Tıp ve Sağlık

Besinlerin Küflü Kısmını Kesip Kalanını Yemek Sağlıklı mıdır?

Belli bir besini ihtiyacımızdan fazla aldığımızda ve uygun bir biçimde saklamadığımızda bu besinlerin zaman içinde küflenmesi kaçınılmazdır. Bu noktada bir çok kişi besinin küflü kısmını temizleyip kalanını yemeği tercih etmektedir.

Sonuçta israf etmemek elbette önemli. Ancak ekmeğin ya da meyvenin yüzeyindeki görünür küfü temizledikten sonra kalanını tüketmemiz acaba sağlıklı mı? Bu biçimde küf yemekten kurtulmuş olur muyuz?

Küflü ekmek Yemek Neden Sağlık Sorunlarına Neden Olur?
Kek, ekmek gibi gözenekli yapıdaki besinlerin gözeneklerinden küf kolayca içlerine girecektir. Bu nedenle tüketilmeleri uygun değildir. Küfün rengi koyu ise risk daha fazladır.

Öncelikle pek önermiyoruz. Bunun nedeni ekmeğinizin ya da meyvenizin içinde yüzeyinde gördüğünüz yeşil ve muhtemelen tüylü parçadan çok daha fazlası vardır. Çıplak gözle görülebildiğimiz renkli kısmı küf diye isimlendirsek de aslında bunlar çürümeye neden olan mantarların sporları yani üreme hücreleridir.

Küfün geri kalanını, dallarını ve köklerini çıplak gözle görmek zordur ve bazen yemeğinizin derinliklerine yerleşir. Bu nedenle sadece yüzeyde görebildiğiniz kısımları kazımak sizi ağız dolusu mantar yemekten kurtarmayacaktır.

Küf Yemek Neden Sağlık Sorunlarına Neden Olur?

“Ben küfü kesip yedim, bana bir şey olmadı!” diyorsanız bunun da bir nedeni vardır. Sonucunda uzmanların belirttiği üzere küf mantarlarının çoğunluğu insan sağlığı için zararsızdır. Eğer küflü ekmek yemenize rağmen belli sağlık sorunları ile karşılaşmadıysanız, muhtemelen yediğiniz mantar türü insan zararsız olanlardandır.

Ancak hatırlatalım. Bazı küfler, alerjik reaksiyonlara veya solunum problemlerine neden olan zehirli maddeler olan mikotoksinler içerir. Mikotoksinler birçok küf tarafından özellikle de Aspergillus, Penicillium ve Fusarium tarafından üretilmektedir

Mikotoksinler, mantar tarafından üretilen toksik sekonder metabolitlerdir. Esas olarak mantar zehirleri olarak adlandırılabilirler.

Mikotoksinler tarımsal ürünlerde, üretim sürecinde ve depolamada küfler tarafından üretilen doğal toksinlerdir. Özellikle aflatoksin adı verilen bir maddenin kansere neden olduğu da tahmin edilmektedir. Aflatoksin, en çok mısır ve yer fıstığında yetişen mantarlarda bulunmaktadır.

Küflerden kaynaklanan toksinlerin çoğu ısıya dayanıklıdır. Bu nedenle pişirme sürecinde yok olmayacaklardır. Küfler buzdolabında büyüyebilir ve donmaya bile dayanabilir. Tuzlu, şekerli ve asitli ortamlarda da yaşayabilirler. Küf yemek, nadir olmakla birlikte aşırı terleme, titreme, kas güçsüzlüğü, seğirme, baş ağrısı, ateş ve kusma gibi belirtilerle ciddi bir hastalığa neden olabilmektedir.

Küflü yiyecekler yemenin çiftlik hayvanlarında hastalığa neden olduğu ve köpekleri öldürdüğü de bilinmektedir. Evcil köpekler, evsel atıklara erişimleri olduğunda özellikle risk altındadır. Bu nedenle sizin yememeniz gereken bir şeyi hayvan dostlarımıza yedirmeniz de doğru bir davranış değildir. Ancak küflerden kaynaklanan toksinlerin çoğu, yalnızca onları uzun bir süre boyunca yersek bir risk oluşturur. Bu nedenle bir kereliğine küflü bir besin tükettiğiniz de hastalanmanız çok da olası olmayacaktır.

Küflü Peynir Yemek de Güvenilir Değil mi?

Besinlerin Küflü Kısmını Kesip Kalanını Yemek Sağlıklı mıdır?
Dünyada ve ülkemizde bir çok küflü peynir çeşidi bulunmaktadır. Bunlardaki küfler kontrol ve denetim altındadır. Bu nedenle güvenilir kaynaktan aldıklarınızı tüketmenizde bir sakınca yoktur.

Küflü yumuşak peynir yüksek oranda su içermektedir. Bu nedenle bu tip peynirlerde küfün derinlere inmesi daha olasıdır. Ancak sert peynirin su oranı daha düşüktür. Peynirin yoğun yapısı, küfün peynirin içine görünmez bir şekilde yayılmak yerine genellikle yalnızca yüzeyde hayatta kalacağı anlamına gelir. Bu durumda küfün etrafından bir kaç santim keserek kalan bölümü tüketebilirsiniz.

Ancak peynir üzerindeki her küf mantarı zararlı değildir. Tam tersine, bazı mantarlar bazı peynirlerin üretilmesinde üretim sürecinin bir parçası olarak gıdalarımıza kasıtlı olarak dahil edilir. Bu tip peynirleri tüketmekte bir sakınca yoktur.

Sonuç Olarak Küflüyse Tüm Bu Yiyecekleri Atın:

Besinlerin Küflü Kısmını Kesip Kalanını Yemek Sağlıklı mıdır?
Yoğurt gibi yumuşak kıvamda herhangi bir küflü besin potansiyel olarak risklidir ve tüketilmemelidir.
  • Et ve et ürünleri
  • Yoğurt, ekşi krema ve yumuşak peynir.
  • Yumuşak meyve ve sebzeler
  • Ekmek ve unlu mamuller.
  • Fıstık ezmesi, fındık ve baklagiller.
  • Reçeller ve jöleler (Etkilenen reçeli temizlemeyi deneyebilirsiniz, ancak bu etrafta var olan sporları yerinden oynatmanız anlamına gelecektir.)

Bu gıdalar küften kurtarılabilir:

  • Havuç, lahana ve dolmalık biber gibi düşük neme sahip sert meyve ve sebzeler 
  • Sert peynir – kalıbın çevresinden ve altından en az 2,5 santimetre kesin. Bıçağın kalıba değmesine izin vermeyin ve peynirin ambalajını yenileyin.

Yazımızın sonunda, beslenme ile ilgili bir başka soruya daha cevap vermeye çalışalım. 5 saniye kuralı yere düşen bir yiyeceği 5 saniye geçmeden alırsanız, yerdeki bakterilerin yiyeceğe geçebilecek vakitleri olmayacağını söyler. Peki bu söylem ne kadar geçerlidir? 5 Saniye Kuralı: Düşen Yiyecekleri Hemen Alırsak Mikrop Geçmez mi?


Kaynaklar ve ileri okumalar

  • Is It Safe to Cut Off the Mold and Eat the Rest? Yayınlanma tarihi: 24 Mart 2022; Bağlantı: https://www.livescience.com
  • Burning question: If you cut mould off food, is it then safe to eat? yayınlanma tarihi: 17 Mayıs 2017; Bağlantı:https://www.abc.net.au/
  • 4 foods it’s OK to eat moldy, and 6 it’s definitely not. Yayınlanma tarihi: 7 Temmuz 2018; Bağlantı: https://www.insider.com/

Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Batuhan Erdik

Grafik tasarımcısı ve bilgisayar meraklısı...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu