Sanat ve Edebiyat

Matematik Severlerin İzlemesi Gereken En İyi Matematik Filmleri

Eğer matematik tutkunuysanız ve sayılarla aranız iyiyse ya da bulmacaları seviyorsanız, matematikle harmanlanmış bu filmleri mutlaka izlemelisiniz. Aşağıdaki film listesi herhangi bir sıraya göre hazırlanmamıştır ve yeni filmler keşfedildikçe güncellenmektedir. Herkese iyi seyirler…

23- Infinity – Sonsuzluk – 1996

1965’te Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan Richard Feynman, yüzyılımızın ürettiği en ilginç bilinç insanlarından biridir. Feynmann’ın kendi yazdığı otobiyografik kitaplara dayanarak hazırlanan bu film, onun hayatının iki yönüne odaklanır. Bunların ilki 25 yaşında trajik bir şekilde tüberkülozdan ölen ilk karısıyla olan ilişkisidir. İkincisi ise atom bombası üzerine yaptığı çalışmalarıdır.

22 – Pİ – 2008

Amerikan sinemasının heyecan verici yönetmenlerinden biri olarak kabul edilen Darren Aronofsky’nin takıntılar odaklı Pi filmi, mutlaka görülmesi gereken matematik filmleri arasında gelir. Hikaye, Sean Gullette’in canlandırdığı parlak matematikçi Max Cohen’in hikayesidir. Max’ın özellikle pi sayısına karşı oluşturduğu takıntısı, onun tüm hayatının gidişatını belirlemektedir. Max, borsayı oluşturan rakamların arkasındaki modeli anlamaya çalışırken matematiğin bazı simgeleriyle karşılaşır. Sonucunda π, Fibonacci sayıları ve altın oran hayatına girer. Devamını filmde izlemenizi öneririz.

21- UFO – 2018

Ryan Eslinger‘in yazıp yönettiği ve baş rollerini Alex Sharp ile The X-Files’tan tanıdığımız Gillian Anderson‘ın paylaştığı UFO, 2018 yapımı düşük bütçeli bir filmdir. Bir bilim kurgu filmi olan UFO filminin senaryosu biraz matematik ve biraz da fiziğe dayanır

Parlak bir matematik öğrencisi olan Derek (Alex Sharp), çocukluğundaki bir UFO karşılaşmasının da etkisiyle, ABD genelinde çok sayıda hava alanından bildirilen vakanın uzaylılara ait olduğuna inanır. Kız arkadaşı Natalie (Ella Purnell) ve matematik profesörü Dr. Hendricks‘in (Gillian Anderson) yardımıyla bu gizemi çözmeye çalışırken, FBI’da enselerindedir. Kesinlikle sıkılmadan izleyeceğinizi düşünüyoruz.

20- Gizli Sayılar – Hidden Figures – 2016

Margot Lee Shetterly’nin kaleme aldığı aynı isimli kitaptan uyarlanan film, uzay yarışı döneminde NASA’ya yardım eden Afro-Amerikan matematikçi kadınların hikayesini konu alıyor. 

Uzay Araştırmaları Birimi’nin başındaki Al Harrison, aralarında kadın matematikçi Katherine Goble Johnson’ın da aralarında bulunduğu özel bir ekip kurar. Johnson ile birlikte bir başka matematikçi Dorothy Vaughan ve mühendis Mary Jackson, çalıştıkları kurumda karşılaştıkları bütün ayrımcı kurallara rağmen, Amerika’nın uzaya insan gönderme araştırmalarında hayati öneme sahip olacaklar ve sonucunda birçok önyargıyı yıkmayı başaracaklardır. Kesinlikle izlenmesi gerekenler matematik filmleri arasında geliyor.

19- Einstein and Eddington – 2008

Sir Arthur Eddington rolünde David Tennant’ın ve Albert Einstein rolünde Andy Serkis’in oynadığı bu film, Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi’nin kanıtlanmasını ve Eddington’ın bundaki rolünü ekranlara yansıtıyor. Einstein1915’te genel göreliliği önermişti ve bilim camiasının ilgisini çekmişti. Ancak hiç kimse teorinin doğru olduğunu deneysel olarak kanıtlayamamıştı.

