalığa neden olur.

Ayrıca beyazları pembe, yeşil veya kırmızı renkte olan yumurtaların, bozulmaya neden olan bakteriler içerebileceğini ve atılması gerektiğini unutmayın. Bir yumurtayı kırarsanız ve bir kan lekesi bulursanız, sorunu halletmenin birkaç yolu vardır. İştahınızı kaybetmenize neden olmadıysa, pişirirken yumurtanın geri kalanına karıştırın. Olmadı yemeğinizi hazırlamadan önce bir bıçak alın ve sarısını kazıyın. Yazımızın sonunda göz atmak isterseniz: Bayat Yumurta Suda Neden Yüzer? Bilimsel Bir Cevap Verelim!


Kaynaklar ve ileri okumalar

  • What Are Those Red And Brown Spots You Sometimes See In Cracked Chicken Eggs?. Yayınlanma tarihi: 16 Eylül 2023. Bağlantı: What Are Those Red And Brown Spots You Sometimes See In Cracked Chicken Eggs?
  • Smith, D & Musgrove, M.. (2008). Effect of Blood Spots in Table Egg Albumen on Salmonella Growth. Poultry science. 87. 1659-61. 10.3382/ps.2007-00528.
  • Honkatukia, M., Tuiskula-Haavisto, M., Ahola, V. et al. Mapping of QTL affecting incidence of blood and meat inclusions in egg layers. BMC Genet 12, 55 (2011). https://doi.org/10.1186/1471-2156-12-55
  • Bearse, G. & McClary, C. & Saxena, H.. (1960). Blood Spot Incidence in Chicken Eggs and Vitamin A Level of the Diet. Poultry Science. 39. 860-865. 10.3382/ps.0390860.
  • Are Eggs With Blood Spots Safe to Eat? Bağlantı: https://www.healthline.com/nutrition/bloody-egg#intro

Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu