Başlığa bakıp yazıyı açtıysanız, matematik ile ilgili bazı sıkıntılarınız var demektir. Keza matematikçilerin ve konuya ilgili kişilerin hepsi elbette matematik ile aritmetik farkını bilecektir. Ancak lütfen kendinizi hemen kötü hissetmeyin. Hep dediğimiz gibi önemli olan bilmediğimizi öğrenmek için çaba göstermektedir. Hatta bir çok kişi tarafından aritmetik ile matematiğin eş anlamlı olduğunun düşünüldüğünü söylersek de kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.
Şimdi konumuza dönelim. Bugün hiç polinom denklemi çözdünüz mü? Bir kürenin hacmini en son ne zaman hesapladınız? Ya da bir integral hesaplaması yaptınız mı? Cevabınız hayır ise elbette sorun yok. Sonuçta matematikçi olmayan ya da direk matematik ile ilgili bir işte çalışmayan birinin, bu tür işlemleri gündelik yaşantısında yapmasına gerek yoktur.
Ancak muhtemel bugün para ile ilgili bir işlem belki de alışveriş yapmış olmalısınız. Ya da yayınlanan son istatistiklerden birine göz atmış olabilirsiniz. Belki de herkes gibi siz de ya da ay sonunu nasıl getireceğinizi hesaplamak için bütçenizi kontrol etmişsinizdir. Bu kullandığınız beceriler de matematiktir. Ancak bu beceriler yukarıda adını saydıklarımızdan biraz daha farklıdır.
Bir kişi ben matematik yapamıyorum dediğin de bunları değil ileri matematik konularını kast eder. Aslında tam da bu noktada yaşanılan bir kavram karmaşasını ele almak gerekiyor. Bunun nedeni başlangıçta da dediğimiz gibi bir çoğumuzun matematik ve aritmetik terimlerini birbirine karıştırmasıdır.
Aritmetik Nedir?
Aritmetik genellikle matematiğin eşanlamlısı olarak bilinse de ikili arasında bir fark vardır. Genel olarak, aritmetik sayıların kendisiyle ilgilenmektedir. Oysa ki matematik daha çok sayı teorileriyle ilgilidir. Bir kişi matematik öğrenmeye başladığında, aritmetik ile işe başlar. Sonraki yıllarda aritmetik ile ilgili temel becerileri edindikçe, ileri matematiğe doğru yolculuğuna devam edecektir.
Aritmetik, sayıların kendisiyle çalışır. Buna sayma, toplama, çıkarma, çarpma ve bölme dahildir. Ayrıca kesirler, pozitif ve negatif sayılar, işlem sırası, sıralama, yüzdeler, istatistik ve daha fazlasını içerir.
Matematik ise cebir, geometri, trigonometri gibi daha gelişmiş problemleri içerir. Bu konularda temelde aritmetik bilgisine dayalıdır. Ancak bu noktadan sonra hedef sayılar ile ilgili teorileri çözmek olur. Doğal olarak da bir kişi aritmetikte ustalaşmadan bu teorileri anlayamayacak, anlasa bile problemlerin çözümünde uygulayamayacaktır. Okullarda yapılan en önemli hata budur. Aritmetikte yeterli yetkinliğe gelmeyen bir öğrenciye hangi matematik konusunu verirseniz verin, bir yerinde mutlaka tıkanacaktır.
Aritmetik Bilmek Neden Gereklidir?
Aritmetik bilmek kimi kişilere gereksiz ve eski moda gibi gelebilir. Sonuçta bahsettiğimiz şeyler hesap yapmakla ilgilidir. Cebimizde taşıdığımız telefonun hesap makinesi kısmı da bunu yapabilir. Ancak, basit hesaplamalar genellikle bir hesap makinesinin yardımı olmadan çok daha hızlı yapılabilir. Sokak röportajlarında sorulan basit çıkarma sorularına verilen garip cevaplar aslında matematik bilmemiz ile değil aritmetik bilmememiz ile ilgilidir. Aritmetiği iyi bir biçimde bilmemiz hepimiz için gereklidir.
Aritmetik işlemler ile uğraşmak aynı zamanda beyni de zinde tutar. Kendi yerleşik “bilgisayarımızı” kullanmak kesinlikle bir elektronik cihazı bu işe dahil etmekten daha keyiflidir. Ancak en önemlisi, aritmetik bize, herkesin öğrenmesi ve matematiksel düşünme ve problem çözme stratejileri geliştirmesi için erişilebilir bir oyun alanı sunar. Bu da aslında günlük yaşamlarımızda kararlar almak için tahmininizden daha çok yardımcı olabilir.
Aritmetiğin temelini elle işlem yapacak kadar kavradıktan sonra hesap makinesi kullanmak bize zamandan tasarruf sağlayabilir. Ancak koltuk değneği kullanarak yürümeyi öğrenmek nasıl mümkün değilse, sırf hesap makinesi veya bilgisayarlara dayanan bir çalışma biçimi ile sayılar konusunda yeterince sağlıklı düşünmek mümkün olmayacaktır. Matematik ile kalınız.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- What is Arithmetic?; bağlantı: https://mathblog.com/reference/arithmetic/
- What is difference between arithmetic and mathematics?; bağlantı: https://www.quora.com/
Dip Not
Matematiksel, tamamen gönüllü bir ekip tarafından 2015 yılından beri yürütülen, Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmayı hedefleyen, öğretmenler tarafından kurulmuş bir bilim platformudur. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Sonuçta biz sizlerin desteği ile varlığımızı sürdürüyoruz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