Einstein’ın teorisinin bir kopyası, Cambridge Gözlemevi’nin yöneticisi ve bir matematik dehası olan Sir Arthur Eddington’ın eline geçince durum değişecekti.

18 – Proof – Kanıt – 2005

Film, matematik dehası bir baba (Anthony Hopkins) ve babası ile birlikte yaşamayı seçen kızı (Catherine-Gwyneth Paltrow) arasındaki ilişkilerini temel alıyor. Zeki ama dengesiz, matematik dahisi olan Robert adındaki babasıyla yıllarını geçiren Catherine, 27. yaşgününün eşiğindeki genç bir kadındır.  Babasının deliliğinin ya da dahiliğinin bir miktarını kalıtsal olarak aslında o da taşımaktadır.

17- The Man Who Knew Infinity – Sonsuzluk Teorisi – 2015

Sonsuzluk Teorisi filmi bize ünlü matematikçi Srinivasa Ramanujan’ın Birinci Dünya Savaşı sırasında Hindistan’ın Madras kentinden, Cambridge Üniversitesi’ne taşınan hayatını anlatıyor.

Jeremy Irons’ın canlandırdığı Profesör G. H. Hardy’nin vesayeti altında Ramanujan, burada dikkate değer bir teorik matematikçi oluyor. Filmin ana temasını Profesör Hardy ile olan dostluğu oluşturuyor. Filmin senaryosu gerçek hayattaki matematikçilerin işbirliği ile hazırlandığı için genellikle övgü ile anılan bu filmi izlemenizi öneririz.

16. An Invisible Sign – Aşkın Logaritması – 2010

Babasının hastalığını unutabilmek için çocukluğundan beri matematikle uğraşan Mona Gray, bir matematik dâhisidir. Her konuyu matematikle çözmeye çalışan Mona’nın hayatı bir okulda öğretmenliğe başlamasıyla değişir. Öğrencileriyle kurduğu ilişkilerle hayatı tekrar anlamlandırmaya başlayan Mona, aşkı, çocuk olmayı ve olaylara bakışı yeni baştan öğrenecektir.

15. 21 – 2008

21 filmi, kart sayma konusunda uzman olmak için eğitilen ve ardından Vegas kumarhanelerinin yolunu tutan altı MIT öğrencisi hakkında gerçeğe dayalı bir hikayedir. Sonuçta ekip bu becerilerini kullanarak milyonlar kazanmaya başlarlar. Alışılmamış matematik profesörü ve istatistik konusunda dahi olan Micky Rosa (Kevin Spacey) bu esnada onlara liderlik etmektedir.

14. The Oxford Murders – Oxford Cinayetleri – 2008

İngiltere – İspanya yapımı film bir üniversite de işlenen cinayetleri ve bu cinayetleri çözmeye çalışan bir profesör ve öğrencisini konu almaktadır. Katilin arkasında matematiksel notlar bırakır. Bu notları çözerek katile ulaşmaya çalışan profesör ve öğrencisi detaylı araştırmalara girer. Film Guillermo Martinez’in aynı adlı romanından beyaz perdeye aktarılmıştır.

13. It’s My Turn – Benim Sıram – 1980

Filmdeki ana karakter, Chicago’da bir matematik profesörü olan Kate Gunzinger’dır (Jill Clayburgh). Bu film bir matematiksel teoremin ayrıntılı ispatını içeren bir sahneye sahip tek filmdir. Böyle bir sahnenin bir Hollywood filminde yer alması elbette şaşırtıcıdır. Belki de daha da şaşırtıcı olan ispatın doğru olmasıdır. Film aynı zamanda grup teorisinden bahseden birkaç filmden biridir. Bu kadar matematiğin arka planındaki kişi ise filmin danışmanlığını yapan Harvard Üniversitesi’nden profesör olan Benedict H. Gross’du.

12. Traveling Salesman – Gezgin Satıcı – 2012

Gezgin Satıcı sorunu 2012 yılında beyaz perdeye taşıdı. Traveling Salesman adlı bir film, ABD ordusuna P = NP problemine bir çözüm verip vermemeye karar vermesi gereken dört matematikçinin hikayesidir. Matematikçiler bu noktada işin ahlaki boyutuna odaklanırlar. Çünkü, ordu çözüme sahip olduğunda dünyadaki herhangi bir kod kırılır hale gelecektir.

