Mary Toft adlı genç bir kadının tavşan doğurduğu iddiası son derece saçmadır. Ancak bundan daha şaşırtıcı olan, pek çok kişinin bu aldatmacaya inanmış olmasıdır. Bu olay, insanların ne kadar kolay kandırılabildiğinin de çarpıcı bir örneğidir. Üstelik bu durumdan bilim insanları da muaf değildir.
1703 doğumlu, eğitimsiz, fakir ve ne yazık ki oldukça cahil bir genç kız olan Mary Denyer, 17 yaşındayken 18 yaşındaki kumaş işçisi Joshua Toft ile evlendi. Genç çift kısa sürede iki çocuk sahibi oldu. Ancak ilk çocukları doğduğu yıl hayatını kaybetti. 1726 yılında Mary üçüncü çocuğuna hamile kaldı. O dönemde, ailenin gelirine katkı sağlamak amacıyla çiftlik işlerinde çalışıyordu.
Bir gün Mary, memleketi Godalming, Surrey’de bir tavşanla karşılaştı. Tavşanı yakalama umuduyla peşinden koştu ama başarılı olamadı. Bu olaydan sonra tavşanlara karşı takıntılı davranmaya başladı. Tavşan etine giderek daha fazla aşeriyordu.
Bu olaydan sonra garip tavşan parçalarının doğumları yaşanmaya başladı. Raporlara göre, 1726 yılının Ağustos ayında Mary bir düşük yapmıştı. Ancak hâlâ kendisini hamile gibi hissediyordu. 27 Eylül’de ilk sözde doğum gerçekleşti. Mary Toft, organları eksik bir kediye benzeyen tuhaf bir yaratık doğurdu. Bu olaya komşusu Mary Gill ve kayınvalidesi Ann Toft tanıklık etti.
Aile, hemen Guildford kentinin doğum uzmanı John Howard’dan yardım istedi. Ertesi gün gelen Howard’a, kayınvalide Ann, Mary’nin doğurduğu hayvan parçalarını gösterdi. Bu sırada Mary Toft’un doğumları devam ediyordu. Sonraki doğumlara bizzat tanıklık eden Howard, Mary’nin ölü dokuz tavşan yavrusu doğurduğunu kaydetti.
Mary Toft Doktorları da İnandırdı
Bu olaya tanık olan doktor, haberi meslektaşlarına yayarak onları bu “mucizevi” tavşan doğumlarını görmeye davet etti. 15 Kasım’da, davet üzerine gelen iki kraliyet cerrahı, Mary’nin doğum sancısı çektiği haberiyle karşılandı. Ardından Toft, onların gözü önünde birkaç ölü tavşan daha doğurdu. Bu olay sonucunda cerrahlar, Mary’nin anlattıklarına inandı.
Bir süre sonra gazeteler bu garip tavşanlarla ilgili hikâyelerle dolmaya başladı. Bazı kaynaklar, tavşanların doğduktan sonra on sekiz saate kadar yaşayabildiğini iddia ediyordu. Rahiplere göre ise bu olay kıyametin habercisiydi. Herkesin tavşanlarla ilgili bir yorumu vardı. Ancak neredeyse hiç kimse olayın ne kadar saçma olduğunu sorgulamıyordu.
Mary Toft’un Tavşan Hikayenin Aslı Nasıl Anlaşılacaktı?
Mary Toft’un hikâyesi Londra’da hızla yayılırken, Kral I. George konunun daha ayrıntılı incelenmesini istedi ve Alman cerrah Cyriacus Ahlers ile arkadaşı Bay Brand’i Guildford’a gönderdi. Ahlers, Mary’yi muayene etti ve birkaç tavşan doğumuna tanık oldu; ancak ikna olmadı.
Londra’ya döndüğünde, yanında götürdüğü tavşan parçalarını inceledi. Bunlardan birinin rektumunda gübre topakları, mısır ve saman parçaları buldu. Bu da tavşanların Mary’nin içinde gelişmediğini açıkça gösteriyordu.
21 Kasım’da Ahlers, Kral’a yazdığı mektupta bunun bir aldatmaca olduğunu düşündüğünü ve Mary Toft’un John Howard ile gizli bir anlaşma yapmış olabileceğinden şüphelendiğini belirtti. İncelediği tavşan örneklerini de kanıt olarak sundu.
Kral I. George, 29 Kasım’da Mary Toft’un, o güne kadar 17 tavşan ve çeşitli uzuvlar doğurduğu rapor edilen vakasını, saygın doğum uzmanı Sir Richard Manningham’a incelettirdi. Manningham, gözlem sırasında Mary’nin domuz mesanesine benzeyen bir şeyi doğurduğunu gördü. Ancak dolandırıcılık kesin olarak kanıtlanana kadar sessiz kalmayı tercih etti.
of an Extraordinary Delivery of Rabbits adlı kitabı
Herkes Neden Tavşanlar Doğuran Bir Kadının Varlığına İnanmıştı?
Pek çok kişi için bu olay, hamile kadınların hayvanlardan uzak durması gerektiğinin bir kanıtı olarak görülüyordu. Hatta bu dönemde, Londralı kadın doğum uzmanı John Maubray, hamile kadınlara “köpekler, sincaplar ve maymunlarla” oynamamaları gerektiğini, aksi takdirde çocuklarının bu canlılara benzer şekilde doğabileceğini söylemişti.
Bu yaklaşımın temelinde, günümüzde geçerliliğini yitirmiş olan “maternal impression” adlı bir teori vardı. Bu teoriye göre, hamile kadınların gördükleri veya hayal ettikleri şeyler, doğacak çocuklarının fiziksel özelliklerini etkileyebilirdi.
Mary Toft’un gördüğü, arzuladığı ama yakalayamadığı tavşan, bu inanca göre hamileliğin doğal seyrini bozmuş ve doğmamış çocuğun biçimini değiştirmişti. Aslında bu olay, teoriyle ilişkilendirilen ilk vaka değildi.
“Maternal impression” teorisinin en bilinen örneklerinden biri, “Fil Adam” olarak anılan Joseph Merrick’tir. Bu çocuğun hasta doğmasının nedeni olarak annesinin fillerden korkması kabul edilmekteydi. Fakat elbette aslında durum genetik bir bozukluktu.
29 Kasım’da Mary Toft bir kliniğe nakledildi. Yeni bir tavşan doğuramadı, ancak doğum yapıyor gibi davranmaya devam etti. Ayrıca ciddi bir enfeksiyon geçirmişti ve bilinç kaybına neden olan krizler yaşıyordu.
Kısa süre sonra bir hastane kapıcısı, Mary’nin odasına gizlice bir tavşan sokmaya çalışırken yakalandı. Kapıcı her şeyi itiraf etti, ancak Mary suçlamaları reddetti. Ancak ona, durumu anlamak için acı verici bir deneysel ameliyata girmesi gerektiği söylendiğinde, sonunda aldatmacayı kabul etmek zorunda kaldı.
Mary Toft Nihayet Suçunu İtiraf Edecekti
7 Aralık 1726’da Mary Toft, ölü tavşanları bedenine yerleştirerek bunları doğum yapıyormuş gibi çıkardığını itiraf etmek zorunda kaldı. Bu aldatmacanın ardından, dönemin doktorları uzun süre kamuoyunun alay konusu hâline geldi.
Mary tutuklandı ve hakkında dava açıldı. Ancak hem halkın ilgisinin azalması hem de olayın saygın hekimlerin itibarını daha fazla zedelememesi için dava kısa süre içinde kapatıldı. Mary birkaç ay hapiste kaldıktan sonra serbest bırakıldı ve hayatına geri döndü.
Peki bunu neden yaptı? 18. yüzyılın ortalarında Avrupa’da, “canavar doğumları” ve sıra dışı fiziksel durumlar halkın büyük ilgisini çekiyordu. İnsanlar bu tür vakaları görmek için para ödemeye hazırdı. Muhtemelen Mary ya da ailesi bu ilgiden maddi kazanç sağlayabileceklerini düşündü. Ancak süreç beklentileri karşılamadı. Sonuçta Mary Toft, 1727 yılında Elizabeth adını verdiği sağlıklı bir kız çocuğu dünyaya getirdi ve yaşamına sıradan bir insan olarak devam etti.
Yazımızın devamında ayrıca göz atmak isterseniz: Amerika’nın En Tehlikeli Kadını: Tifolu Mary Ve Trajik Hikayesi
Kaynaklar ve ileri okumalar
- The woman who gave birth to rabbits (and other hoaxes); Yayınlanma tarihi: 31 Mart 2018; Kaynak site: BBC. Bağlantı: The woman who gave birth to rabbits (and other hoaxes);
- The Imposteress Rabbit Breeder by Karen Harvey review – a simple case?; Yayınlanma tarihi: 25 Ocak 2020; Bağlantı: The Imposteress Rabbit Breeder by Karen Harvey review – a simple cas/
- The woman who gave birth to rabbits? How Mary Toft’s hoax captured Georgian society. Yayınlanma tarihi: 29 Ağustos 2020. Kaynak site: History Extrra Bağlantı: The woman who gave birth to rabbits? How Mary Toft’s hoax captured Georgian society
Matematiksel
