istatistik
-
Matematik Öğrenelim
İstatistik Nedir? Beklenen Değer, Varyans ve Standart Sapma Ne Anlama Gelir?
Yaşadığımız çağın merkezini veriler oluşturur. Bir parçası olduğumuz evreni anlamak ya da öğrenmek istediğimiz şeyler hakkında bilgi almak için veri toplarız. Topladığımız bu verileri anlamlandırma işini ise bilim dalı olarak istatistik yapar. İstatistik nedir? sorusuna verilecek kısa cevap, “verilerin toplanması,…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Bayes Teoremi Nedir? Bu Teoremin Kötüye Kullanımı Neden Tehlikelidir?
Belirli bir kanser türünün nüfusun %1’ini etkilediğini varsayalım. Bu kanser için piyasa bir test var ama güvenilirliği mükemmel değil. Bu test kanserli kişilerin %90’ında pozitif sonuç veriyor yani doğru tanı koyuyor. Ancak aynı zamanda kansersiz kişilerin %5’inde de pozitif sonuç veriyor. Diğer…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Benford Yasası: Sayılar İle Uğraşırken Karşımıza Çıkan İlginç Bir Örüntü
Bizi ve dünyayı birbirine bağlayan, dünyayı bambaşka görmemizi sağlayan bazı matematiksel bağlantılar vardır. Bunlardan bir tanesi de Benford yasasıdır. Şimdi hemen etrafınıza bakın ve üzerinde bol miktarda sayı bulunan bir şey bulmaya çalışın. Bu bir gazete, gelir giderlerinizi yazdığınız defteriniz,…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Simpson Paradoksu: İstatistiklere Neden Her Zaman Güvenmemeliyiz?
Birkaç gün sonra kardeşinizin doğum günü ve kutlama için restoran seçme işini sizin yapmanız gerekiyor.. İnternette yaptığınız bir araştırmadan sonra, incelemelerde 4,5’ten fazla puan alan A adlı bir restoranı seçtiniz. Ancak B restoranı da fena gözükmüyor. Durumu arkadaşlarınıza danıştığınızda onlar…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Doğrusal Programlama Nedir? Diyet Problemi İle Neden İlişkilidir?
Doğrusal programlama, belirli bir gereksinimler listesinden olası en iyi çözümü belirlemek için kullanılan matematiksel bir yöntemdir. Para, enerji, insan gücü, zaman gibi sınırlı kaynakların tahsisinde en iyi çözümü bulmak için kullanılır. Çoğu durumda, doğrusal programlamadan ihtiyaç duyulan “en iyi sonuç”,…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Normal Nedir? Normal Aslında Adolphe Quetelet’in Bir İcadıdır
Muhtemelen bir çoğumuz normal bir boya, normal bir kiloya sahip olan ortalama insanlarız. Ancak bu tanımın kendisinde bir gariplik var. Sonuçta normal nedir? Ayrıca bu ne anlama gelir? Aslında bir çok şey Adolphe Quetelet ile başladı. Çalışmaları insanların kendileri ve…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Yaşamın İçinde Bir Gizem: Zipf Yasası ve Sıra Sıklık Kuralı
Her dilde en sık kullanılan kelimenin, en sık kullanılan ikinci kelimenin iki katı sıklıkta geçtiğini biliyor muydunuz? Bu durum ilk olarak dilbilimci George Kingsley Zipf tarafından fark edildi. Bu nedenle de günümüzde onun adını taşımakta ve Zipf yasası olarak bilinmektedir. George…
