Büyük şehirde yaşayan bir kişi gün içinde çok farklı kanallardan ortalama yedi bin reklama maruz kalıyor. Pazarlama şirketleri her türlü medya aracılığı ile tüketim davranışlarımızı şekillendirmeye çalışırken en azından uykumuzda yorulan beyinlerimizi dinlendirmeye çalışıyoruz.
Şimdiye kadar reklamlar ile hep uyanıkken karşılaştık. Ancak bu durum yakın zamanda değişebilir. Bir grup bilim insanı, pazarlamacıların rüyalarımıza reklam vermeye çalıştıkları konusunda geçtiğimiz aylarda bizleri uyardı. Anlaşılan uykumuzun en güzel yerine bundan sonra ürün yerleştirme de mümkün olacak.
Yorucu bir günün ardından yattığımız yataklarımız, kendimiz ile baş başa kalma fırsatını yakaladığımız anlardan biri gibi gelir. Ancak aslında yataklarınızda pek de yalnız sayılmazsınız.
Sonuçta tek başına yatsanız bile etrafınız sizi dinleyen akıllı cihazlar ile dolup taşıyor. Bunun sonucunda da pazarlamacıların giremediği tek yer olarak düşündüğümüz uykumuz da artık masumiyetini yitiriyor.
Pazarlamacıların hayallerimize erişmeye çalışması mantıklı. Sonuçta rüyaların milyonlarca insan için özel bir anlamı vardır. Rüya görme, beynimizin güçlü çağrışımlar kurabildiği zamandır.
Hatta rüyalar, gelecekte hayatımızı nasıl sürdüreceğimiz konusunda kritik kararlar vermemize bile yardımcı olabilmektedir. Durum böyle olunca da giderek artan sayıda pazarlama şirketinin rüyalarımızla ilgilenmesi şaşırtıcı bir durum değildir. ( Göz atmak isterseniz: Lüsid (Lucid) Rüya Nedir? Bilinçli Rüya Görmek Mümkün müdür?)
Rüya Reklamcılığı Nedir?
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte şirketlerin bizim hakkımızda bilgi edinmeleri de artık daha kolay bir hale geldi. Çoğumuzun uyurken bileklerimizde veya başucumuzda akıllı cihazlar var. Sonucunda bunların, rüya reklamcılığını kurnazca başlatmak için kolayca kullanılması da mümkündür.
Çoklu pazarlama çalışmaları, uyku ve rüya korsanlığı yoluyla satın alma davranışını değiştirmenin ve yönlendirmenin yeni yollarını açıkça test ediyor. Amerikan Pazarlama Derneği New York’un 2021 Pazarlamanın Geleceği araştırması, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki firmalardan 400’den fazla pazarlamacının yüzde 77’sinin önümüzdeki üç yıl içinde reklamcılık için rüya teknolojisini kullanmayı hedeflediğini buldu.
Aslına bakarsanız bu çok da yeni bir fikir değil. Araştırmacılar 2020 yılından beri bunun için laboratuvar ortamında çalışmalar yapıyorlar.
2020’de MIT’den Adam Haar Horowitz, deneklerin rüyalarına müdahale etmek için Dormio isimli bir elektronik cihaz kullandı. Sistem, bir kullanıcının uyanıklık ve uyku arasındaki geçiş durumunu algılıyor ve ardından rüyalarını değiştirmek amacıyla onlara özel işitsel uyaranları çalıyordu.
Günümüzde reklamcılar bu fikri bir adım öteye taşımak istiyor. Elbette pazarlama şirketleri, beynimize doğrudan Inception filmlerindeki gibi erişmeyecekler. Bunun yerine şirketler, rüya içeriğini etkilemek için uykudan önce veya uyku sırasında beyni uyaran uyarıcılar sunarak rüyalarımızda spesifik bir ürünü, hizmeti görmemizi sağlayacak.
Bunun içinde çevremizde bulundurduğumuz akıllı teknoloji ürünlerini kullanmayı planlıyor. Bir bardağı dolduran gazlı bir içeceğin cezbedici seslerini yayan telefonunuzla uyandığınızı ve hafif bir sesin “Coca Cola…” diye fısıldadığını hayal edin. Lütfen uyandığınız zaman kola içmeyin.
Rüya Korsanlığı Konusunda Etik Tartışmalar Sürüyor
Konu hakkında bir grup bilim insanı endişeli. Reklamcıların zihinlerimizin son sığınaklarından birini manipüle etmesini önlemek için proaktif eyleme ve yeni koruyucu politikalara acilen ihtiyaç olduğunu dile getiriyorlar.
Sonuçta, rüya reklamcılığı için tasarlanan bu teknolojilerin daha başka amaçlar için de kullanılması olasıdır. En iyisi siz uyurken akıllı cihazlarınızı etrafınızda bulundurmayın. Bu hem sağlığınız hem de rüyalarınız için daha sağlıklı olacak gibi gözüküyor. Ayrıca okumanızı öneririz: İçimizdeki Sınırsız Evren: Hayal Gücü Nasıl ve Neden Evrimleşti?
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Dream hacking: Is this the dystopian future of advertising?. Yayınlanma tarihi: 2 Mayıs 2022. Bağlantı: https://bigthink.com/the-future/dream-advertising-hacking/
- Dream Hacking: Watch 3 Groundbreaking Experiments on Decisions, Addictions, and Sleep I NOVA I PBS. Yayınlanma tarihi: 18 Şubat 2021. Bağlantı: https://www.youtube.com/watch?v=7M06fJxiayo
- Advertising in Dreams is Coming: Now What?; yayınlanma tarihi: 8 Haziran 2021, Bağlantı: https://bigthink.com
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
