Kendimizi bazen internetteki temelde benzer düşünen arkadaşlar, tanıdıklar ve yabancılarla makul derecede verimli tartışmalar içinde bulabiliriz. Ancak bizden gerçekten farklı düşünen birini ikna edebilir miyiz? Veya onun tarafından ikna edilebilir miyiz? Muhtemelen hayır. Bu tip bir ilişkide ortak bir zemin bulmak genelde mümkün olamaz. Bunun sonucunda da tartışma kaçınılmaz son olacaktır.
Çatışma, kaçınılması gereken, çoğu zaman dahil olmaktan çok da keyif almadığımız bir şeydir. Ancak yine de ister bulaşık yıkamak için basit bir kavga ya da köklü fikirler için varoluşsal bir savaş olsun, tartışmalar olur. Bir tartışmaya dahil olunca da ister istemez bunu kazanmak isteriz, bunun için çabalarız.
Elbette bu her zaman mümkün olmaz. Ancak garanti olmasa da kazanma şansını arttırmanın bazı yolları vardır. Yazıda bu yolları iki biçimde ele alacağız. Öncelikle her insanın sahip olması gereken bazı becerilerden söz edeceğiz. Sonrasında da aslında sahip olmaması gerekenleri aktaracağız.
Bir Tartışma Nasıl Kazanılır?
Sakin Kalın
Bir tartışmada otoritenizi ve güvenilirliğinizi kaybetmenin en iyi yollarından biri duygularınızın kontrolünü kaybetmektir. Birisi üzücü şeyler söylediğinde sakin kalmak açıkçası kolay bir şey değildir, ancak uzun vadede çıkarlarınıza hizmet edecektir. Tartışırken, en sinir bozucu şeylerden biri, sakin ve soğuk bir tavırla karşı karşıya kalmaktır. Bu nedenle sakinliğe tutunan kişi olursanız tartışmayı “kazanma” şansınız çok yüksektir.
Ortak Bir Zemin Arayın
Hayatta yakın olduğunuz insanlarla tartışmalar ve kavgalar sıklıkla olur. Bu gerçek göz önüne alındığında, tartışmaların her zaman birisine nasıl yanıldığını göstermekle ilgili olmadığı açıktır. Siz ve tartıştığınız kişi ortak bir zemin veya en azından üzerinde anlaşabileceğiniz birkaç nokta bulabilirseniz, bu daha sakin tartışmaların temelini oluşturur. Kavga, insanlar için doğası gereği rahatsız edici bir etkileşimdir. Bu nedenle uzlaşmacı bir yaklaşım herkes açısından en iyisidir.
Farklı Bakış Açılarını Kabul Edin
Bir konuşma kavgaya dönüşürse, açıkça bir fikir farklılığı vardır. Ancak bu hemen haklı olduğunuz veya dikkate almaya değer tek bakış açısı sizinki olduğu anlamına gelmez. Kendinizi bir tartışmanın ortasında bulduğunuzda, diğer kişinin bakış açısını dikkate aldığınızdan emin olun. Bu, kavganın şiddetlenme olasılığını azaltacaktır. Ayrıca, onların bakış açısını dinleyerek ve kabul ederek, konuya ilişkin içgörü kazanabilirsiniz. Unutmayın, her zaman haklı olamazsınız!
Göz Temasını Koruyun
Göz teması kurmak güvenilirliğin kanıtıdır. Sık sık başka yere bakıyorsanız veya birinin bakışlarına sabitlenemiyorsanız bu zamanda daha az özgüvenli görünmenize de neden olur. Bir tartışmayı kazanmak için özgüven önemlidir. Elbette göz temasını vücut dilinizle de desteklemeniz gerekir.
Dinleyici Olun
Bir tartışma esnasında karşınızdaki kişinin kendisini tam olarak ifade etmesine izin verilmesi önemlidir. Ayrıca onun ne söylediğini dikkatlice düşünmeniz ve anlamanız gerekir. İkide bir onun sözünü keserseniz bunu sağlayamazsınız. Aktif dinleme pratik gerektirir. Ancak bu beceri yalnızca çatışma anlarında değil, hayatınızın her alanında gereklidir.
Karşınızdaki Kişiyi Anlamaya Çalışın
Rakibinizi anlayarak ve onun kişiliğini tartışmada bir değişken olarak değerlendirerek bir avantaj elde edersiniz. Birinin zihninin nasıl çalıştığını bilirseniz, argümanlarını tahmin edebilirsiniz. Bu durumda duruşunuzu veya bakış açınızı daha etkili bir şekilde savunabilirsiniz. Diğer kişi hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, her türlü yüzleşmeye o kadar hazırlıklı olursunuz.
