
Albert Einstein’ı düşündüğünüzde aklınıza ne geliyor? Cevabınız onun ünlü E = mc2 denklemi olabilir. Belki de görelilik teorisidir. Ancak gerçekçi olalım, bir çok kişi için akla ilk gelenler bunlar değildir. Akla ilk gelen, günümüzde her yerde görmeye alıştığımız onu dil çıkartırken gösteren bir fotoğrafıdır.
Bu meşhur fotoğrafa mutlaka daha önceleri de rastlamışsınızdır. Dili neredeyse çenesine kadar dışarıda olan bu bilim insanına, bu pozu verdiren şey ile ilgili de birçok hikaye duymuş olmanız muhtemeldir. Peki bu fotoğrafın gerçek hikayesi nedir?

Dahi fizikçinin sinir bozucu foto muhabirlere dilini çıkarmasının üzerinden 70 yıl geçti. Evren hakkında müthiş keşifler yapan ciddi bir bilim insanını bu pozu vermeye iten sebep, fotoğrafın çekilme anında içinde bulunduğu koşulları anladığınızda mantıklı geliyor.
Einstein Neden Dilini Çıkarmıştı?
Albert Einstein 14 Mart 1951’de 72 yaşına girmişti. Almanya’nın Ulm kentinde doğan ünlü fizikçi, uzun yıllardır Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşıyordu. O sırada Princeton, New Jersey’deki Institute for Advanced Study’de ( İleri Araştırmalar Enstitüsü) çalışmalarını sürdürüyordu. Araştırma merkezinde onuruna bir doğum günü kutlaması organize edilmişti. Oldukça kalabalık olan bu davette, çok sayıda da basın fotoğrafçısı da vardı.
Partinin sonlarına doğru fotoğrafçılar kendisinin mükemmel bir pozunu çekmeyi umarak, mekanın dışına çıktılar. Tüm gece boyunca gülümsemek ve kendisine yöneltilen sorulara cevap vermek zorunda kalan Einstein için parti oldukça yorucu geçmişti. Sonunda bir arkadaşı, Einstein’ı evine bırakmayı teklif etti. Bunun sonrasında da binadan ayrıldılar. Einstein bir arabanın arka koltuğuna enstitünün eski başkanı Dr. Frank Aydelotte ve onun eşi arasına oturdu.
Ancak bu esnada başka bir muhabir ve fotoğrafçı grubu arabaya doğru ilerledi. Hikayeye göre Einstein, “Bu kadar yeter!” diyerek bağırdı ve onlara uzaklaştırmak istedi. Ancak sözünü kimseye dinletemedi. Sonunda Einstein bıkkınlık ve muhtemel kızgınlıkla kalabalığa döndü, dilini çıkardı sonra da hemen arkasını döndü. Fotoğrafçı Arthur Sasse ise bu anı ölümsüzleştirmeyi başardı.

Bu Fotoğraf Neden Dünya Çapında Ün Kazandı?
Ancak, fotoğrafın dünya çapında ün kazanmasına sebep olan fotoğrafçı değil. Bu kişi aslında, Einstein’ın ta kendisiydi. Kendisi Sasse’nin çektiği bu fotoğrafı çok beğendi. Sonrasında da kişisel tebrik kartı olarak kullanmak için dokuz adet baskı istedi. Bu baskılarda fotoğraf sadece Einstein’ın yüzünü içerecek şekilde kırpıldı. Bunun sonucunda da bugün hepimizin bildiği ikonik imaj ortaya çıktı.
İlerleyen süreçte, Einstein meslektaşlarına ve tanıdıklarına bu fotoğrafı gönderdi. Arkadaşı Johanna Fantova’ya “Bu dil siyasi görüşlerimi yansıtıyor” diye de yazacaktı. Bir muhabir için imzalanmış orijinal fotoğraf 2017’de bir müzayedede 125.000 dolara satıldı. Bu da onu şimdiye kadarki en pahalı fotoğraf haline getirdi.

1951’den beri bu fotoğraf milyonlarca kez yeniden üretildi. Bunun sonucunda da günümüzde posterler, tişörtler, kupalar aklınıza gelen pek çok yerde karşımıza çıkıyor. Einstein’in insanların aptalca davranışları karşısında söylediği tahmin edilen bir çok sözü vardır. Bunlardan biri ise “İki şey sonsuzdur: evren ve insan aptallığı. Ama evrenle ilgili olarak, hala tam olarak emin değilim.” biçimindedir. Bu fotoğrafla Einstein belki bir kere daha bu gerçeği yüzümüze vurmak istemiş gibi gözüküyor.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- The story behind Albert Einstein’s most iconic photo; yayınlanma tarihi: 13 Mart 2021; Bağlantı: https://www.dw.com
- What’s the Story Behind That Wacky Einstein Tongue Photo?; Yayınlanma tarihi: 1 Ağustos 2019; Bağlantı: https://www.discovery.com/
- Iconic Photo of Einstein Sticking Out His Tongue Sells for $125,000; yayınlanma tarihi: 29 Haziran 2017; Bağlantı: https://www.livescience.com/
Dip Not:
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konularda ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım