Hayatımızdaki Matematik

Feynman Yol İntegrali: Gerçekliğimiz Tüm Olası Gerçekliklerin Toplamı Olabilir mi?

Ünlü fizikçi Richard Feynman’ın ortaya koyduğu yol integrali (path integral) fizikçiler için kehanet formülüdür. Çünkü bu integral, gerçekliğimizin tüm olası…

Parrondo Paradoksu: İki Yanlış Strateji Bazen Bir Doğruyu Getirir

Tek başına kaybettiren iki oyunu bir araya getirirseniz, ortaya kazandıran bir strateji çıkabilir. Parrondo Paradoksu olarak isimlendirilen bu durum yalnızca…

Turing Denklemleri: Doğanın Desenlerinin Ardındaki Matematiksel Teori

1952 yılında, Britanyalı matematikçi Alan Turing, doğada karmaşık desenlerin ortaya çıkışını açıklayan bir mekanizma önerdi. Bugün bilim insanları, Turing’in fikirlerinin…

Gauss Ayakkabı Bağcığı Yöntemi İle Alan Hesaplaması Öğrenelim!

Carl Friedrich Gauss (1777–1855), tarihin en büyük matematikçilerinden biridir. Alman matematikçi ve fizikçi olarak birçok alanda önemli başarılara imza atmıştır.…

Bu Sayılar Rastgele Görünüyor Ama Değil! O Zaman Rastgele Sayılar Nedir?

Rastgelelik önemlidir. Bir anket yaptığınızda, sonucun güvenilir olabilmesi için katılımcıların rastgele seçilmesi gerekir. Bir piyango bileti aldığınızda ise, bilet numaranızla…

Herkes Tetris Sever Ama Kimileri Arka Plandaki Matematikle İlgilenir

1990’larda çocuk olan biri için Tetris’ten kaçmak mümkün değildi. Rus programcı Alexey Pajitnov’un 1984’te geliştirdiği bu oyun, kısa sürede bir…

Kart Karıştırmanın Matematiği Neredeyse Bir Çevrimiçi Poker İmparatorluğunu Çökertiyordu

Bir deste iskambil kâğıdını karıştırdığınızda, büyük olasılıkla eşi benzeri olmayan bir sıra oluşturursunuz. Yani, o dizilişi sizden başka hiç kimse…

Tasarı Geometri Evren Hakkındaki Düşüncelerimizi Nasıl Değiştirdi?

İnsanlık, var olduğundan beri uzayı düzenli bir biçimde temsil etmenin yollarını aradı. Antik çağlardan bu yana basit çizimler ve diyagramlar…

Dünyanın Çevresi 2250 Yıl Önce Nasıl Hesaplandı?

MÖ 500 yıllarına gelindiğinde, çoğu Antik Yunan düşünürü Dünya’nın düz değil, küresel bir şekle sahip olduğuna inanıyordu. Ancak gezegenin ne…

Kepler Yasaları: Güneş Sistemi’nin Matematiksel Düzeni Nasıl Keşfedildi?

Johannes Kepler, gezegen hareketlerini açıklayan üç temel yasayı ortaya koyarak gökbilimde büyük bir devrim gerçekleştirdi. Kepler Yasaları, gezegenlerin nasıl hareket…

Voronoi Diyagramları Dünyayı Anlamamızı Nasıl Sağlar?

Bir matematikçi değilseniz Voronoi diyagramları adını ilk defa duyuyor olmanız olasıdır. Ancak farkında olmasınız da hemen her gün bu şekiller…

Kliodinamik: Geleceği Tahmin Etmek İçin Geçmişi Kullanabilir miyiz?

Tarih hep tekerrür eder derler. İmparatorluklar yükselir ve yıkılır, ekonomiler büyür ve çöker. Peki, tarihin bu dinamik süreçlerini haritalamak ve…