Hepimiz dönem dönem kıskançlık duygusunu hissederiz. Bu son derece insani ve normal bir durumdur. Ancak kimi kişiler bu duyguyla başa çıkmayı başaramaz. Kıskançlık duygusu yavaş yavaş tüm hayatını ele geçirmeye başlar.
William Shakespeare’in yazdığı Othello (İngilizce özgün adı: The Tragedy of Othello, the Moor of Venice) adlı oyunundan hatırlayabilirsiniz. Oyunun ana karakteri olan Othello, karısı Desdemona’nın bir ilişkisi olduğundan (ki öyle değildi) şüphe duyar. Zaman içinde buna kendini inandırır ve neticede de önce onu sonra da kendisini öldürür. Bu oyun günümüzde psikolojik bir bozukluğa da adını vermiştir. Othello Sendromu (hastalıklı kıskançlık, sanrısal kıskançlık, patolojik kıskançlık), birinin herhangi bir kanıt olmaksızın partnerinin sadakatsiz olduğuna ikna olduğu bir akıl sağlığı bozukluğudur.
Othello sendromundan etkilenen biri, partnerinin kendisini aldattığını hayal eder ve partnerinin sadakatine takıntılı hale gelir.
Othello gibi, partnerlerine karşı takıntılı biçimde şüphe ve güvensizlik döngüsüne giren insanlar tarihte ve günümüzde mevcuttur. Bu kişilerin kendi hayal güçleri dışında düşüncelerinin hiçbir olgusal temeli yoktur. Psikiyatri başvuru kitaplarında bu sendromdan pek az bahsedilmesi, nadir olduğu izlenimini yaratır. Oysa ki gerçekte klinik uygulamada hiç de seyrek değildir.
Othello Sendromunun Özellikleri
Othello Sendromu etkisi altındaki bir kişi tamamen mantıksız davranır. Kanıtı olup olmadığına bakmadan görmek istediğini görür. Tüm hayatını bir kanıt arayışına odaklar. Bunun için kıskandığı kişinin gizlice cep telefonuna ve bilgisayarına bakar. Sürekli sorular sorarlar. Bir itiraf kopartma çabasıyla saatlerce onu sorgular. Aldığı yanıtlardan tatmin olsa bile, daha sonra aynı sorgulamalara geri döner. Bunun sonucunda, çatışma ve kavgalar giderek artar, bazen duruma şiddet eşlik eder. Sürekli kontrol sendromun ayırt ettirici işaretidir.
Çoğu ruh sağlığı bozukluğunda olduğu gibi, belirtiler kişinin günlük yaşamını olumsuz etkilemeye başladığında profesyonel yardım alınmalıdır.
Sanrısıyla bu denli meşgul olan kişi sinirli, gergin ve çökkün olduğu için işi gibi rutin görevleriyle genellikle başa çıkamaz. Arzuları, duyguları ve davranışları sadakatsizlik sanrılarının denetimine geçer. Diğer insanlar da kıskançlığı teşvik etmede rol oynar. Oyundaki Iago’nun durumu budur. İago yalnızca Otello’nun kişiliğindeki kıskançlık ateşini körüklemiştir.
Othello Sendromunun Nedenleri
Bugüne kadar, bu sendromun nedenini tam olarak açıklayan herhangi bir çalışma yoktur. Bununla birlikte, durumun gelişimini etkileyen birçok faktör vardır. Ne yazık ki psikolojik olarak bazı zihinsel sağlık bozukluğu olan herkes Othello sendromu geliştirme riski altındadır. Şizofreni ve borderline kişilik bozukluğu Othello sendromu ile ilişkilidir. İnsanlara güvenmekte zorlanan kişiler, güvensiz bağlar kurarlarsa, Othello sendromu ile yüzleşmek zorunda kalabilir.
Alkol ve uyuşturucu kullanımı ile Othello sendromunun gelişimi arasında bir ilişki vardır. Alkol ve uyuşturucular zihin değiştiren maddeler olduklarından, müdahaleci, takıntılı veya sanrılı düşüncelerin şiddetini ve sıklığını artırabilirler.
Bazı uzmanlar, sendromla beyin lezyonları arasında bir ilişki olduğuna inanmaktadır. Bunun anlamı, sendromun nedeninin fizyolojik olabileceğidir. Sendrom, öncesinde hafif kıskançlık nöbetleri olsa da, genellikle 40’lı yaşlarda, herhangi bir akıl hastalığı öyküsü olmaksızın da ortaya çıkabilir. Başlangıç görünürde ani olsa da, bu duruma birkaç aydır giderek artan kuşkuculuk öyküsü eşlik eder.
Patolojik kıskançlığın tedavisi nedir?
Patolojik kıskançlığın tedavisi profesyonel yardım ile mümkündür. Ancak bu sayede birey kişisel dinginliğini geri kazanacaktır. Ancak tedavi için ilk olarak kişinin kıskançlıklarının kaynağını bulmak gerekir. Bu nedenle hasta kapsamlı bir şekilde değerlendirilmelidir. Kıskançlık bazen Othello Sendromundan etkilenen kişinin hayat hikayesiyle bağlantılıdır.
Othello Sendromu için en çok kullanılan terapi bilişsel-davranışçı terapidir. Psikologlar, bir yandan maruz kalma ve tepki önleme gibi davranışsal teknikler kullanırken, öte yandan bilişsel yeniden yapılandırma tekniklerini kullanırlar. Bununla birlikte, uç durumlarda uzmanlar dürtü kontrolü için anti-psikotik ilaçlar da önermektedir. Ancak klinik deneyimler hastalıklı kıskançlığın iyileştikten sonra nüksetme eğiliminde olduğunu gösterir. İlk baştaki ilişki sona erip yeni bir eş olduğunda, bu yeni eş hastalıklı kıskançlığın odağı haline gelir.
Görüldüğü gibi Othello Sendromu ciddi sonuçları olabilen bir rahatsızlıktır. Hastaların ve çevresindekilerin çektikleri sıkıntıların büyüklüğü göz önüne alındığında bu durumun göz ardı edilmemesi gerektiği açıktır.
Kaynaklar ve ileri Okumalar:
- Othello Syndrome – Uncontrollable and Pathological Jealousy; https://exploringyourmind.com
- Delusional Jealousy (Othello Syndrome) in 67 Patients with Parkinson’s Disease; Front. Neurol., 07 March 2018; Sec.Movement Disorders; https://doi.org/10.3389/fneur.2018.00129
- What is Othello Syndrome? | Causes, Disorder & Analysis; Bağlantı: https://study.com/
Dip Not:
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım
