Bir arazi satın almaya karar verdiğinizi düşünelim. Bunun için araştırma yapıyor olun. Bakacağınız ilk kriterler ne olurdu? Muhtemelen cevabınız güzel bir manzara, verimli topraklar ve suya kolaylıkla erişim olacaktır. Ancak diyelim ki suya erişim konusunda sıkıntı var. O zaman yeraltı sularını bulmaya ne dersiniz? Belki de bunun için çubukla su bulma yöntemlerini öğrenmelisiniz.
Yazının devamını okumaya zamanı olmayanlar için baştan söyleyelim. Dowsing tekniği olarak da isimlendirilen çubukla su arama tekniği bu konuda uzman olduklarını iddia edenlerin dışındaki gerçek uzmanlar tarafından sözde bilim olarak sınıflandırır.
Geçen yüzyıl boyunca yapılan çeşitli araştırmalar, eline çubuk alıp su arayan herhangi bir kişinin suyun yerini tahmin etmede herkesten daha iyi olmadığını göstermiştir. Konuyla ilgili hiçbir araştırma ve deneyde gerçekten işe yaradığına dair bir kanıta rastlanmamıştır.
Aslında çubukla su bulma dendiği zamanlarda üç olasılıktan bir tanesinin geçerli olduğu kabul edilmektedir. 1- Su arayan kişilerin özel bir yeteneği vardır. 2- Su aramada kullanılan çubukların özel bir yeteneği vardır. 3- Olan biten her şey temelinde bir aldatmacadır.
Öncelikle şunu unutmamak gerekir. Dünya yüzeyinin altında neredeyse her yerde su bulunur. Burada önemli olan suyu bulmak değildir. Önemli olan kullanıma uygun su bulmaktır. Tüm bunlar için de hidroloji, jeoloji ve jeofizik gibi alanların kullandığı teknikleri bilmek gerekecektir.
Aslında İnsanlar Binlerce Yıldır Çubukla Su Bulmaya Çalışıyorlar
Çubukla su aramanın en eski kaydına, Cezayir’de bulunan Tassili n’Ajjer’deki bir mağarada rastlanmıştır. Yaklaşık MÖ 6000’e tarihlenen bir mağara resmi, elinde kıvrık bir sopa tutan bir insan figürünü göstermektedir. Bir asır sonra, Yunan tarihçi Herodot da benzer uygulamalardan bahsetmiştir. Çubukla su aramanın Ortaçağ döneminde de popüler olduğu bilinmektedir.
Ancak unutmayalım. Bütün bunlar uzun zaman önceydi. Modern tarım ve sulama anlayışı su bulmayı bir bilim haline getirdi. Ayrıca bir uygulamanın yüzlerce yıldır devam etmesi, onun geçerli olduğu anlamına gelmez. Bilim, ilerlemesi, düzeltmesi ve kendi üzerine inşa etmesiyle New Age ve paranormal inançtan farklıdır.
Araçlar ve yöntemler büyük farklılıklar gösterse de, su arayanların çoğu hala çeşitli ağaçlardan yapılmış çatallı çubuğu kullanır. Ancak bunun yerine tel elbise askıları, sarkaçlar veya elektrikli aletler kullananlara da rastlanmaktadır.
İnsanlar su aramayı genellikle kuyu kazmak için yeraltı suyu olan yerleri bulmak için kullanırlar. Ancak aynı zamanda değerli taşların, metallerin damarlarını veya petrol yataklarını bulmak için de kullanılmıştır.
Çatallı bir sopa kullanmanın klasik yönteminde, avuç içleri yukarı bakacak şekilde her elde bir çatal tutulur. “Y” harfinin alt ucu, yaklaşık 45 derecelik bir açıyla gökyüzüne dönüktür. Kişi daha sonra test edilen alan üzerinde ileri geri yürür. Bir su kaynağının üzerinden geçtiğinde, çubuğun dip ucunun hareket etmesi gerekir. Ancak bu tekniği sadece özel yeteneği olan kişiler uygulayabilir.
Bu özel yetenekli su arayanlar, uygulamaları için kulağa bilimsel gelen açıklamalar kullanmaya çalışır. Çeşitli şekillerde “elektrik” veya “manyetizma” veya “kimya”dan etkilendiklerini, “enerjiyi” hemen hissettiklerini iddia ederler. Ancak bu söylemlerinin hiçbirinin bilimsel karşılığı yoktur.
Çubukla Su Bulanlar Neden Bazen Başarılı oluyor?
Su arayanların vaka öyküleri ve gösterileri ikna edici gibi görünmektedir. Ancak su arama bilimsel incelemeye tabi tutulduğunda çok farklı bir tablo sunar. Çubukla olsun ya da olmasın bir su kaynağına ulaşmanın doğal açıklaması, birçok bölgede yeraltı suyunun kara yüzeyine oldukça yakın olmasıdır. Sonucunda yeterli yağış ve uygun jeolojiye sahip bir bölgede, sondaj yapıp su bulmamak zordur!
Ancak çubukların hareket etmesi, yer altındaki suya tepki olarak hareket ettikleri anlamına gelmez. Su bulma konusunda uzman olduğunu iddia eden kişiler ile bugüne kadar bir çok deney yapıldı. Ancak deney bulguları bu kişilerin herhangi bir özel yeteneği olmadığını defalarca kanıtladı.
Çatal Çubuğun Hareketini Nasıl Açıklayabiliriz?
Sonucunda çubukla su bulma ile bir fincan ya da Ouija tahtası aracılığı ile ruh çağırma aynı mantıkla ilerler. İkisi de ideomotor eylem bilinçsiz bir eylem türüdür. Bir fincanın üzerine parmaklarını bastıran kişiler bilinçli olarak bir mesaj oluşturacak şekilde itmeseler de, yine de ellerinin ve kollarının istemsiz ideomotor hareketleri fincanın kaymasına neden olur.
Bu, kaslarımızın bilinçsiz bir şekilde aklımızdaki bir düşünceye gösterdiği tepkinin sonucu ortaya çıkan eylemdir. Genellikle zihnimizin bilinçaltı yansımasıdır. Yani kişi yaptığı şeyin gerçek olduğuna inandığında ister istemez vücudu o farkında olmasa da bu hareketi yansıtacaktır. ( Detaylar için: Ouija Tahtası Ve Arka Plandaki Güç Nedir?). Bu durumda gevşek durumda tutulan bir çubuğun hareket etmesi de oldukça kolaydır.
Ancak kesin olan bir şey vardır ki onlarca defa test edilse ve yanlış olduğunu kanıtlansa da bugün dünyanın hemen her yerinde elinde bir çubuk ile bir şeyler arayan birini görmeniz olasıdır. Doğrulama yanlılığı ve irrasyonel matematiksel olmayan düşüncenin gücü, insanların bizim hissedemeyeceğimiz şeyleri sözde tespit edebilen kişilerin dolandırıcılığına kapılmalarına izin verir.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- Water ‘Witches’ Pit Science Against Folklore in Search of Groundwater. Yayınlanma tarihi: 27 Mayıs 2021; Bağlantı: https://science.howstuffworks.com/
- B. Radford. Dowsing: The Psuedoscience Of Water Witching. Yayınlanma tarihi: 18 Mart 2013; Bağlantı: https://www.livescience.com/
- Divine intervention: yes, water companies using dowsing really is that bad. Yayınlanma tarihi: 22 Mayıs 2017;Bağlantı: https://www.theguardian.com
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
