ekonomi
-
Toplum ve Yaşam
Son Kuruş Etkisi: Cebimizdeki Parayı Harcamak Neden Acı Verir?
Günümüzde e-ticaret seçenekleri, artık hemen hemen herkesin kullandığı sıradan bir alışveriş yöntemi hâline geldi. İmkânların bu denli elverdiği bir ortamda satın alma davranışının da arttığını gözlemlemek çok şaşırtıcı gelmiyor. Ancak her satın aldığımız ürün aslında bizi eşit olarak mutlu etmiyor.…
-
Toplum ve Yaşam
İktisatçı Maurice Allias’ın Adını Taşıyan Allias Paradoksu Nedir?
1952 yılında Paris’te risk ekonomisini tartışmak üzere bir toplantı düzenlendi. Zamanın en ünlü iktisatçılarından birçoğu izleyici olarak bu toplantıya katıldı. Paris toplantısının düzenleyicilerinden biri ilerleyen yıllarda Nobel Ödülü alacak olan Fransız iktisatçı Maurice Allias idi. Bu toplantı, beklenen fayda teorisinin…
-
Toplum ve Yaşam
Black Friday Yani Kara Cuma Gerçekte Tam Olarak Nedir?
Black Friday yani Kara Cuma, ABD’de Şükran Günü’nden sonra gelen ilk Cuma gününe denir. Gün 1952’den bu yana Noel alışveriş sezonunun başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Sonucunda bu dönem alışveriş yapanların hediyelere para harcama olasılığının en yüksek olduğu zamandır. Bu nedenle…
-
Tarih
Lale Çılgınlığı: Tarihin İlk Ekonomik Balonunun Hikayesi
Bir mal veya hizmetin fiyatının, olması gereken fiyattan daha hızlı bir şekilde yükselmesi ve en az 5 yıl boyunca sürekli artması bir ekonomik balona işarettir. Tarihte finansal balon olarak değerlendirilen en eski örneklerden biri Hollanda’da ortaya çıkan “Lale Çılgınlığı (Tulip…
-
Toplum ve Yaşam
Phillips Eğrisi: Enflasyon İşsizliği Düşürüyor mu?
Bildiğiniz ve adını sık olarak duyduğunuz gibi enflasyon, fiyatlardaki genel bir artışı ve bunun sonucunda paranın satın alma gücünün düşmesini ifade eder. Fiyatlar arz ve talebe göre belirlenir. Yüksek enflasyon, ekonomi genelinde mal ve hizmet talebinin arzını aştığının bir işaretidir. Enflasyon söz konusu…
-
Günlük Hayatımızda Matematik
Matematik Lehman Brothers’ı Nasıl Yok Etti?
2001 yılının güneşli bir sabahında, o zamanlar Lehman Brothers’ın CEO’su olan Dick Fuld’un masasına bir yatırım planı geldi. Matematik ve fizik doktorasına sahip bir ekip tarafından derlenen belge, gayrimenkul piyasalarına yatırım yaparlarsa bankanın kâr elde edeceğini gösteren bir hesaplama içeriyordu.…
-
Toplum ve Yaşam
Charles Ponzi Ve Adını Verdiği Ponzi Şemasının Hikayesi
Finans çevreleri dışında çok az kişi Charles Ponzi’nin kim olduğunu gerçekte bilir. Ancak yine de sadece çoğu kişi soyadına bakarak neyle ünlü olduğunu tahmin edecektir. Sonucunda Ponzi şeması onun soyadını taşır. Bu adı duymamış olsanız bile muhtemelen saadet zinciri hakkında…
-
Matematik Ne İşe Yarar?
Black-Scholes Denklemi İle Piyasaların Matematiğini Öğrenelim
İş dünyasında şirketler, risklerini mümkün olduğunca ortadan kaldırmak isterler. Bunu yapmanın yollarından biri, türev adı verilen finansal ürünleri satın almaktır. Türev ürünler, değerleri hisse senetleri, tahviller, yabancı para, faiz gibi bazı temel varlıklara bağlı olan finansal ürünlerdir. Türev ürünlerin işlem gördüğü piyasalar türev piyasalar…
-
Toplum ve Yaşam
Çapa Etkisi İle Çok Para Ödemek İçin Nasıl İkna Edilirsiniz?
Bu araştırmanın başlığı muhtemelen kulağa oldukça ürkütücü geliyor, ancak bir mağazaya her gittiğinizde veya çevrimiçi alışveriş yaptığınızda, araştırmacıların bulduklarından siz de etkileniyorsunuz. Örneğin hiç bir mobil uygulama satın aldınız mı? Dikkat ettiyseniz iTunes veya Google Play’deki bir çok uygulama ya…
-
Toplum ve Yaşam
Giffen Paradoksu: Fiyatlar Arttıkça Daha Çok Satın Alma Durumu
Diyelim ki markete gittiniz ve rafta tanesi 5 liraya satılan bir üründen bir tane aldınız. Eve geldiniz ve bu ürünü çok beğendiniz. Ertesi gün aynı markete aynı ürünü almak için gittiğiniz zaman fiyatının 10 lira olduğunu gördünüz. Bu üründen bir…