19. yüzyıldan bu yana, Birleşik Krallık vatandaşlarına ölümünden sonra verilebilecek en özel onurlardan biri, Westminster Abbey’de bir anıt ya da hatıra plaketiyle anılmaktır. Bu tarihi yapının içinde, Isaac Newton’un görkemli mezarının yakınında; William Thomson (Lord Kelvin), Michael Faraday, James Clerk Maxwell, William ve John Herschel, George Gabriel Stokes ve George Green gibi isimlere ait hatıra plakaları yer alır.
George Green’in Westminster Abbey’deki anı plaketi ancak 1993 yılında, doğumunun 200. yılında yerleştirildi. Bu gecikmenin nedeni, Green’in yaşam koşulları ve dönemin sınırlı olanaklarıyla yakından ilişkilidir. Yaşadığı sürede geniş çevrelerce tanınmayan Green’in bilimsel katkıları, ancak ölümünden sonra tam olarak anlaşılmış ve takdir edilmiştir.
George Green Kimdir?
George Green’in doğum tarihi kesin olarak bilinmese de, 14 Temmuz 1793’te vaftiz edildiği kayıtlara geçmiştir. Nottingham yakınlarında yaşayan ailesi, fırıncılıkla uğraşıyordu. O dönemde eğitime erişim sınırlıydı; ancak Green küçük yaşta matematiğe ilgi gösterince, babası onu kısa süreliğine özel bir okula gönderdi. Bu kısa eğitim, Green’in matematik ve fiziğe olan ilgisini kalıcı biçimde şekillendirdi.
George Green, kısa okul hayatının ardından henüz dokuz yaşındayken babasının fırınında düzenli olarak çalışmaya başladı. Günlük iş temposu nedeniyle matematiğe duyduğu ilgiye fazla zaman ayıramadı.
Ancak babası zamanla başarılı işlerinden önemli bir servet elde etti. Bu servetle birkaç ev ve Sneinton dışında bir arsa satın aldı. Bu arsaya, tuğladan bir yel değirmeni inşa ettirdi. Günümüzde Nottingham’ın simgelerinden biri olan bu yapı, Green’s Mill olarak bilinmektedir.. 1817’de değirmenin yanına bir ev yaptıran baba Green, burada oğluyla birlikte yaşamaya başladı.
George Green, çocuk yaşta babasının fırınında çalışmaya başladı. Kısa süren eğitimine rağmen matematiğe ilgisini korudu; bu ilgiyi, Cambridge mezunu komşusu John Toplis’ten ve 1823’te üye olduğu Nottingham Subscription Library’de eriştiği bilimsel yayınlardan besledi.
1828’de, Green 35 yaşındayken, elektrik ve manyetizma kuramlarını matematiksel analizle açıklamaya çalışan öncü makalesini kendi imkânlarıyla bastırdı. Çalışması, her ne kadar çoğu okuyucu tarafından anlaşılamasa da, modern teorik fiziğin temellerinden biri haline geldi.
George Green’in Akademik Yaşantısı
George Green’in 1828’de yayımladığı matematiksel analizle elektrik ve manyetizma kuramlarını açıklamaya yönelik makalesini önceden sipariş edenler arasında, Royal Society üyesi Sir Edward Bromhead de vardı. Bromhead, Green’in makalesinin taşıdığı potansiyeli fark etti ve onu desteklemeye karar verdi. Green’i yeni çalışmalar yapmaya teşvik etti.
Bromhead, Green’i Cambridge’deki arkadaşlarıyla tanışması için davet etti, ancak Green bu daveti mütevazı kişiliği nedeniyle geri çevirdi. Buna rağmen onun önerisiyle Cambridge Üniversitesi’nde eğitim almaya karar verdi. Babasından kalan miras sayesinde mesleğini bırakıp Caius College’a kaydoldu. Tüm zorluklara rağmen 1837’de mezun oldu ve sınıfını dördüncülükle bitirdi
Bu sonuç ona öğretim görevlisi olma hakkı getirir. İki yıl sonra da ataması gerçekleşir. Böylece Green bir oda, ortak yemekhanede bedava yemek ve bir de burs imkanına kavuşur. Cambridge üniversitesi mezunu olarak Philosophical Society’nin toplantılarına katılmak ve çalışmalarını bizzat sunmak mümkün hale gelir.
George Green, Cambridge’deki eğitimini tamamladıktan sonra üniversitede kadrolu bir pozisyon elde etmeyi umdu. Ancak bu gerçekleşene dek iki yıl geçti ve bu süre zarfında dalga hareketleri ve ışığın kırılması üzerine yeni çalışmalar yayımladı.
Ne yazık ki, Cambridge’deki bu akademik görevi kısa sürdü. Ağır bir hastalığa yakalanan Green, Nottingham’a döndü. Sonunda 47 yaşında, çocuklarının ve hayat arkadaşı Jane’in yanında yaşamını yitirdi.
Green’in çalışmaları yaşarken neredeyse hiç ilgi görmedi ve unutulma tehlikesiyle karşı karşıyaydı. Ancak ölümünden dört yıl sonra, 21 yaşındaki William Thomson (ileride Lord Kelvin olarak anılacaktır) bu çalışmaların değerini fark etti.
Paris’e yaptığı bir ziyarette heyecanını Joseph Liouville ve Charles François Sturm’la paylaştı. Cambridge’e döndüğünde, Green’in tüm eserlerinin 1850-1854 yılları arasında yeniden yayımlanmasını sağladı. August Crelle de 1850’li yılların başında Green’in 1828 tarihli makalesini kendi bilimsel dergisinde yayımladı.
Sonuç Olarak;
George Green, doğduğu şehir Nottingham’da uzun süre unutuldu. Değirmenci olarak zanaatkâr sınıfına ait görülüyordu ve bu toplumda saygın bir statü değildi. Üstelik evlilik dışı ilişkisi gibi “uygunsuz” kabul edilen ailevi koşulları da onun takdir edilmesini engelledi. Bilimsel kariyerini Cambridge’de sürdürmüş olması, kendi memleketinde tanınmamasına neden oldu.
Ancak 1937’de, Britanya Matematikçiler Derneği’nin Nottingham belediye başkanına yazdığı bir protesto mektubunun ardından, Green’in harap durumdaki mezarı onarıldı. 1970’li yıllarda ise ailesine ait değirmen restore edildi. Burası günümüzde burada bir bilim merkezi faaliyet göstermektedir.
Kaynaklar:
- I. James, “Büyük Fizikçiler: Galileo’dan Yukava’ya”, Çev: Sibel Erduman, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015 (II. Baskı).
- Britannica, The Editors of Encyclopaedia. “George Green”. Encyclopedia Britannica, 27 Mar. 2024, https://www.britannica.com/biography/George-Green. Accessed 19 August 2024.
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