11. 23 Numara – 2007

Film, sıradan bir hayat yaşayan Walter’ın 23 Numara isimli kitapla birlikte değişen hayatını konu alıyor. Kitabı okuyan Walter, kitapta yazılanların kendi hayatıyla ilgisi olduğunu düşünmeye başlar. Bunun sonucunda zaman içinde düşünceleri saplantıya dönüşür. Jim Carrey Walter karakteriyle filmde etkileyici bir performans sunuyor.

10. La habitación de Fermat – Kapan – 2007

İspanya yapımı bu filmde, birbirini hiç tanımayan dört matematikçinin büyük bir gizemi çözmeleri için bir mekâna davet edilmeleri işleniyor. Kendilerine sorulan soruları doğru cevaplamaları gerekir. Aksi halde bulundukları oda bir anda ölüm tuzağına dönüşecektir. Aslında zamanında çözebilmek için yarıştıkları sorular haricinde asıl çözüme kavuşturmaları gereken, onları buraya kimin getirdiği ve aralarındaki ilişkidir.

9. The Mirror Has Two Faces – Aşkın İki Yüzü – 1996

Hollywood için klasik bir hikayedir. Asıl erkek kızla tanışır, aralarında sorunlar yaşarlar ve sonunda ikisi de sonsuza dek mutlu olurlar. Bu hikayenin ilginç bir tarafı olmasa da filmdeki erkek oyuncu matematik profesörü Gregory Larkin’dir (Jeff Bridges). Şanslı kız da edebiyat profesörü ve romantizme meraklı Rose Morgan’dır (Barbra Streisand). Film matematikle doludur. Matematiksel olmayan bir dünyada hayatta kalan tipik bir matematikçiyseniz, bu sizin için iyi bir filmdir.

8. Agora – 2009

Tarihteki ilk kadın matematikçinin kim olduğunu hiç merak ettiniz mi? Bu kişi, aynı zamanda bir filozof ve astronom olan ve dördüncü yüzyılda Roma’nın Mısır eyaletinde yaşayan Hypatia’dır. Oscar ödüllü Rachel Weisz’in oynadığı Hypatia, dini ve siyasi çatışmalar olduğu bir dönemde gökyüzü inancı ve felsefesiyle erkek egemen toplumda her şeyin ötesine geçebilmeyi başarmıştır. Tarihin en önemli bilim kadınlarından birinin öyküsünü izlemenizi öneririz.

7. Cube – Küp – 1997

Ölümcül tuzaklar içeren, küp şeklindeki bir oda ağında kapana kısılmış yaklaşık beş kişi. Grup üyeleri neden orada olduklarını ve gerçekte nerede olduklarını bilmiyor. aynı zamanda hayatta kalmaya çalışırlar. Bu küpten kurtulmanın tek yolu ise matematiksel şifreleri çözerek odadan odaya geçip çıkmaya çalışmak. Küp filmi, East Carolina Üniversitesi’nde matematik profesörü olan David W. Pravica tarafından tasarlanmıştır. Kendisi ayrıca filmin yapımı sırasında danışmanlık yapmıştır. Sonuç olarak içerdiği bilmeceler ve ilginç senaryosu ile izlemenizi öneririz.

6. Stand and Deliver – Kalk ve Diren – 1988

Yıllar boyunca, pek çok film ve TV şovunda, başarısız bir sınıfa ilham veren öğretmenlere tanıklık ettik. Bu film aslında bu temanın öncüllerindendir. Doğu Los Angeles’ın Latin bölgesindeki fakir ve kötü yönetilen bir okula gelen bir matematik öğretmeni olan Jaime Escalante’nin hikayesidir. Zamanla öğrencilerin yeteneklerini fark eden Escalante, onları ülkenin matematik alanında en başarılı öğrencilerine dönüştürür. Gerçek bir hikayeyi konu alması ve filmin içine serpiştirilmiş keyifli matematik sahneleri açısından kaçırılmaması gerekenler arasındadır.

5. Dünyayı Ölçmek – 2012

 Avusturyalı yazar Daniel Kehlmann’ın 2005 yılında yazdığı bir romanından uyarlanan bu film Alman matematikçi Carl Friedrich Gauss ile Alman coğrafyacı Alexander von Humboldt’un gençlik dönemlerini konu almaktadır. İki bilim insanının yolları, 1928’de Berlin’de kesişir. Sonrasında da birlikte dünyanın ölçülerini belirlemek üzere müthiş bir serüvene başlarlar. Matematik severlerin kaçırmaması gereken eğlenceli bir film…

4. The Professor and His Beloved Equation- Profesör ve Onun Sevgili Denklemi – 2006

Bir matematik profesörü tiyatro gösterisi çıkışında geçirdiği trafik kazasında hafızasını kaybeder. Bunun sonucunda 80 dakikada bir yaşadığı olayları unutmaya başlar. Bu ilgi çekici film profesörün hayatına giren bakıcı ve oğlu Kök’ü ve artık sadece geçmişte yaşayan profesörün Kök’e matematik öğretmesini konu ediniyor.

3. The Imitation Game – Enigma – 2014

II. Dünya Savaşı esnasında İngiliz İstihbaratı tüm çabalarına rağmen Almanların kullandığı Enigma şifreleme sistemini çözmeyi başaramamıştır. Bu yazışmalar, İngilizlere ve müttefiklerine çok ağır kayıplara mal olmuştur. Sonucunda bir çözüm olarak İngiliz hükümeti ülkenin en iyi şifre çözen beyinlerini toplar. Bu isimlerden biri de genç profesör Alan Turing’dir. 

Hem Alan Turing’in hayatını hem de şifrenin çözülme detaylarını öğrenmek istiyorsanız bu filmi mutlaka izleyiniz.

2. A Beautiful Mind – Akıl Oyunları – 2001

Aynı adlı kitaptan beyazperdeye aktarılan Akıl Oyunları, Nobel Ekonomi Ödülü ve Abel Ödülü sahibi Amerikalı matematikçi John Nash’in hayatını anlatanbir biyografi filmidir. Film, ana karakterin bir matematikçi olması ve kurgusu nedeniyle oldukça sıra dışıdır.

John Forbes Nash kazandığı bir bursla Princeton Üniversitesi’nde öğrenim görmeye başlar. Kısa süre içinde matematik çevrelerince ünlenen bu adam bir yandan da şizofreni belirtileriyle mücadele etmek zorunda kalacaktır. Filmde kullanılan matematik ve matematikçiler gerçeğe uygun biçimde tasvir edilmiştir. Bunun nedeni de filmin senaryosunun hazırlanması esnasında Columbia Üniversitesi’nde matematik profesörü olan Dave Bayer‘in danışmanlık yapmasıdır.

1. Good Will Hunting – Can Dostum – 1997

Robin Williams’ın etkileyici filmlerinden bir tanesi olan Can Dostum, Matt Damon, Ben Affleck gibi oyuncuları da künyesinde bulundurmaktadır. Matt Damon tarafından oynanan Will Hunting, bir matematik dehasıdır. Ancak Will’in resmi bir matematik eğitimi yoktur. 20 yaşında MIT’de temizlik işlerinde çalışmaktadır. Will, matematik profesörü Lambeau’nun tahtaya yazdığı birkaç zor soruyu çözünce Lambeau’nun ilgisini çeker.

Sonrasında kendisi Will’e karmaşık durumda olan hayatını düzeltmesi için yardım etmeye başlar. Bu amaçla Lambeau, psikolog meslektaşı Sean’ın (Robin Williams) yardımını ister. Robin Williams’ın en iyi yardımcı erkek oyuncu Oscar’ını aldığı film aynı zamanda en iyi özgün senaryo dalında da Oscar kazanmıştır. Film aslında matematik ya da matematikçilerle ilgili olmasa da filmin içinde pek çok yerde matematik karşınıza çıkacaktır.

Listemizdeki bu filmleri izledikten sonra Bilim ve Mühendislik Filmleri ile devam edebilirsiniz. Şimdiden iyi seyirler.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

2 Yorum

  1. Harika bir derleme süper👏🏻Teşekkürler 🙏🏻

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu