“Tek kullanımda mikropların yüzde 99,9’unu öldürür”. Bu, slogan ile televizyon reklamlarında, dezenfektan ve temizlik ürünlerinin çoğunun etiketinde muhtemelen karşınıza çıkmıştır. Peki, bu dezenfektanlar neden kullanıldıkları mikropların % 100’ünü öldürdüklerini etiketlerinde belirtmiyorlar? Üreticiler neden % 99,9 gibi mükemmel olmayan bir rakama bağlı kalmayı tercih ediyorlar? Geriye kalan mikroplar neden öldürülemiyor? Bunlar ve benzeri soruların cevaplarını aslında siz de merak etmiş olabilirsiniz.
Aslında durum konuya biraz daha dikkat ederseniz daha da ilginç bir hal alıyor. Bazı üreticiler de mikropların % 99’unu öldürdüklerini iddia ediyorlar. Bu sayılara baktığında ortalama bir tüketicinin, mikroplara karşı % 99,99 etkinlik oranı olduğunu iddia eden bir dezenfektanın, % 99 etkinlik iddia eden bir dezenfektandan daha iyi olduğunu varsayması hatalı olmayacaktır.
Sonuçta aradaki fark az bile olsa bu fazladan bir iki mikrop daha öldürdüğü anlamına gelmektedir. Ancak işler tam olarak da o biçimde yürümez. Yüzde 99,9 rakamı, reklamcılar tarafından kullanılan oldukça anlamsız bir iddiadır. Bilimsel testlerle desteklenebilse de, hangi bakteri ve virüs türlerinin öldürüldüğünü veya orijinal testlerde kullanılan temizleme prosedürünün eksiksizliği hakkında hiçbir şey söylemez.
Tüm dezenfektanlar aynı değildir!
Pek çok insan, tüm dezenfektan solüsyonlarının temelde aynı olduğunu ve tek farkın renk, koku ve belki de seyreltme oranı olduğunu düşünür. Yaygın inanışın aksine, dezenfektan solüsyonları birçok farklı şekilde olabilmektedir. Bu nedenle aynı tür mikroplar ve bakteriler üzerinde kullanıldıklarında çeşitli sonuçlar gösterebilirler. Kullanılan yaygın dezenfektan türleri, dörtlü amonyum (kuat), sodyum hipoklorit (ağartıcı), hidrojen peroksit, gümüş iyonları, iyot, asitler veya alkol gibi aktif bileşenleri içerir. Sonuçta bunların her biri farklı patojen türleri üzerinde etkili olur.
Bazı formülasyon türleri, grip ve soğuk algınlığı gibi virüslere karşı daha etkilidir. Diğerleri, gıda hazırlama alanlarında ve çevresinde yaygın olarak bulunan bakterilere karşı etkilidir. Diğerleri, antibiyotiğe dirençli organizmalara karşı geniş bir etki yelpazesine sahiptir. Yani aslında neye ihtiyacınız olduğunu bilmek önemlidir.
Dezenfektanlar yalnızca belirli mikrop türlerini öldürür. Hiçbir dezenfektan sert bir yüzeyde bulunan tüm mikropları öldüremez. Tüm mikropların yokluğu sterilizasyon olarak adlandırılır. Sterilizasyon, bir ürünün içindeki ya da bir cismin üzerindeki bütün mikropları kesin bir şekilde öldürmek anlamına gelir. Ancak bu sonucu, herhangi bir dezenfektan solüsyonla elde etmeniz olası değildir.
“Mikropların% 99,99’unu öldürür” cümlesi, şüphesiz bir pazarlama terimidir. Bu, tüketicilere bir dezenfektanın belirli bir bölgede bulunan neredeyse tüm mikropları öldürebileceğini söylemenin çok akıllıca bir yoludur. Bize hangi bakteri ve virüs türlerinin öldürüldüğünü veya orijinal testlerde kullanılan temizleme prosedürünün eksiksizliği hakkında hiçbir şey söylemez. Ürünün reklamından ve satışından sorumlu kişiler, etkinliğinin gerçek yüzdesinden ziyade ürünlerinin etkililiğinin algılanmasıyla daha çok ilgilenirler.
İleri okumalar:
- Many cleaning products say they kill 99.9 percent of germs. Should I worry about the remaining 0.1 per cent?; https://www.sciencefocus.com/
- What does the phrase “Kills 99.9% of Germs” REALLY mean?; https://www.nycoproducts.com/
- Why Bleach, Disinfectants And Other Antibacterial Products Kill Only 99.9% Of Germs?; yayınlanma tarihi: 16 Haziran 2016; Bağlantı: https://www.scienceabc.com/
Dip Not:
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konularda ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