Yazının bu noktasına kadar bir tartışmayı kazanmak için uzlaşmacı önerilerde bulunduk. Doğrusu da zaten budur. Ancak herkes yukardaki bahsettiğimiz gibi davranmaz. Kimi kişiler çıkarları uğruna tartışmaları manipüle etme eğilimi gösterir. Bu durumda karşınızdaki kişinin tuzaklarına düşmemek önemlidir.
Yazının ikinci kısmında da bunlara değinelim. Bu hileli yöntemleri öğrenerek aslında siyasetçilerin, haber medyasının, reklam endüstrisinin, halkla ilişkiler uzmanlarının ve çeşitli arkadaş ve düşmanların manipülasyon sanatlarını size karşı nasıl kullandıklarının farkına varabilirsiniz. Hazırsanız başlayalım!
Bir Tartışmayı Kazanmak İçin Uygulanan Hileler
- Başka bir yanlışa işaret edin. Rakibinizi sizi suçladığı şeyle (veya daha kötüsü ile) suçlayın.
- Otoriteden medet umun. Çoğu insan, güçlü, ünlü veya statü sahibi insanlardan çekinir.
- Tecrübeden medet umun. Bir kişi eğer tecrübeden bahsediyorsa söylediklerinin inkar edilmesinin daha zor olduğunu bilir.
- Korkudan medet umun. Karşınızdaki insanın korkularını anlamaya çalışın ve kendinizi insanları bu tehditlere karşı koruyacak yeteneğe sahip olarak gösterin.
- Acımadan (ya da sempatiden) medet umun. Karşınızdaki insanın sizin için üzgün hissetmelerini sağlayın. En azından sempatilerini kazanmaya çalışın.
- Gelenek ya da inançtan medet umun. İnsanlar çoğu kez geleneksel inançların yanı sıra kültürlerinin toplumsal gelenek ve normlarının esiri olur. Geleneksel olan doğru gibi görünür.
- Kişiye saldırın (argümana değil). Karşınızdaki kişi mantıklı argümanlar ifade ettiğinde bu argümanları göz ardı edin ve yerine kişisel olarak saldıracak bir şeyler bulun. İsim takma (çamur atma olsa bile) çoğunlukla işe yarar.
- Hatalı bir ikilem oluşturun. Hatalı bir ikilem, gerçekte ikiden fazla ihtimalimiz varken sadece iki eşit ölçüde tatmin etmeyen seçeneğimiz olduğuna ikna olduğumuz zaman ortaya çıkar. İnsanlar çoğunlukla hatalı bir ikilemi kabul etmeye hazırdır. Kapsamlı kesinleri sevmeye meyilliyiz. Açık ve basit seçenekler isteriz. Oysa A ve Z arasında B, C, D, E, F, … seçenekleri de vardır.
- Kaçamak cevaplar verin. Bu sayede geri adım atmanız daha kolay olur.
- Soruları incelikle başınızdan savın. Zor bir soruyu baştan savmanın bir yolu sorunun yönünü değiştirecek bir espriyle cevap vermektir. Başka bir yolu herkesçe bilinen belli bir cevap vermektir.
- Rakibinizin düşüncesinde tutarsızlık bulun. Bulduğunuz anda da aleyhine kullanın.
- Soyut sözcükleri ve sembolleri gerçek şeylermiş gibi ele alın. “Bilim diyor ki…” her zaman işe yarar.
- Birkaç istatistik ilave edin. İnsanlar sayılardan özellikle de kesin sayılardan etkilenir.
- Belirsiz (üstü kapalı) genellemelerle konuşun. Böylece karşınızdaki kişi iyi mi yoksa kötü mü bir şey dediğinizi anlayamasın.
Sonuç Olarak;
Tartışmalar olmadan hayat çok daha keyifli olurdu, ancak hepimiz farklı yaşamsal deneyimlere sahibiz. Bunun sonucunda çatışma kaçınılmazdır. Bir tartışma ortaya çıktığında, bundan kaçınmanın bir yolu yoksa, bu tekniklerden bazılarını ( tabi ki ilk kısımda aktardıklarımızı) uygulamak sadece tartışmayı “kazanmanıza” değil, aynı zamanda bunu karşınızdaki incitmeden zekanızı kullanarak yapmanızı sağlar.
Tartışmanın az, uzlaşmanın çok olduğu bir gelecek dileğimizle. ( Bazı tartışmalar faydalıdır. Bazı örnekleri bu yazımızda bulabilirsiniz: Herkesin Bilmesi Gereken 4 Felsefi Tartışma)
Kaynaklar ve İleri okumalar:
- Richard Paul & Linda Elder; Critical Thinking: Tools for Taking Charge of Your Learning; ISBN-13 : 978-1538139486
- Is It Ever Possible To Win An Argument?; Yayınlanma tarihi: 12 Nisan 2022; Bağlantı: https://www.scienceabc.com/
- How to Win Every Argument; Bağlantı: https://time.com/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
