Yaşlandıkça kulaklarımız ve burnumuz biraz daha büyür. Ancak bu, yeni dokuların büyümesinden ziyade, yaşlanmanın dokularımızı etkileme süreci ile ilgilidir.
Erkek ve kadın çoğu insan için gelişim 21 yaş civarında sona erer. Boyunuzun bu yaştan sonra uzaması pek olası değildir. Hücreleriniz yaşam boyunca kendilerini yenilemeye devam etse de, tam anlamıyla artık bir organizma olarak büyümezsiniz. Ama aslında vücudumuz yaşam boyunca değişmeye devam eder. Hatta vücudun bazı kısımlarının büyümesi hiç durmaz. Bu organlarımız kulaklar ve burnumuzdur. Bu nedenle yaşlı insanlarda kulaklar ve burunlar genç bir insanda olduğundan çok daha büyük görünür.
Bu noktada bir itiraz edebilirsiniz. Sonucunda saçlarımız ve tırnaklarımızın da sürekli olarak büyümektedir. Hatta söylenene göre bu büyüme ölümden sonra da devam etmektedir. Öncelikle bunun da bir şehir efsanesi olduğunu söyleyelim. Kulak ve buruna geçmeden önce bu konuyu kısaca ele alalım.
Tırnak ve Saçlarımız Biz Öldükten Sonra Neden Uzamaz?
Öldükten sonra bilinenin aksine saçlar ve tırnaklar uzamaya devam etmez. Sadece kişi öldükten sonra parmaklarının etrafındaki deri su kaybı nedeniyle geri çekildiği için uzuyormuş gibi görünürler. Yani neden, ölümden sonra vücudumuzun geri kalanının küçülmesidir. İnsan vücudunun %70’inin sudan oluştuğunu düşünürsek, bu küçülmede aslında pek de şaşırtıcı değildir.
Tırnakların uzaması için yeni hücrelerin üretilmesi gerekir. Bunun için de glikoz gereklidir. Bu glikoz sayesinde tırnaklar günde ortalama 0,1 mm uzar. Ancak ölüm nedeniyle glikoz üretimi sona erdiğinde tırnak uzaması da durur.
Aynı şey saç için de geçerlidir. Her saç telinin dibinde bulunan folikül saçın uzama kaynağıdır. Her saç folikülü, tabanındaki kan damarlarına doğrudan bağlıdır. Bu kan damarları, büyümelerini sağlamak için saç köklerini besler. Glikoz saç kökünü yeni hücreler üretecek biçimde iterek saçın günde ortalama olarak 0,5 mm. uzamasına neden olur. Ancak glikozun kalbin atması ile sağlanan oksijene ihtiyacı vardır. Dolayısıyla kalp durduğunda kılların ya da tırnağın uzaması da durur.
Yine de hikayede biraz gerçek var çünkü ölüm anlık bir süreç değil. Birinin kalbi atmayı bıraktığında beyin hücreleri çok hızlı ölür, ancak daha az oksijen kullanan hücreler biraz daha uzun yaşayabilir. Yani potansiyel olarak saç ve tırnaklar beyin öldükten sonra biraz uzayabilir. İşin efsane kısmını kısaca açıkladıktan sonra gerçek kısmına geri dönelim.
Yaşlandıkça Burun Ve Kulak Neden Büyür?
Vücudun dört temel doku türü – bağ, epitel, kas ve sinir – ve her birinin benzersiz özellikleri vardır. Kıkırdak, vücudun koli bandı gibi düşünülebilecek bir bağ dokusudur. Olağanüstü derecede çok yönlü ve kullanışlıdır ve her yerde diğer dokuları birbirine yamamak için kullanılır.
Ancak kıkırdakta kan damarları veya sinirler yoktur. Bu nedenle diğer dokular gibi yaşlanmaz. Sonucunda burunlarımız ve kulaklarımız, kıkırdakla sarılı yumuşak dokudan oluşurlar. Biz yaşlandıkça, onu daha kalın, daha ağır ve daha az elastik yapan bir süreçten geçer. Bundan sonra da işin içine yerçekimi karışacaktır.
Hem ciltteki elastikiyet kaybı hem de yerçekimi etkisi ile yaşlandıkça burun kıkırdakları aşağıya doğru yer değiştirir ve burun boyu uzamış olur. Bunun sebebi, burun kıkırdaklarının da yapısını zamanla yitirmesi ve kıkırdak parçaları arasındaki bağ dokunun zamanla elastikiyetini kaybederek uzamasıdır. Sonuç olarak yaşlanma ile birlikte elastikiyet kaybına yerçekimi etkisi de eklenince vücudumuz sarkıyor. Sonucunda vücudumuzun diğer bölümleri küçülürken oluşan bu sarkmalar da bize büyüme olarak gözüküyor.
Çalışmalar, kulakların yılda yaklaşık 0,22 milimetre oranında uzadığını bizlere gösteriyor. Büyüme hem erkeklerde hem de kadınlarda görülür. Kısacası evrensel olarak hep beraber yaşlanıyoruz. Yazının devamında vücudumuz ile ilgili bir başka soruya daha cevap öğrenmek isterseniz Neden İki Burun Deliğimiz Vardır? Nasıl Koku Alırız? başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Kaynaklar ve ileri Okumalar:
- Do fingernails and hair really keep growing after death?; Yayınlandığı yer: Sciencefocus; Bağlantı: https://www.sciencefocus.com/
- Big ears: they really do grow as we age; Yayınlanma tarihi: 7 Haziran 2013, Yayınlandığı Yer: theguardian; Bağlantı: https://www.theguardian.com
- Why do old men have big ears?; Yayınlanma tarihi: 7 Haziran 2013, Yayınlandığı Yer: theguardian Bağlantı: https://www.sciencefocus.com
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
