Bilim kurgu ve mühendislik filmleri şaşırtıcı derecede uzun bir süredir ortalıkta dolaşıyor. Bu nedenle gerçekten izlenmesi gereken çok sayıda film var. Ancak, izlenmesi gereken en önemli filmler hangileridir? Bu soruya kesin bir cevap vermemiz mümkün değil. Belki de işe 1927 yılı yapımı Metropolis filmi ile başlamalısınız.
Daha sonrasında da 1931 yapımı Frankenstein ve modern bilim kurgunun ilk örneklerinden olan 1954 yapımı Godzilla ile devam edebilirsiniz. Elbette Maymunlar Cehennemi serisi de olmazsa olmazlar arasında yer almalı. Yönetmen George Pal’ın H.G.Wells’in aynı adlı romanından uyarladığı 1960 yapımı bilimkurgu filmi Time Machine de unutulmamalı.
Sonrasında da 1968 yılında Stanley Kubrick tarafından yönetilen bilim kurgu filmi 2001: A Space Odyssey gelmelidir. Devamında da belki de yönetmenliğini Steven Spielberg’ın yaptığı 1977 yapımı Üçüncü Türden Yakınlaşmaları izlemelisiniz. Biraz daha ayrıntılı incelemeler okumak istiyorsanız her bilim severin ilgi ile izleyeceğini düşündüğümüz, çoğunlukla gerçek hikayelere dayanan, aşağıdaki bilim ve mühendislik filmleri ile ilgili listeye de göz atabilirsiniz.
1. Apollo 13 – 1995
Apollo 13, 1970′ teki başarısız olan Ay görevini dramatize eden bir filmdir. Film, Lost Moon adlı kitaptan sinemaya uyarlanmıştır. Apollo 13 fırlatıldıktan sonra daha Ay yörüngesine girmeden bir elektrik arızası yüzünden zorlu anlar yaşar. Ekip, uzay mekiğinde oksijensiz kalma tehlikesiyle Dünya’ ya geri dönmeye karar verir. Fakat uzay mekiği çok büyük hasar görmüştür ve enerjisiz kalmıştır. Houston çalışanları kısıtlı enerji ile ekibi geri döndürmek için aralıksız olarak çalışmalarını sürdürecektir. Devamını filmde izlemenizi öneririz.
2- Boşluktaki Kahramanlar – 1983
Ünlü araştırmacı gazeteci Tom Wolfe’un ABD’nin uzay yarışını başlatan Mercury projesini tutkuyla anlattığı aynı adlı The Right Stuff adlı romanından uyarlanan film, Mercury tipi roketleri kullanmak için yetiştirilen test pilotlarının öyküsünü anlatıyor. Geri planda gelişen ve SSBC ile sürdürülen büyük rekabetin de zaman zaman işlendiği, tam 4 dalda Oscar ödül almış başarılı ve sürükleyici bir film.
3- Yerçekimi – 2013
İlk uzay görevine çıkan zeki tıp mühendisi ile son görevine çıkan tecrübeli astronotu taşıyan uzay gemisi beklenmeyen bir felaket sonucunda harap olur. İkili uzay boşluğunda tamamen yalnız kalmışlardır. Derin sessizlik onlara Dünya ile bütün ilişkilerini kesildiğini ve kurtulma şanslarının kalmadığını söyler. Bu durum korkuları paniğe dönüşüp çok az kalan oksijenlerini de tüketir. Eve dönmenin tek yolu belki de uzayın derinliklerine inmek ve başka uzay istasyonlarına ulaşmaktır.
4- Marslı – 2015
Andy Weir’in aynı isimli romanından uyarlanan film, Mars’daki bir görev sırasında çıkan bir fırtınayla ekipten ayrı kalan ve o noktadan sonra da geride kalanlar tarafından bulunamayınca ölmüş olarak kabul edilen Mark Watney’in hikayesini anlatıyor. Senaryo da bu astronotun hayatta kalma mücadelesini aktarıyor. Mars’ta yaşam nasıl olur diye merak ederseniz izlemelisiniz.
5- Ekim Düşü – 1999
Sizi 1957 yılına, Amerika Batı Virginia Coalwood kasabasına götürelim. Dünya’nın ilk yapay uydusu Sputnik 1’in SSCB tarafından yörüngeye oturtulduğu zamanlara. Bu kasabada yaşayan erkek çocukların babaları gibi madenci olmaktan başka önlerinde fazla bir seçenek yok. Ancak bir roket bilimcisi olma hayali kuran Homer Hickam böyle düşünmez.
Homer Hickam nihayetinde 38 yaşındayken NASA’ya katıldı. Sonrasında hem Spacelab hem de uzay mekiği görevleri için astronot eğitimleri ile uğraştı. Bu esnada da kendi hikayesini yazdı.
New York Times Best Seller dizisinde bir numara olan otobiyografik romanı “Rocket Boys” kitabı filmin ana temasını oluşturmaktadır. Bu arada filmin orijinal ismi ”October Sky” biçimindedir. Bu isim bir bilgisayar algoritması tarafından Rocket Boys’un harflerinin yerlerinin değiştirilmesi ile oluşturulmuştur. Mutlaka izlemelisiniz.
6-Ay’da İlk İnsan – 2018
James R. Hansen tarafından aynı adlı bir kitaba dayanan film,astronot Neil Armstrong’un hayatının 1960’lardaki dönemini konu alıyor. Armstrong’un 1969’da Ay’a ayak basan ilk insan olduğu yolculuğa giden süreçte hem NASA’da yaşananlar, hem de Armstrong’un özel hayatı filmde yer buluyor.
7- Gölge Oyuncular – 1989
Şişman Adam, Japon şehri Nagasaki’ye bırakılan nükleer silahın kod adı ve Küçük Çocuk Hiroşima’ya atılan bombanın kod adı idi. Film ilk atom bombasının dizaynının ve testinin yapıldığı New Mexico da Manhattan Projesi’nin gelişimini ve projede yer alanların kendi içindeki ilişkileri konu alıyor.
8- Tucker – 1988
Film otomobil mühendisi ve girişimci Preston Tucker’ın gerçek hikayesini konu alıyor. Tucker, devrim yaratan otomobilinde, o dönemde hiçbir otomobilde bulunmayan; alüminyum motor, disk frenler, emniyet kemeri, hidrolik süspansiyonlar, darbe emici tamponlar, virajlarda ölü nokta bırakmayan üçlü farlar, kazalarda yaralanmayı önlemek amacıyla plastik camlar, kokpitte metal yerine kauçuk sünger kaplama ve dört tekerden çekiş sistemi gibi yeni teknolojileri kullanır. Gerisini izlemenizi öneririz.
9- Gerçeğin Ötesinde – 1980
Gerçeğin Ötesinde Ken Russell tarafından yönetilen; oyun yazarı ve senarist Paddy Chayefsky’nin aynı adlı 1978 tarihli romanından uyarlanan 1980 ABD yapımı bilimkurgu korku filmidir. Hikaye, insan bilincinin doğasını araştıran Dr. John C. Lilly tarafından yapılan gerçek hayattaki duyusal yoksunluk deneylerine dayanmaktadır.
Eddie Jessup isimli bir bilim insanı bir ilaç üzerinde kimi deneyler uygulamaya başlar. Bilincin farklı bölümlerini araştıran Jessup’ın amacı, beynin işleyişini değiştirebilmenin mümkün olup olmadığını denemektir. Sonucunda ilacı kendi üzerinde deneyecektir.
Zamanla vücudunda değişikler meydana gelir. Sonrasında da bu değişimler son derece ilkel içgüdülere ve davranışlara dönüşür. Eddie Jessup tersine doğru evrim geçirdiğini fark eder. Ken Russell’ın yönetmenliğini üstlendiği film iki dalda Oscar ödülüne aday olmuştur.
10 – Prestij – 2006
Yönetmen Christopher Nolan imzalı bu psikolojik gerilim filmi, 19. yüzyılın başında Londra’da iki aşamalı sihirbazların birbirlerini alt etme girişimlerini anlatıyor. İki düşmanı Hugh Jackman ve Christian Bale canlandırırken, Scarlett Johansson yardımcılarından birini oynuyor. Filmin bu listeye dahil edilmesinin nedeni, karakterlerden birinin Nikola Tesla’nın Colorado’daki laboratuvarını ziyaret etmesi ve burada yaşanan bazı gelişmelerdir.
11- Lorenzo’nun Yağı – 1992
Gerçek bir hikayeden esinlenen Lorenzo’nun Yağı, 7 yaşına kadar herhangi bir rahatsızlık belirtisi göstermeyen normal bir çocuk olan Lorenzo Odone’nin bir gün aniden tuhaf bir hastalığın pençesine düşmesiyle gelişen olaylar ve ailenin mücadele azmi konu ediliyor.
Ailesinin amansız bir hastalık olan ALD’ye (adrenolökodistrofi) yakalanan oğullarını ölümden kurtarma çabalarını anlatıyor. Sonucunda günümüzde birçok ALD hastası Lorenzo’nun yağı ile tedavi edilmektedir. Film, dramatik konusunu oyuncuların üst düzey performansları sayesinde heyecanlı bir sinema filmine dönüştürmeyi başarırken, verdiği mesajla da sosyal bir sorumluluk görevini layığıyla yerine getiriyor.
12- Uyanışlar – 1990
İngiliz nöroloji profesörü Oliver Sacks’ın mesleki yaşamından bir kesiti anlattığı aynı isimdeki kitabından uyarlanan 1990 yapımı Uyanışlar (Awakenings) filmi, letarji veya katatoni halinde olan kişilerin levodopa tedavisine verdikleri dramatik yanıtı konu edinen dokunaklı bir film.
13- The Imitation Game – Enigma – 2014
Film, Alan Turing adlı matematikçinin II. Dünya Savaşı sırasında Enigma kodunu çözme çabasını anlatır. Hükümet tarafından bu iş için ülkenin en önemli matematikçileriyle beraber seçilen Alan Turing grubun en hırslısı, aynı zamanda en zekisidir. Ancak zeki olduğu kadar da anlaşılması zor birisidir. Morten Tyldum’un yönettiği filmin başrolünü Sherlock dizisiyle yıldızı parlayan Benedict Cumberbatch üstleniyor. Şu ana kadar izlemediyseniz kesinlikle kaçırmamanız gerekiyor.
14- Gizli Sayılar – Hidden Figures – 2016
Film üç Afro Amerikalı kadın bilim insanının NASA’da yakaladığı başarıyı ve 1962 yılında uzaya çıkarak Dünya yörüngesinde dönen ilk astronot John Glenn’in görevine katkılarını anlatıyor. Margot Lee Shetterly’nin kaleme aldığı aynı isimli kitaptan uyarlanan film, bilim, matematik ve mühendisliğin erkekler için olduğu fikrini yerle bir ediyor.
Bu listenin fazla uzamaması adına diğer önerilerimizi farklı bölümlerde yayınlamak istedik. Diğerlerine de göz atmak isterseniz matematik ile ilgili filmler, felsefe ile ilgili filmler, satranç ile ilgili filmlerden devam edebilirsiniz. İyi seyirler…
Kaynaklar ve ileri okumalar
- 20 Science and Engineering-Themed Movies to Watch While in Lockdown. Yayınlanma tarihi: 20 Mayıs 2020; Bağlantı: https://interestingengineering.com/
- 50 Movies Every Scientist and Engineer Should Watch. Yayınlanma tarihi: 10 Ocak 2021; Bağlantı: https://interestingengineering.com/
Matematiksel
