Günlük Hayatımızda Matematik

Matematik Aracımızı Park Etmek İstediğimizde de İşe Yarar

Giderek artan araç sayısının beklendik sonucu, trafikte harcanan daha fazla zamandır. Bunu göze alsanız bile diğer bir sorun ise park etmek istediğiniz zaman karşınıza çıkacaktır. Sonucunda bir çok kişi otopark bulma sorunu neticesinde aracını yol kenarına yola paralel biçimde park etmek zorunda kalır. Bu da beraberinde başka sorunları getirir.

park etme

Neyse ki matematikçiler bu konuya da el atmış durumda. Aşağıda okuyacağınız iki ayrı araştırma araç park etmenin de aslında bir matematik hesaplaması olduğunu ortaya koyuyor. Önce araç park etme formülünü öğrenelim. Sonrasında da doğru otopark düzenlemesinin nasıl olması gerektiğini. Hazırsanız başlıyoruz.

Araç Park Etme Formülü

Arabanızı park etmek istiyorsunuz ve şans eseri boş bir yer buldunuz. Yol manevra yapmak için yeterince geniş gözüküyor. Ama iki arabanın arasına park etmek için yeterli alan olup olmadığından emin değilsiniz. İşte bu noktada, matematik işinize yarayacaktır.

 Araç Park Etme Formülü
Bu formül size park etmeyi nasıl yapacağınızı söylemez. Bu yaparak öğrenmeniz gereken bir şeydir.

Mükemmel paralel park etme formülü Londra Üniversitesi matematik profesörlerinden Simon Blackburn’ün çalışması idi. Formüldeki uygun uzaklık ölçülerini gerekli yerlere girerseniz aracınızın boşluğa sığıp sığamayacağını anlıyorsunuz. Pratikte bu formülün uygulanabilirliği pek olası gözükmese formül aşağıda verildiği gibi…

Araç Park Etmenin Formülü
  • r: Aracınızın dönüş alanı üzerinden çizilen bir yarıçap
  • l: Tekerleklerin açıklığı
  • k: Aracın tekerlekleri ile ortası arasındaki mesafe
  • w: Arkanızda olan aracın genişliği

Aslında bu formül tam olarak ne kadar ekstra boşluğa ihtiyacınız olduğunu söylemekle kalmıyor. Aracınızın uzunluğuna bağımlı olmadan basit park etmenin aşamalarını da anlatıyor. Aşağıdaki görsele bakarak, araç park etmemiz gerektiğinde geometrinin biz farkında olmadan işin içine karıştığını görebilirsiniz. Şimdi ise araç park etme sorunumuz için matematikçilerin bir başka önerisini içeren ikinci araştırmaya geçelim.

iki araç arasına park etme
İkii araç arasına park etme püf noktaları

Yetersiz Park Yeri Sorunu

Araçlarımızı toplu bir biçimde park etmek zorunda kaldığımız zamanlarda genelde önümüzdeki aracı park etmesini beklerken, gereksiz biçimde zaman kaybederiz. Bir profesör, boşlukların açısı, trafik akışının yönü ve hatta binanın şekli dahil olmak üzere mükemmel bir park yerinin arkasındaki matematiği ortaya çıkardı. Salford Üniversitesi’nde matematik profesörü olan David Percy’ye göre, ızgara tabanlı otoparklar en verimli tasarım değil.

Dikdörtgen düzenlemede, 90 derecelik dönüşlerde yönünüzü değiştirmek için dönüş çapını karşılayacak şekilde bir şerit genişliği gerekiyor. Fakat çapraz düzenlemede, her iki taraftaki bölmeler size doğru eğimlidir. Bu şekilde giriş şeridi dar olabilir ve arabayı yerleştirmek için daha az düzeltme gerektirir.

Genelde park yerlerini birbirinden ayıran çizgiler 90 derecelik açıyla çizilidir. 90 derecelik açıyla aracınızı park yerine yerleştirirseniz, çıkış esnasında geri gitmek için arka planda aracınızın uzunluğu kadar boşluk bırakılması gereklidir. Bunun anlamı aslında park yerindeki boş alanların israfıdır. Ancak 45 derecelik açıyla yerleştirilen bir araba çok rahat bir şekilde daha dar bir boşlukta geri vitesle manevra yapıp çıkacaktır. Bunun sonucunda da park alanından tasarruf edilmiş olur.

Percy’ye göre 45 derecelik park yerleri park alanında %23′ lük bir kazanım sağlıyor. Bu da 500 arabalık bir park yerine 119 araba daha fazla aracın park etmesi anlamına gelmektedir. Bu iki örnek matematiğin hayatımızı kolaylaştırmak adına iş başında olduğuna sizleri inandıracaktır. Yazının devamında göz atmak isterseniz: Braess Paradoksu: Daha Fazla Yol Daha Az Trafik Demek Değildir!


Kaynaklar ve ileri okumalar için:


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu