6 ve 9 Ağustos 1945’te atılan atom bombalarının ardından, Japonya’nın en büyük kentlerinden Hiroşima ve Nagazaki’nin sokaklarında ve binalarında, insanlara ve nesnelere ait siyah gölgeler kaldı. Bu gölgelerinin her kişinin son anlarını yansıttığını biliyoruz. Ancak öte yandan bu atomik gölgelerin nasıl oluştuğunu da ister istemez merak ediyoruz.

6 Ağustos 1945’te, ABD Hiroşima’ya “Little Boy” adlı atom bombasını attı. Üç gün sonra, 9 Ağustos’ta “Fat Man” isimli ikinci bomba Nagazaki’nin üzerine bırakıldı. Little Boy’un patlama gücü yaklaşık 15.000 ton TNT’ye, Fat Man’in ise 21.000 ton TNT’ye eşdeğerdi.
Her iki bomba da şehirlere yoğun bir ısı dalgası yayarak Hiroşima’da yaklaşık beş, Nagazaki’de ise üç kilometrekarelik alanı yerle bir etti. Bu yıkım, nükleer fisyon (bölünme) yoluyla gerçekleşti: Ağır bir atom çekirdeğine — Little Boy’da Uranyum-235, Fat Man’de Plütonyum-239 — bir nötron çarptığında, çekirdek parçalanarak büyük miktarda enerji açığa çıkarır. Bu süreç, insan eliyle yaratılmış en yıkıcı güçlerden birine dönüşerek tarihin yönünü değiştirdi.

O sabah, kimliği bilinmeyen bir kişi, bankanın girişindeki taş basamaklara oturmuş, açılmasını bekliyordu. Saat 08:15’te, Enola Gay adlı B-29 Superfortress uçağından “Little Boy” adlı atom bombası bırakıldı. Bomba, 45 saniye sonra bankanın yalnızca 260 metre ötesinde patladı.
Böylesine yakın bir mesafeye rağmen, bankanın dış cephesi büyük ölçüde ayakta kaldı. Ancak iç kısım tamamen yok oldu. O sırada binada bulunan ya da işe gelmekte olan çalışanlardan 29’u anında hayatını kaybetti. Hayatta kalanların birçoğu ise daha sonra radyasyon hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi. Sessizce basamakta oturan o kişi ise, geride sadece taşlara kazınmış bir gölge bıraktı.

Atomik Gölgeler Nasıl Oluştu?
Peki, Sumitomo Bankası’nın basamaklarında oturan o kimliği belirsiz kişiye ne oldu? “Little Boy” patladığında, büyük olasılıkla ya anında hayatını kaybetti ya da ağır yaralanıp kısa süre içinde can verdi. Uzun yıllar boyunca bu kişinin tamamen buharlaştığına inanıldı. Ancak bilimsel olarak bu mümkün değil. İnsan vücudunun bu şekilde yok olması için gereken koşullar, atom bombasının etkisiyle bile tam anlamıyla oluşmaz.

Bunun yerine, patlama anında yüzey sıcaklığı yaklaşık 3.000–4.000 °C’ye ulaştı. Bu aşırı ısı, o kişinin vücudunda ciddi yanıklara, deride açık yaralara ve hızla gelişen doku ölümüne neden oldu. Geriye kalan ise, taş basamaklara kazınmış bir silüet — varlığının son iziydi.
Japonya’da bu tür gölgelerden birçok örnek var; hepsi, atom bombası patladığında anında ölen insanlardan geriye kaldığına inanılan izler. Bu atomik gölgeler, bombalardan yayılan yoğun ısı nedeniyle oluştu. İnsanlar ve nesneler, arkalarındaki yüzeyleri istemeden de olsa ısıdan koruyan birer kalkan gibi davrandı. Çevredeki yüzeyler ağarırken, korunan alanlar orijinal rengini korudu. Aslında gördüğümüz bu koyu lekeler, patlama öncesinde taşın gerçek rengiydi.
Doğrudan ışınlara maruz kalan kurban, muhtemelen olay yerinde ciddi yanıklarla hayatını kaybetti. Taş basamakların yüzeyi yoğun ısı nedeniyle beyaza döndü. Kişinin oturduğu yer ise gölge gibi karanlık kaldı.
Hiroşima Gölgeleri Hala Saklanıyor
Hiroşima ve Nagazaki’de atom bombalarının atılmasının ardından, radyasyona bağlı ölümler yedi ila sekiz hafta boyunca devam etti. Şehirlerin yeniden inşası yaklaşık iki yıl sürdü. Ancak yıkımın etkileri, bu sürenin çok ötesine geçti.

Patlamaların fiziksel izleri silinse de, geride kalan radyasyon hastalıkları, kalıcı yaralanmalar ve kuşaklar boyu süren travmalar, bombaların gölgesini uzun yıllar boyunca canlı tuttu. Şehirler yeniden kuruldu, ama yaşananların izi — taşlara kazınmış gölgeler gibi — hâlâ orada.
Günümüzde taşa kazılı Hiroşima gölgelerin çoğu, hava koşulları sonucunda erozyona uğradı. Ancak gelecek nesillerin bu olayları düşünmesi için Hiroşima Barış Anıtı Müzesi’nde birkaç nükleer gölge hala saklanıyor.
Hiroşima Barış Anıtı’nda şöyle yazıyor: “Bütün ruhlar huzur içinde olsun; çünkü kötü olanı tekrarlamayacağız.”

Kaynaklar ve İleri Okumalar:
- Why did the atomic bomb dropped on Hiroshima leave shadows of people etched on sidewalks?. Yayınlanma tarihi: 1 Ağustos 2021. Bağlantı. Why did the atomic bomb dropped on Hiroshima leave shadows of people etched on sidewalk
- See The Eerie Shadows Of Hiroshima. That Were Burned Into The Ground By The Atomic Bomb; Yayınlanma tarihi. 30 Ekim 2020; Bağlantı: See The Eerie Shadows Of Hiroshima. That Were Burned Into The Ground By The Atomic Bomb;
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel