Tarih

Project Cybersyn: Şili’nin Radikal Sibernetik Sosyalizm Deneyi

11 Eylül 1973’te, o zamanlar Başkan Salvador Allende tarafından yönetilen Şili’de askeri cunta kontrolü ele geçirdi. Kongreyi dağıttı, medyayı kontrol altına…

Firavunların Matematiği: Rhind Papirüsü ve Eski Mısır Matematiği

Günümüzde cebir dediğimiz zaman semboller ve aritmetik yardımı ile farklı türden denklemleri çözmek aklımıza gelecektir. Ancak birçok antik toplum, sembolik…

Katalan Mistik Ramon Llull’dan Büyük Dil Modellerine Hakikate Erişme Çabamız

Yüzyıllardır insan yanılabilirliğinin ötesindeki hakikate erişmeye dair bir arzumuz var. Çünkü biliyoruz ki bizler hayattan anlam çıkarma, dili kullanarak bu…

Ruh Kaç Gramdır? Duncan MacDougall 21 Gram Deneyi İle Ruhu Tartmaya Çalışmıştı

1901’de, 20. yüzyılın en ünlü metafizik deneylerinden biri Massachusetts’li bir doktor tarafından gerçekleştirildi. Adı Duncan MacDougall’dı ve kendisi insan ruhunun…

Sayı İstasyonları Nedir? Casuslar Kısa Dalga Radyo Kanalları İle Nasıl Haberleşir?

Soğuk Savaş’ın zirvesinde, dünyanın dört bir yanındaki radyo severler, radyo dalgalarında tuhaf yayınlar fark etmeye başlamıştı. Radyolardan önce garip bir…

Satranç Deliliğe İntihara Ve Cinayete Neden Olmakla Suçlanıyordu

Günümüzde satranç entelektüel bir eğlence olarak kabul edilmektedir. Ancak bir zamanlar satranç deliliğe, intihara ve hatta cinayete neden olmakla suçlanmaktaydı.…

Bir Hafta Neden 7 Gündür ve Pazartesi Gününden Başlar?

Günlerden Pazartesi ve hafta sonunu iple çekiyorsunuz. Ancak Cumartesiye kadar 5 gün daha beklemeniz gerekiyor? Peki bir hafta neden 7 gün?…

Hafta Sonu Tatili Neden İki Gündür? Cumartesi Ve Pazar Neden Tatil Oldu?

Herkesin giderek daha fazla çalışmak zorunda kaldığı günümüzde, yorucu geçen bir çalışma haftasının devamında yaklaşan iki günlük bir hafta sonu…

Tuvaleti Kim Buldu? İnsanlığın En Önemli İcatlarından Birinin Kısa Tarihi

Hangi icat en çok hayat kurtardı? Bu soruya bir yanıt olarak “penisilin” veya “aşı” diyebilirsiniz. Ancak asıl itibarı sifonlu tuvalet…

Kuraldışı Bir Öğretmen Jane Elliott ve Ayrımcılık Deneyi

Çeşitli insan gruplarının ırk, milliyet, cinsiyet ya da inanç temelindeki farklılıklar üzerinden ötekileştirilmesi, zamanla öteki durumunda olanlara yönelik çarpık algıları…

Kunga: Mezopotamyalı At Yetiştiricileri Dünyanın İlk Melez Hayvanını Nasıl Ortaya Çıkardı?

Çivi yazılı tabletler ve mühürler, Mezopotamya’da evcil atların kullanılmaya başlanmasından çok önce, özellikle diplomatik törenlerde ve savaş araçlarında ‘kunga’ adı…

John D Rockefeller Nasıl İlk Milyarder Oldu?

Zenginlik her zaman göreceli bir kavram olmuştur. Nesiller önce sıradan insanlar milyoner olma hayalleri kuruyorlardı. Bugün ise milyonerler sıradan insanlardır. Amerika’da…