-
Geometri
Kaostan Doğan Düzen: Pappus Teoremi
Geometrideki en nefis ilişkilerden biri, bir şeyin şeklinden bağımsız olarak ilişki doğru kaldığında oluşur. Sonuçta telefonda bir arkadaşınıza geometri sorusu sorduğunuzu ve ne çizmesi gerektiğini anlattığınızı düşünelim. Bunun sonucunda doğal olarak telefon hattının diğer ucundaki kişinin talimatlara göre çizdiği şekil…
-
Geometri
Kare Bir Kağıdı 3’e Hatta 7’ye Katlayabilir misiniz?
Bir parça kağıdı ikiye katlamak gayet basit. Kağıdın iki kenarı çakışacak şekilde üst üste getirip katladığımızda kağıt ikiye katlanmış olur. Peki aynı mantıkla sadece katlama işlemi yaparak bir parça kare kağıdı üçe nasıl katlarız? Antik çağlardan beri insanların uğraşa geldiği…
-
Günlük Hayatımızda Matematik
Pick Teoremi: Noktaları Sayarak Alan Hesaplamak Mümkün!
Geometride alan konusu işlenirken üçgen, dikdörtgen ve daire gibi temel şekillerin alanını öğretiriz. Ancak hesaplanması gereken alan daha karmaşık bir şekil olunca standart bir uygulama olarak şekli daha küçük temel parçalara bölerek bu alanların toplamından aranan alanı bulmaya çalışırız. Ancak…
-
Matematik Öğrenelim
Arşimet’in Tüketme Yöntemi İle Bir Parabolün Alanını Hesaplaması
Geometrinin varoluş nedeni temelde alan hesaplarıdır. Hepimizin bildiği gibi hesaplanacak olan alan bir dikdörtgen ya da üçgen ise bu pek zorlu bir görev değildir. Ancak daha karmaşık şekiller için daha farklı tekniklere ihtiyaç vardır. Antik Yunan’da bunun için pek çok…
-
Geometri
Açıyı Üçe Bölme Sorunu: Ellisli Hippias Ve Kuadratriks Eğrisi
Antik çağda geometrinin en önemli sorunlarından bir tanesi sadece işaretli olmayan bir cetvel ve pergel kullanarak verilen bir açıyı üç eşit parçaya bölme ile ilgiliydi. Bu problemi çözme çabalarında da bir dizi dahiyane eğri icat edilmişti. İşte bu eğrilerden bir…
-
Geometri
Şaşırtıcı Bir Sonuç: Üçgenin Diklik Merkezi
Görselde ne görüyorsunuz? Üç kenar, üç köşeden oluşan bir şekiller. Kısaca üçgen! Sade, yalın ve basit. Fakat bu sadelik sizi yanlış düşüncelere sevk etmesin, bu şekil hakkında ciltler dolusu kitap da yazabiliriz. Böylesine sade bir şeklin bize bu kadar çok…
-
Matematik Öğrenelim
Antik Çağın Çözülemeyen Üç Klasik Problemi Nedir?
Çözümsüz soruların cazibesi, matematiğin can damarıdır. Bu nedenle sayılar teorisi veya soyut cebir matematikçilerin en sevdiği konuların başında gelir. Çoğu zaman, bir sorunun çözümü yenilerini ortaya çıkarır. Bu şekilde de sonu asla gelmeyecek bu süreç devam eder. Matematik problemi çözmeye…
-
Geometri
Kübik Denklemin Ömer Hayyam’a Göre Geometrik Çözümü
Pek çoğumuzun rubaileri ile anımsadığı Ömer Hayyam’ı (1048-1131), Bertrand Russell, History of Western Philosophy kitabında “hem şair hem de matematikçi olan tanıdığım tek adam” olarak tanımlar. Gerçekten de Ömer Hayyam bir astronom, doktor, filozof ve matematikçiydi. Kendisi cebire olağanüstü katkılarda…
-
Günlük Hayatımızda Matematik
Reductio Ad Absurdum: Olmuyorsa Olmalı Ya da Olmayana Ergi Nedir?
Bazen doğru olduğundan şüphelendiğimiz (ama henüz kanıtlayamadığımız) bir şey aslında yanlış olsaydı ne olurdu diye kendi kendimize sorarız. Bu sorumuzun klasik mantıktaki karşılığı olarak düşünebileceğimiz reductio ad absurdum diğer bir deyişle olmayana ergi, çok eskiden beri bilinen bir ispat yöntemidir.…
-
Günlük Hayatımızda Matematik
Regiomontanus Problemi Nedir? En İyi Görüntüleme Açısı Nasıl Bulunur?
Regiomontanus adını bugüne kadar duymamış olmanız normaldir. Ancak adını duymasanız bile muhtemelen ortaya attığı problemi deneyimlemiş olmalısınız. Sinemada film izlerken hangi koltuğu seçmeniz ya da fotoğraf çekerken hangi noktadan çekmeniz gerektiği gibi durumları düşünürken aklınıza Regiomontanus problemi gelmelidir. Johann Müller,…
- 1
- 2