Zamanda geriye yolculuk yaptığınızı ve 5 milyon yıl önceki okyanus kıyısında açık denizi gözlemlediğinizi hayal edin. Uzakta antik bir denizin yüzeyinde birkaç küçük balina görünüyor. Ancak aniden derinliklerden devasa bir yaratık fırlıyor ve devasa çenesiyle balinalardan birini yakalayıp, derinlere sürüklüyor. Şimdiye kadar ki en büyük köpekbalığı olan ve Otodus megalodon olarak bilinen megalodonun yemek vaktine tanık oldunuz.
Geçtiğimiz günlerde de 2018 yapımı “Meg: Derinlerdeki Dehşet”in devam filmi olan “Meg 2: Çukur” filmi sinemalarda oynamaya başlamıştı. Bu film de ilki gibi Megalodon’lara karşı verilen mücadeleyi konu alıyordu. Ancak film ilginç bir soruyu da akla getiriyordu. Megalodon yaşıyor mu?
Sonucunda daha okyanusların büyük çoğunluğunu keşfetmedik. Örneğin dünyanın en derin noktalarından birini içeren ve Büyük Okyanus’un batısında bulunan bir deniz çukuru olan Mariana Çukuru günümüzde hala pek çok gizem barındırıyor.
Aslında paleontologlar, megalodon yavrularının olgunlaştığı bölgelerde okyanusu donduran bir soğuma döneminin, ölümlerinin başlıca nedeni olduğuna inanmaktadır. Derin okyanus hayatta kalamayacakları kadar soğuktur.
Megalodonun bugün hayatta olması, okyanusta bir yerlerde gizlenmesi mümkün olamaz mı? Bilim insanları Megalodon’un soyunun tükendiğinden nasıl emin olabiliyorlar? İnternet’te günümüz de hala megalodonlarının var olduğu ve okyanuslarında yüzdükleri yönünde söylentiler devam ediyor. Ama bu doğru değil.
Megalodonların nesli tükendi. Yaklaşık 3,5 milyon yıl önce yok oldular. Ve bilim insanları bunu kesinlikle biliyor. Lafı fazla uzatmadan sadece Jason Statham filmlerinde görme olasılığımız olan Megalodon’un soyunun neden ve nasıl tükendiğini ve bundan nasıl emin olduğumuzu aktaralım. Ancak öncelikle kısaca bilgimizi tazeleyelim.
Megalodon Nedir? Hakkında Neler Biliyoruz?
Megalodon bildiğimiz en büyük köpekbalığıdır. Boyunun 18 ile 20 metre arasında olduğu tahmin edilmektedir. Büyük beyaz köpekbalığı ( Carcharodon carcharias) ile yakından ilişkilidir, ancak kesinlikle ondan çok daha büyük ve korkutucudur. Bu büyük deniz yaratığı, Miyosen ve Pliyosen dönemlerinde yaklaşık olarak 23 ila 3.6 milyon yıl önce okyanuslarda yaşamıştır.
Megalodon hakkında bildiklerimizin çoğu fosilleşmiş dişlerden gelir. Bu dişler, bu eski deniz yaratığının varlığını ve büyüklüğünü hayal etmemize yardımcı olan önemli kalıntılardır. Megalodon dişleri, genellikle 10 ila 18 cm uzunluğundadır ve görselde de gördüğünüz gibi devasa boyutlardadır.
Bu hayvanların çeneleri de yaklaşık 3 metre kadardı ve ısırmaları durumunda santimetre kare başına 2.800 kilogram gibi devasa bir basınç uygulayabiliyorlardı. Menülerinde de balinaların yanı sıra diğer büyük balıklar, foklar, deniz aslanları, yunuslar ve köpek balıkları yer alıyordu.
En eski Megalodon fosilleri 23 milyon yıl öncesine aittir. Ancak fosiller 3.5 milyon yıl önce aniden sona eriyor. Şimdiye kadar hiç kimse 3,5 milyon yıldan daha eski bir megalodon dişi bulamadı. Bilim insanlarının o dönemde megalodonun soyunun tükendiğine inanmasının nedenlerinden biri de bu.
Megalodon hala yaşıyor olsaydı, daha fazla fosil ile karşılaşmamız gerekirdi. Bu dev köpek balıklarının günümüzde hala yaşamadığına dair en önemli kanıtlardan birisi de son 3 milyon yılda bu hayvanın ısırığına dair hiç bir ize rastlamamamızdır.
Megalodon süper bir avcıydı. Son araştırmalara göre, besin zincirinde tarihteki herhangi bir deniz yırtıcısından daha yukarıdaydı. Etkisi o kadar büyüktü ki, bugün yaşasaydı bariz olurdu. Bu müthiş avcı avını yakalayıp öldürse bile balina kemiklerinde yine de ısırık izleri bırakacaktı. Ancak bilim insanları şu ana kadar böyle bir ısırık izi bulamadılar.
Üstelik megalodonlar zamanlarının çoğunu avlarını kolayca bulabilecekleri kıyıya yakın yerlerde geçiriyorlardı. Yani eğer megalodonlar hala mevcut olsaydı insanlar onları kesinlikle görürdü. Çünkü gözden kaçamayacak kadar büyüklerdi.
Megalodon Köpekbalığı Nasıl Yok Oldu?
Bir türün neden milyonlarca yıl önce neslinin tükendiğini anlamak her zaman zordur. Ancak Megalodon söz konusu olduğunda, araştırmacıların oldukça iyi bir fikri var. Muhtemelen bu muhteşem mega yırtıcının neslinin tükenmesine yol açan tek bir şey değil, karmaşık bir zorluklar karışımıydı.
İlk olarak iklim önemli ölçüde değişti. Küresel su sıcaklığı düştü; bu da sıcak su köpekbalığı megalodonun gelişebileceği alanı azalttı. Megalodon yaşadığı yer konusunda seçici değildi. Günümüzde fosilleri, Avrupa’dan Afrika’ya ve Amerika’dan Avustralya’ya kadar dünyanın birçok yerinden çıkarıldı. En yaygın olarak da subtropikal ve ılıman enlemlerde bulundu. Deniz suyu sıcaklıklarının düşmesi bu dev köpekbalıklarının da sonunun hazırlayacaktı.
İddia edildiği gibi Megalodon’un kendisi uyum sağlamış olsa bile avı uyum sağlayamadı. Bu durumda yaşam alanı kısıtlandığından ve avı birdenbire daha az erişilebilir hale geldiğinden, bu köpekbalığının da yaşamını sürdürmesi olası olamazdı. Ayrıca bu süreçte daha küçük boyutlu beyaz köpekbalıkları daha iyi bir şekilde adapte oldular.
Bunun sonucunda da Megalodon’u besin zincirinin tepesinde mahsur bıraktılar. Soğuyan denizler, avın ortadan kaybolması ve rekabet; bunların hepsi megalodon için çok fazlaydı. İşte bu yüzden günümüzün megalodon dişini asla bulamazsınız.
Sonuç Olarak;
Son olarak Megalodon bugün hayatta olsaydı, büyük beyaz köpekbalığı gibi, kaçak avlanma tehdidi altında olacaklarından muhtemelen bunu kesinlikle bilirdik. Besin zincirinin tepesinde yaşası bile insanın vahşetinden muhtemelen o da kurtulamazdı.
Meg 2 filmini beğenip beğenmeyeceğinizi bilemeyiz, ancak arka planda izlediğiniz her şeyin temelinde bir kurgu olduğunu unutmayınız. Yazının devamında dünyanın yaşayan en büyük hayvanı hakkında bilgi edinmek isterseniz link burada: Dünyanın Yaşayan En Büyük Hayvanı Mavi Balina Neden Bu Kadar Büyüdü?
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Is Megalodon alive? How we know the biggest shark is extinct. Yayınlanma tarihi: 7 Ağustos 2023; Kaynak site: ZME Science. Bağlantı: Is Megalodon alive? How we know the biggest shark is extinct
- Could the megalodon still exist today? Yayınlanma tarihi: 15 Haziran 2023; Kaynak site: Live Sceince. Bağlantı: Could the megalodon still exist today?
- Are There Megalodons Still Alive in the Mariana Trench? Yayınlanma tarihi: 23 Nisan 2023; Kaynak site: A-Z Animals. Bağlantı: Are There Megalodons Still Alive in the Mariana Trench?
- Pollerspöck, J., Cares, D., Ebert, D. A., Kelley, K. A., Pockalny, R., Robinson, R. S., … Straube, N. (2023). First in situ documentation of a fossil tooth of the megatooth shark Otodus (Megaselachus) megalodon from the deep sea in the Pacific Ocean. Historical Biology, 1–6. https://doi.org/10.1080/08912963.2023.2291771
Matematiksel
