düşünce hataları

Kendimizi Geliştirelim

Bilgi Önyargısı (lnformation Bias): Neden İhtiyacımız Olmasa da Araştırmaya Devam Ederiz?

Belirsiz bir durumla karşı karşıya kaldığınızda, söz konusu bilgi vereceğiniz kararla ilintili olmasa dahi, çok ve giderek daha da çok…

Toplum Bilimi

Eylem Önyargısı: Neden Bir Şey Yapmayı Hiçbir Şey Yapmamaya Tercih Ederiz?

Dilimize yerleşmiş “harekette bereket vardır” biçiminde bir söylem vardır. Bu söylem “durmadan çalışılan yerde verim artar, bolluk olur.” anlamına gelir.…

Psikoloji

Sahiplik Etkisi [Endowment Effect]: Neden Sahip Olduklarımıza Daha Fazla Değer Biçeriz?

İnsanlar sahip olduklarının değerini abartmaya eğilimlidir çünkü onlardan vazgeçmek üzücüdür. Bu durum sahiplik etkisi [endowment effect] olarak bilinir. Diyelim ki…

Toplum Bilimi

Otoriteye Yanlılığı: Yanılıyor Olsalar Bile Neden Uzmanlara Güveniriz?

Otorite yanlılığı, insanların otorite figürlerinin görüşlerinden ve yargılarından daha fazla etkilenme eğilimini tanımlar. Bu yanlılık, sadece bir kişinin otorite olarak…

Toplum Bilimi

Sıfır Toplam Yanılgısı: Hayatta Her Şey İçin Yarışmak Gerekmez!

Sıfır Toplam Yanılgısı (Zero-Sum Bias), insanların birçok durumu sıfır toplamlı bir oyun gibi algılama eğilimi göstermesidir. Yani, birinin kazancının diğerinin…

Günlük Hayatın Felsefesi

Çaydanlık Mantığı (Kettle Logic): Çelişkili Argümanlar Yarı Yolda Bırakır

Çaydanlık Mantığı (Kettle Logic), bir iddiayı çürütmek için birbiriyle çelişen savların aynı anda öne sürülmesini anlatan bir terimdir. Bu yaklaşım…

Psikoloji

Teksaslı Keskin Nişancı Yanılgısı: Her Şeyde Anlam Aramayalım!

Bir adam, bir ahırın yan duvarına birkaç kez ateş eder. Daha sonra, mermi deliklerinin en yoğun olduğu bölgeyi kapsayan bir…

Psikoloji

Pollyanna ve Wobegon Gölü İlkesi Gerçekleri Görmemize Engel Olur

Pollyanna ilkesi ve Wobegon Gölü Etkisi aslında kişinin gerçeklikten uzaklaşmasına kolayca neden olacaktır. 1990’larda Martin Seligman adlı bir psikolog, insan mutluluğunun incelenmesini…

Toplum Bilimi

Kumarbaz Yanılgısı Nedir? Bu Bilişsel Hata Nasıl Önlenir?

Kumarbaz yanılgısı, rastgele bir olayın gelecekte gerçekleşme olasılığının, aynı türdeki önceki olaylara bağlı olduğuna inanma eğilimimizi tanımlar. Başka bir deyişle,…

Psikoloji

Bilişsel Çelişki: Size En Çok Yalan Söyleyen Kişi Aslında Sizsiniz!

Yaz geliyor ve kışın aldığınız birkaç kiloyu vermeye karar verdiniz. Fazla bir şey yapmanıza gerek yok; yalnızca abur cuburu kesmek…

Psikoloji

İyimserlik Önyargısı: Hayat Her Zaman Toz Pembe Değildir!

Kimimiz olumlu olaylar yaşama olasılığımızı abartma ve olumsuz olaylar yaşama olasılığımızı küçümseme eğilimine sahip oluruz. Bu durum iyimserlik önyargısı adı…

Toplum Bilimi

Bir Olasılık Hatası: Bağlaç Yanılgısı Ve Linda Problemi

Kalıplar, düşünme sürecinizi basitleştirmeye yarayan zihinsel kısayollardır. Ancak kimi zamanlarda bu kısa yollar sonucunda hatalı kararlar da alırız. Buna bir…