Geometri
-
Euler Her Yerde! Dokuz Nokta Çemberi ve Euler Doğrusu
Doğrusal olmayan üç noktadan bir çember çizilebildiğini biliriz. Karşılıklı açıları toplamı 180 derece yapan dörtgenlerin köşelerinden de bir çemberin geçebildiğini bildiğinizi kabul ediyoruz. Yani, birisi aynı doğru üzerinde olmayan üç nokta seçtiğinde bunlar, bu üç noktayı içine alan tek bir…
-
Kübik Denklemin Ömer Hayyam’a Göre Geometrik Çözümü
Pek çoğumuzun rubaileri ile anımsadığı Ömer Hayyam’ı (1048-1131), Bertrand Russell, History of Western Philosophy kitabında “hem şair hem de matematikçi olan tanıdığım tek adam” olarak tanımlar. Gerçekten de Ömer Hayyam bir astronom, doktor, filozof ve matematikçiydi. Kendisi cebire olağanüstü katkılarda…
-
Küresel Üçgeni Bize Tanıtan İskenderiyeli Menelaus Ve Ünlü Teoremi
İskenderiyeli Menelaus, küresel bir üçgeni (bir kürenin yüzeyinde üç büyük dairenin oluşturduğu bir üçgen) ilk kez tasarlayan ve tanımlayan Yunan matematikçi ve astronomdur. Kendisinin matematik tarihine önemli katkıları olmasına rağmen bir çok kişi onun adını muhtemelen sadece Menelaus teoremi ile…
-
Çemberi Karelemek Gerçekten İmkansız mı?
Bilinen dünyanın belki de ilk problemlerinden biri, çemberi karelemek, yani bir daire ile aynı alana sahip bir kare elde etmektir. Bu problemi ünlü ilk problemlerden biri yapan şey ise, halen British Museum’da saklanan ve bulunabilmiş en eski matematiksel metin olan…
-
Platon Haklı: Dünya Küplerden Oluşuyor Ama Bu Ne Anlama Geliyor?
İster inanın ister inanmayın, Platon’un Dünya’nın küplerden oluştuğu şeklindeki antik öngörüsünün doğru olduğu bilimsel olarak kanıtlandı. Ancak bunun ne anlama geldiğini anlayabilmemiz için biraz tarihe göz atmamız gerekiyor. Maddenin yapı taşlarını düşündüğümüzde aklımıza atomlar gelir. Ancak MÖ 5. yüzyılda yaşayan…
-
Kaostan Doğan Düzen: Pappus Teoremi
Geometrideki en nefis ilişkilerden biri, bir şeyin şeklinden bağımsız olarak ilişki doğru kaldığında oluşur. Sonuçta telefonda bir arkadaşınıza geometri sorusu sorduğunuzu ve ne çizmesi gerektiğini anlattığınızı düşünelim. Bunun sonucunda doğal olarak telefon hattının diğer ucundaki kişinin talimatlara göre çizdiği şekil…
-
Plastik Oran ve Harris Spirali İle Tanışalım
Altın oran adını artık aramızda duymayan yok. Estetik ve güzellik ölçütü olarak nitelendirilen biraz da abartılı bir üne sahip olan bu oran iddia edildiği kadar mucizeler ile ilişkili olmasa da yine de ilginç bir çok özelliği içeriğinde barındırır. Bu nedenle…
-
Zamansız Kitap Öklid’in Elemanlarını Ve Onun En Renkli Halini Tanıyalım
Oliver Byrne, 19. yüzyılda yaşamış İrlandalı bir mühendis ve çeşitli konularda üretken bir yazardı. Matematik üzerine yirmiden fazla kitap yayınladı. Ancak Byrne’nin en iyi bilinen eseri, Öklid’in Elemanlar / Elementler isimli kitabının ilk altı cildinin renkli bir versiyonunu kaleme almasıdır. Bu renkli…
-
Voronoi Diyagramları Dünyayı Anlamamızı Nasıl Sağlar?
Bir matematikçi değilseniz Voronoi diyagramları adını ilk defa duyuyor olmanız olasıdır. Ancak farkında olmasınız da hemen her gün bu şekiller ile yüzleşirsiniz. Ancak elbette siz bu şekilleri görmezsiniz. Bu nedenle de gündelik hayatınıza dahil olsalar da fark etmeniz olası değildir.…
-
İslam Sanatında Karşımıza Çıkan Karmaşık Geometri
İslam sanatı terimi, birkaç kıtayı ve bin yılı aşkın bir tarihi kapsayan sanatsal bir geleneği ifade eder. İslam’ın dini fikir ve inançlarından ilham alan çalışmaları ve İslam yöneticilerinin elindeki topraklarda yapılan sanatı içerir. Sanat tarihindeki diğer tüm tarzlarda olduğu gibi,…
