Tsutomu Yamaguchi, atom bombası düştüğünde Hiroşima’dan ayrılmaya hazırlanıyordu. 29 yaşındaki deniz mühendisi, işvereni Mitsubishi Heavy Industries için üç aylık bir iş gezisindeydi. 6 Ağustos 1945’in şehirdeki son günü olması gerekiyordu. O ve meslektaşları yazı yeni bir petrol tankerinin tasarımı üzerinde çalışarak geçirmişlerdi. Kendisi ailesinin yanına eve dönmeyi dört gözle bekliyordu.
O sabah saat 8:15 civarında, biraz geciktiği için hızlı bir biçimde son kez Mitsubishi’nin tersanesine doğru yürürken bir düşman uçağın vızıltısını duydu. Gökyüzüne baktığında, bir Amerikan B-29 bombardıman uçağının şehrin üzerinde süzüldüğünü ve paraşüte bağlı küçük bir nesneyi düşürdüğünü gördü. Hemen kendini yere atıp gözlerini kapadı, kulaklarını tıkadı.
Işık banyosundan yarım saniye sonra bir gümbürtü, ardından da şok dalgası geldi. Bir saniye sonra Yamaguchi havaya fırlamıştı. Belki bir saniye, belki de bir saat sonra kendine geldiğinde kent karanlıktı. Hiroşima üzerinde gökyüzünde yükselen mantar gibi bir ateş bulutu gördü. Yüzü ve ön kolları fena halde yanmıştı ve her iki kulak zarı da yırtılmıştı.
Tsutomu Yamaguch Nasıl Kurtuldu?
Tuhaf bir biçimde Mitsubushi’ye gitmek zorunda hissetti. Orasında burasında küçük yangınların olduğu bir moloz yığını ve iş arkadaşlarının cansız bedenlerini buldu. Orada, her ikisi de patlamadan sağ kurtulan iş arkadaşları Akira Iwanaga ve Kuniyoshi Sato’ya rastladı. Bir hava saldırısı sığınağında huzursuz bir gece geçirdikten sonra, adamlar 7 Ağustos’ta uyandılar. Bir şekilde hala çalıştığını duydukları tren istasyonuna doğru yola çıktılar. İstasyona vardığında, şaşkın yolcularla dolu bir trene bindi. Memleketi Nagazaki’ye gece yolculuğu için yerleşti.
Hasta ve yarı baygın Yamaguchi, 8 Ağustos’ta erken saatlerde Nagazaki’ye ulaştı. Topallayarak hastaneye gitti. Onu tedavi eden doktor eski bir okul sınıf arkadaşıydı ama Yamaguchi’nin ellerindeki ve yüzündeki kararmış yanıklar o kadar şiddetliydi ki adam ilk başta onu tanıyamadı. Sonrasında evine gitti ve Yamaguchi o gün zaman zaman kendinden geçerek dinlendi. Ancak ertesi gün Nagazaki’deki Mitsibushi merkezinde hazır bulunmasını bildiren emre uydu.
Tsutomu Yamaguchi İkinci Bombayla da Yüzleşmek Zorundaydı
Kolları ve yüzü bandajlı bir halde işyerine gelerek diğer çalışanlara nükleer silahın boyutunu anlatmaya çabaladı. Ancak anlattıklarından kuşku duyan patronu hikayenin uydurma olduğunu düşündü. “”Hesapla. Bir bomba nasıl olur da … koca bir kenti yerle bir eder?”. Bu ünlü son sözleri söylediği anda oda beyaz bir ışıkla doldu. Yamaguchi gemi mühendisliği odasında yere düştü ve zemine çarptı. Üç gün içinde ikinci kez, bir nükleer patlamaya maruz kalmıştı. Ancak ikinci kez hayatta kalacak kadar şanslıydı.
Yamaguchi, karısını ve oğlunu kontrol etmek için bombalarla harap olmuş bir Nagazaki’ye koştu. Evinin bir bölümünün moloza döndüğünü görünce en kötüsünden korktu. Ancak kısa süre sonra ikisinin de yalnızca yüzeysel yaralar aldığını gördü. Karısı, kocası için yanık merhemi aramak için dışarı çıkmıştı. Patlama olduğunda o ve bebek bir tünele sığınmıştı. Bu, kaderin başka bir garip cilvesiydi. Yamaguchi Hiroşima’da yaralanmamış olsaydı, ailesi Nagazaki’de ölmüş olabilirdi.
Takip eden günlerde Yamaguchi’nin çift doz radyasyonu bedelini ödedi. Saçları döküldü, kollarındaki yaralar kangren oldu ve durmadan kusmaya başladı. 15 Ağustos’ta Japonya İmparatoru Hirohito bir radyo yayınında ülkenin teslim olduğunu açıkladığında, ailesiyle birlikte bir sığınakta çürüyordu.
Yine de radyasyona maruz kalan pek çok kurbanın aksine, Yamaguchi yavaş yavaş iyileşti ve nispeten normal bir hayat yaşamaya devam etti. Mitsubishi’deki mühendislik kariyerine devam etmeden önce bir süre öğretmenlik yaptı. Hatta o ve eşinin 1950’lerde iki kız çocuğu daha oldu. Ancak sağlıklı doğmalarına rağmen Yamaguchilerin iki kızı da gençlik ve yetişkinliklerinde hastalıklarla boğuştu. Kendilerinin genetik açıdan hasarlı bir bağışıklık sistemi almış olmaları muhtemeldi.
Kendisi İki Atom Bombasından Kurtulan Tek Kişi Değildi.
Okuma önerisi: Nükleer Savaş Çıkarsa Ne Olur? Olası Etkilerden Kurtulabilir miyiz?
Tahminlere göre yaklaşık 165 kişi her iki saldırıyı da yaşamıştı. Ama bildirilen bütün çifte kurbanların arasında Japon hükümeti sadece tek bir kişiyi iki kez atom bomasından kurtulan adam olarak belgeleyecekti. Bu kişi Tsutomu Yamaguchi idi.
Radyasyona doğrudan maruz kalan insanların büyük çoğunluğu bile bilim insanlarının beklediğinden daha dirençli çıktı. Yamaguchi’nin küçük oğlu Katsutoshi, Nagazaki’den sonra elli yıl daha yaşayıp elli sekiz yaşında kanserden öldü. Hisako daha da uzun süre yaşayarak seksen sekiz yaşında karaciğer ve böbrek kanserinden öldü.
Nagazaki’deki plütonyum bombası muhtemelen her iki kanserin de sebebiydi, ama o yaştayken her ikisinin de bombayla ilgili olmayan sebeplerden dolayı kanser olma olasılığı da vardı. Yamaguchi’ye gelince, 1945’te Hiroshima ve Nagazaki’de iki kez radyasyona maruz kalmasından sonra altmış beş yıl daha yaşadı ve 2010 yılında mide kanserinden hayatını kaybetti.
Hiç kimse Yamaguchi’yi diğerlerinden ayıran şeyin ne olduğunu kesin olarak söyleyemedi. Kendisi hiçbir zaman genetik testten geçmedi. Geçmiş olsa bile tıp bilimi karar vermek için yeterli bilgiye o zamanlar sahip değildi. ( Daha fazlası için: Radyasyon Nedir Ve Nasıl Kanser Yapar?)
Kaynaklar ve ileri okumalar
- The Man Who Survived Two Atomic Bombs. yayınlanma tarihi: 30 Ağustos 2018; Bağlantı: https://www.history.com/
- A little deaf in one ear – meet the Japanese man who survived Hiroshima and Nagasaki. yayınlanma tarihi: 25 Mart 2019; Bağlantı: https://www.theguardian.com/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
