Fregoli Sendromu, çok az rastlanan, kişinin etrafındaki bütün insanların, kılık değiştirmiş tek bir insan olduğu yanılgısına kapılmasına sebep olan bir hastalıktır. Hastalık, ismini oynadığı filmler için usta bir şekilde kılık değiştirebilen İtalyan aktör Leopoldo Fregoli’den almıştır. Hastalık ilk olarak 1927’de 27 yaşında Londra’da yaşayan bir kadının, tiyatroda izlediği iki insan tarafından sürekli takip edildiğini ve etrafındaki tanıdığı ya da bildiği insanların, o iki oyuncunun değişik kılıkları olduğuna inandığını, eziyet gördüğünü düşündüğünü bildirmesiyle keşfedilmiştir.
Bu sendrom literatürde sıklıkla Capgras sendromunun bir varyantı olarak tartışılmıştır. Ancak bu iki sendromun farklı fenomenolojik yapıları ve yaş ve cinsiyet dağılımları vardır. Capgras sendromu Sanrısal Yanlış Tanıma Sendromları’nın en iyi bilinen ve en sık rastlananıdır. Capgras sendromu, hastanın genellikle yakın akraba olduğu bir kişinin tıpatıp benzeriyle yer değiştirdiğine inandığı bir sendromdur.
Bu bağlamda Fregoli Sendomuna benzerlik göstermektedir. Ancak, Capgras sendromunda ‘negatif benzerler yanılsaması’ ve Fregoli de ise ‘pozitif benzerler yanılsaması’ vardır. İlkinde, var olmayan bazı farklılıkların algılanması sonucunda kimlikler yadsınırken, ikincide imgelemsel benzerliklerin doğrulanması söz konusudur. Capgras sendromunda tanıdık iyi bilinen bir kişi sahte bir kimlik kazanır. Fregoli sendromunda ise çevresinden tanınan biri tanımadığı birinin görünümüne bürünür.
Fregoli Sendromu Neden Gelişir?
Bu sendroma sebep olabilecek birçok sebep vardır. Bunlardan biri Parkinson hastalığı tedavisinde kullanılan bazı ilaçlardır. Yapılan tedavisi esnasında hastalarda bazı belirtiler görülmüş ve hormon tedavisi kesildikten sonra bu belirtilerin kaybolduğu gözlenmiştir. Bunun dışında travmatik beyin sarsıntıları, beynin ön tarafındaki iğsi beyin kıvrımlarındaki bozukluklar Fregoli Sendromu’nun sebepleridir.
Beyin travması yaşayan kişiler hatıralarındaki yerleri, nesneleri ve olayları tam olarak hatırlayamayabilirler. Buradan yola çıkarak bilim insanları bağlantı merkezlerindeki sorunların Fregoli sendromuna yol açabileceğini düşünmektedir.
Hastalığın başlıca belirtileri ise, yanılgılar ve halüsinasyon görme, görsel hafızada zayıflık, kendi kendini denetleyememe, bilinçsizlik, davranışları kontrol edememe ve nöbet geçirmedir. Fregoli Sendromu, tedavisi olan bir hastalıktır. Genellikle antipsikotik ve antidepresan ilaçların birlikte kullanımıyla tedavi edilebilir.
Fregoli ilk tanımlandığından beri, dünya çapında sadece yaklaşık 40 vaka rapor edilmiştir. Ancak psikiyatristler, sendromun muhtemelen fark edilenden çok daha yaygın olduğunu düşünmektedir. Fregoli Sendromu da daha fazla araştırılıp bilgi sahibi olunması gereken bir hastalıktır. Birçok mental hastalık gibi bu nun da sebebi tam olarak bilinmemektedir. Tedavide de tam başarıya henüz ulaşılmamıştır. Ayrıca, hastalık çok ender görüldüğü için araştırma yapılabilecek örnek sayısı da oldukça kısıtlıdır. Bu sebeplerden ötürü, Fregoli Sendromu büyük merak konusu olmaya devam emektedir.
Kaynaklar ve İleri Okumalar
- The Fregoli Delusion: A Disorder Of Person Identification And Tracking; yayınlanma tarihi: 22 Mart 2020; Bağlantı: https://medihelp.life/
- M. David Enoch – Hadrian N. Ball; İlginç Psikiyatrik Sendromlar; ISBN: 978-605-4054-99-2; 2013
Dip Not:
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım
