Tarih

Türkiye’nin İlk Kadın Milletvekillerinden: Fatma Şakir Memik

Bugün Cumhuriyetimizin ilk kadın milletvekillerinden Fatma Şakir Memik'i tanıyalım..

İlk kadın hekimler ve ilk kadın milletvekilleri arasında olan Dr. Fatma Şakir, aynı zamanda milletvekili seçilmiş ilk kadın hekimdir. 1935 senesinde ilk defa mecliste yer alan 18 milletvekili arasında Fatma Hanım da bulunmaktadır. Bu nitelikleriyle, Türk siyasetinde ve tıp tarihinde özel bir yere sahiptir.

Cumhuriyetin kurulması ile birlikte Mustafa Kemal, kadınlarımızı anayasada ve toplumda erkeklerle eşit duruma getirmeye çalışmıştır. ‘’Şuna inanmak lazımdır ki, dünya üzerinde gördüğünüz her şey kadının eseridir.’’ diyen Mustafa Kemal, uzun süren görüşmelerin ardından kadınların meclise girmesini ve devlet yönetiminde söz sahibi olmasını sağlamıştır.

1930 yılından itibaren çıkarılan bir dizi yasa ile kadınlara önce belediye seçimlerine katılma hakkı, sonrasında muhtar olma ve ihtiyar meclisine girme hakkı tanımıştır. Sonrasında da 5 Aralık 1934 tarihinde düzenlenen yasa ile kadınlara, milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır. Mustafa Kemal’ in kadınlara tanıdığı haklarla, ilk milletvekili olan kadınımız ise Satı Çırpan’ dır.

Fatma Şakir Memik ilk 18 kadın milletvekilimiz arasında yer almaktadır. 1935’te meclise giren milletvekillerinden 13’ü öğretmen, 2’si çiftçi, biri yazar ve biri doktordur. Bir milletvekilinin ise mesleği belirtilmemiştir

Fatma Şakir Memik ise 8 Şubat 1935 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi’nden Edirne milletvekili adayı olarak gösterilmiştir. Atatürk, Fransızca bilen ve mesleğinde başarılı olan Memik’in özellikle doktor olmasından dolayı milletvekili olmasını istemiştir. Kadın vekiller, kadınların eğitim seviyesini yükseltmeye ve sağlık sorunlarını çözmeye çalışmıştır. Bu amaçla en fazla gayreti Fatma Memik ve Nakiye Elgün göstermiştir.

Fatma Şakir Memik Kimdir?

Fatma Şakir Memik, 1903 yılında Safranbolu Karabük’te doğmuştur. Sonrasında da babası ile İstanbul’a yerleşmiştir. 1923 yılında liseyi bitirerek Dârülfünu’na girmiş ve 1929’da Tıp Fakültesi’nden birincilikle mezun olmuştur. Fakültede bir yıllık stajını tamamladıktan sonra Heybeliada Sanatoryumuna atanmıştı.

1932’lerde Heybeliada Sanatoryumundan Gureba Hastanesine uzanan doktorluk kariyeriyle birlikte, 1935 yılında milletvekilliği kariyeri de başlamıştır. 1934 yılında Gureba Hastanesi’ndeki sınavı geçerek dahiliye uzmanı olduktan sonra 1935’te Gureba Hastanesi’nde poliklinik şefi olmuştur. Aynı zamanda Cumhuriyet Halk Fırkası Eminönü Kaza Merkezi Heyeti idare asil üyesi ve vilayet merkezi yedek üyeliğinde bulunmuştur.

32 yaşında milletvekili seçilen Fatma Memik meclise giren en genç kadın milletvekili olmuştur. Meclise seçildikten sonra çeşitli idari görevler de üstlenmiştir. TBMM’de 5. 6. ve 7. dönemlerde CHP Edirne Milletvekili olarak görev yapan Fatma Memik, 1 Mart 1935 tarihinde ilk toplantısında TBMM’de geçici kâtiplik yapmıştır. Üç dönem art arda Edirne milletvekili seçilen Dr. Fatma Memik, seçim bölgesi olan Edirne’nin sorunlarını sık sık gündeme getirerek şehrin sorunlarına çözüm bulmaya çalışmıştır.

1935-1947 yılları arasında milletvekilliği yaptıktan sonra doktorluğa geri dönen Fatma Memik, 1947-1949 yılları arasında Ankara Numune Hastanesi dahiliye uzmanlığı, 1950-51 yıllarında İstanbul İşçi Sigortaları Beşiktaş Dispanseri iç hastalıkları uzmanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1951’den 1968’e kadar Şişli Çocuk
Hastanesi dahiliye poliklinik şefliği görevini yürütmüş ve 1968’de emekliye ayrılmıştır.

Sonuç Olarak;

Çok hayırsever bir insan olan Fatma Memik, fırsat buldukça hayır kurumlarında gönüllü olarak insanlara yardım etmiştir. İstanbul’da ismi “para almayan doktor, fakirlerin anası doktor” diye çıkmıştır. Yaşamı boyunca hiç evlenmemiştir. Dr. Fatma Memik Şubat 1991’de vefat etmiştir

Edirne halkı ve Edirne Belediyesi aradan yıllar geçmiş olmasına rağmen Fatma Memik’i unutmamıştır. Kaleiçi semtindeki Vali Konağı olarak bilinen tarihi binaya Fatma Şakir Memik Kadın Evi adını vererek yaşatmıştır. Bununla birlikte Edirne’deki bir sokağa da Fatma Memik Sokak adı verilmiştir. Bir başka öncü için: İlk Kadın Doktorlarımız: Safiye Ali Ve Zaruhi Kavalcıyan


Kaynaklar ve ileri okumalar:


Dip Not:

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım

Matematiksel

Ceren Demir

Kendini, insanları, dünyayı tanıma ve anlama çabasında, belki de kaosta olan; filmin oyuncularından, dünya üzerindeki küçücük noktalardan biriyim.. Dokuz Eylül Üniversitesi'nde Ekonomi bölümünde yüksek lisansa devam ediyorum ve İstanbul Gelişim Üniversitesi'nde akademik görevimi sürdürüyorum. Spora, sanata (özellikle resim sanatı), müziğe, doğaya, doğa sporlarına, felsefeye, psikolojiye, kitaplara, filmlere düşkünüm.. Okumayı, yazmayı, öğrenmeye çabalamayı çok seviyorum. Amaçlı ve amaçsız yaşamanın çeşitli noktalardan artı ve eksileri olduğunu düşünsem dünyadaki her şeyin gelip geçici olduğuna inanıyorum. Yine de -her şeye rağmen- ben uzun süredir amacı olanlardanım.. Buradan enerji sağlayabiliyorum.. Çoğunlukla enerjik, dışa dönük olsam da yeri geldikçe oldukça içe kapanmaya ve yalnızlığa susayabiliyorum. İkisi de keyifli ve öğretici.. Matematiksel sitesinin öncelikle hayranı olan bir okuruyum sonra Matematiksel’e katkı sağlamaya çalışan enfes ekibin bir parçasıyım.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu