Kilo vermek için çabalayan kişilerden biriyseniz gün içinde kilonuzun değişimler gösterdiğini fark etmiş olmalısınız. Özellikle sabahları uyandıktan sonra kilonuz yatmadan önceki kilonuza göre farklılık gösterecektir. Peki sabah ve akşam arasındaki bu kilo farkı nereden kaynaklanıyor? Verdiğimiz kilo nereye gider?
Kilonuzun sabahları daha az olmasının aklınıza gelen bir kaç açıklaması olması olasıdır. Mesela gün içinde yediklerimizin hepsi kilomuzun artış göstermesine neden olur. Bu da son derece normaldir. Ayrıca kimi yediklerimizin şişkinlik yapması ve bunun sonucunda kendinizi daha ağır hissetmeniz de mantıklıdır.
Son olarak gece kilomuz ile sabah kilomuz arasındaki farkın bir kısmı kaybettiğimiz sudan kaynaklanır. Aslında sabah kalktığımızda vücudumuz temelde susuzdur. Sonucunda uyuduğumuz süre boyunca 7-8 saat boyunca hiçbir şey yemiyoruz, içmiyoruz. Bu süreçte de gece boyunca vücutta depolanan suyun önemli bir kısmını tüketiyoruz. Sabah uyandığımız zaman bunun bir kilo kaybı gibi görünmesi normal bir durumdur. Herkesin metabolizma hızı aynı olmadığından, bireylerin gece boyunca kaybettiği su miktarı farklılık gösterecektir.
Ancak sabahları kilonuzun daha az olmasının nedeni temelde canlı olmanızdan kaynaklanır. Bir şeyler yiyip içtiğimizde enerji alır, hareket ederken, solunum, sindirim gibi faaliyetler sırasında da enerji harcarız. Uzun vadede, harcadığımızdan daha fazla enerji almak kilo almak anlamına gelecektir. Bunun tam tersini yaparsak yani aldığımızdan daha fazla enerji harcarsak da kilo kaybı gerçekleşir.
İnsanların kilo vermek dendiği zamanlarda genellikle yanlış anladıkları bir şey vardır. Kilo verince yağlar enerjiye veya ısıya “dönüşmez”. Ya da daha küçük parçalara ayrılıp vücuttan atılmaz. İnsanların kilo vermesi için, trigliseritlerinin oksidasyon olarak bilinen bir süreçte meydana gelen yapı taşlarına ayrılması gerekir. Bu oldukça karmaşık bir işlemdir ve ilgili süreç aşağıdaki denklemle gösterilmiştir.
Sabah İle Akşam Arasındaki Kilo Farkının Esas Nedeni
Aslında kilo kaybından sorumlu organımız akciğerlerimizdir. Yani nefes alıp vererek kilo veririz. Yukarıdaki kimyasal denkleme dikkatli bakarsanız çıktılar kısmında karbondioksit ve su göreceksiniz. Bu aslında “kilo verince yağlar nereye gider? ” sorusunun da cevabıdır. Karbondioksit ve su, yağ yakma sürecinde esas olarak atık ürünlerdir. Ve bu atık ürünlerin de belli bir ağırlığı vardır.
Yağ vücuttan ayrıldığında %84 CO2 olarak dışarı verilir ve kalan %16 sı ise su olarak atılır. Yani yaktığımız yağın çoğu kelimenin tam anlamıyla havaya salınır. Diğer bir deyişle, 10 kg yağ kaybederseniz tam olarak 8.4 kg ciğerlerinizden dışarı hava çıkar. Geri kalan 1.6 kg ise suya dönüşür. Yani kaybettiğimiz ağırlığın neredeyse tamamı nefesle verilir.
Her nefes aldığınızda yaklaşık 500 mililitre hava solursunuz. Ancak bu miktarın yaklaşık beşte biri oksijendir. Bu oksijenin yaklaşık dörtte biri vücudumuzda karbondioksit ile değiştirilir. Ve tekrardan dışarıya veririz. Ancak bu karbondioksitin belli bir ağırlığı vardır. Bu 500 mililitre hava için 23 mililitre karbondioksit anlamına gelir. Bu da yaklaşık 0.012 gram demektir.
Bu rakam tek başına anlamlı gelmese de tipik bir sekiz saatlik uykuda, dakikada 16 nefes verme toplamda 95 gramlık bir ağırlık yapacaktır. Gecede 95 gram çok fazla gibi görünmese de terinizden, yastığa damlayan tükürüğünüzden ve çarşaflara döktüğünüz deri pullarından da kilo verirsiniz.
Daha Fazla Nefes Alıp Vermek Daha Hızlı Kilo Vermenize Yardımcı Olur mu?
Sonucunda gördüğünüz gibi vücudumuzdaki yağlar karbondioksite dönüşüyor. Bu durumda daha fazla nefes almak kilo vermemizi sağlar mı? Ne yazık ki değil. Vücudunuzun ürettiği karbondioksit miktarını bilinçli olarak artırmanın tek yolu kaslarınızı hareket ettirmektir. Ancak bunun için illaki spor salonlarına yazılmanız gerekmiyor. Ayakta durmak ve giyinmek bile metabolizma hızınızı ikiye katlar. Başka bir deyişle, tüm kıyafetlerinizi 24 saat boyunca denerseniz, 1.200 gramdan fazla karbondioksit salarsınız. Ancak elbette yürüyüşe çıkarsanız bu rakam neredeyse iki katı kadar artacaktır.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Are You Lightest In The Morning?. Bağlantı: https://www.youtube.com/watch?v=lL2e0rWvjKI
- Why do I weigh less in the morning?. Kaynak site: BBC SCience. Bağlantı: Why do I weigh less in the morning?
- When we lose weight, where does it go? yayınlanma tarihi: 13 Mart 2018; Bağlantı: When we lose weight, where does it go?
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
