Astronomi

Kardashev Ölçeği Nedir? Medeniyetimiz Ne Kadar İlerleyebilir?

Evrende yalnız mıyız? Dışarıda bulunmayı bekleyen sayısız canlı yaşam formu var mı? Bir gün onlarla tanışıp bilgi alışverişinde bulunmamız mümkün olacak mı? Olası karşılaşmada onları akıllı yaşam formları olarak tanıyacak mıyız? Aslına bakarsanız bu soruların cevaplarını tam olarak bilmiyoruz. 

Kardashev Ölçeği Nedir? Medeniyetimiz Ne Kadar İlerleyebilir?

On yıllar boyunca, Dünya’nın ötesinde yaşam olasılığını düşünen bilim insanları, böyle bir yaşamın nasıl görünebileceğini, insanların onu uzaktan nasıl tanımlayabileceklerini ve iki dünya arasında iletişimin mümkün olup olmayacağını düşündüler. Sonrasında da bir sınıflandırma sistemi geliştirmeye karar verdiler. Bunu da bir medeniyetin ne kadar enerji kullandığına göre yapmaya karar verdiler.

Böyle bir çalışma, ünlü Sovyet ve Rus astrofizikçi ve radyo astronomu Nikolai Kardashev (1932 – 2019) tarafından 1964 yılında yapıldı. Enerji kullanmadan bir medeniyet inşa edemesiniz. Bu nedenle günümüzde Kardashev Ölçeği olarak isimlendirilen bu sistem olası uzaylı medeniyetleri, nerji kullanma kapasitelerine göre sınıflandıracaktı.

Kardashev Ölçeği Nedir?

Temel olarak, bir medeniyetin sahip olduğu teknoloji ne kadar iyi olursa, o kadar çok enerji kullanır. Bu düşünceyle bir medeniyetin enerjiden yararlanma yeteneklerine dayalı olarak sınıflandırılması mümkündür. Kardashev ölçeği, varsayımsal dünya dışı medeniyetler için bir sınıflandırma sistemidir. Ölçek, bir medeniyetin ne kadar enerji kullandığına bağlı olarak üç kategori içerir.

Kardashev Ölçeği Nedir? Medeniyetimiz Ne Kadar İlerleyebilir?
Kardashev ölçeği, medeniyetleri enerji hasadına göre Tip 1’den Tip 3’e kadar sıralıyor.

Tip I Medeniyet: Ana gezegenlerinin tüm enerji kaynaklarını ele geçirebilen medeniyetler ilk aşamayı oluşturur. Yani dünyamız açısından düşünürsek bu güneşin tüm enerjini kullanmak anlamına gelir. Sonuçta Dünya her saniye Güneş’ten yüzlerce atom bombası değerinde enerji alır.

Bu enerjiyi kullanmak için, gezegenimizin etrafını verimli Güneş panelleriyle kaplamamız gerekiyor. Bu arada hatırlatalım. Biz insanlar, henüz Kardashev’in en düşük seviyeli, yani Tip-1 olarak tanımladığı medeniyet düzeyine bile erişmiş durumda değiliz!

Tip II Medeniyet: Bu seviyeye erişmiş bir uygarlık yıldızının sadece gezegene düşen enerjisini değil, ürettiği tüm enerjiyi kullanmayı başaranlar olacaktır. Bu aşama, bir medeniyetin bir Dyson küresi inşa etme yeteneğine erişebilmesi durumunda oluşacaktır. Dyson küresi Fizikçi Freeman Dyson tarafından 1960’lı yıllarda önerilen bir makinedir. Bu makine yıldızın etrafında dönerek solar panelleri sayesinde onun enerjisini toplar ve kullanabileceğimiz enerji şekline çevirir.

Varsayımsal Dyson küresi; Kaynak: https://en.wikipedia.org/

Tip III Medeniyet: Bu süper medeniyetler, kendi galaksilerindeki tüm yıldızların ürettiği tüm enerjiyi kullanacaktır. Bunu yapmanın bir yolu, uygarlığın galaksilerindeki her yıldızı Dyson küreleriyle kaplamasıdır.

Kardaşev Ölçeğinde İnsan Medeniyetinin Mevcut Durumu

Gördüğümüz gibi, dünyanın en zeki canlısı olduğumuza dair küçümseyici inancımıza rağmen, medeniyet olarak henüz bu ölçeğin ilk seviyesine bile ulaşamadık! Fütürist Michio Kaku, Tip I’e ulaşmanın birkaç yüz yıl süreceğini düşünüyor. Tip II statüsünü ise bundan birkaç bin yıl sonra elde etmemiz mümkün olacak. Tip III statüsü için ise bir milyon yıl kadar beklememiz gerekiyor.

Kardashev, Tip 1, Tip 2 ve Tip 3 haricinde medeniyet seviyelerini düşünmemişti. Devamında Carl Sagan, Kardashev Ölçeği’ni matematiksel bir formüle dönüştürdü. Kardashev ölçeğinde bulunmayan Tip 0 uygarlığı olarak tanımladı. Ve 1973 yılında insanlığın kullandığı enerji miktarını temel alarak ulaştığımız medeniyet seviyesini aşağıdaki formül aracılığı ile 0.7 olarak hesapladı.

Kardashev Ölçeği Nedir? Medeniyetimiz Ne Kadar İlerleyebilir?
Kardashev Ölçeği formülü. Burada K = Kardashev değeri P = Uygarlığın kullandığı enerji anlamına geliyor.

Son zamanlarda bilim insanları ve astrologlar, Kardashev ölçeğinin 3 aşamalı sıralama sisteminin yetersiz olduğunu düşündükleri için bu ölçeği genişletmeyi tercih ettiler. Bu nedenle Kardashev ölçeği artık 0’dan IV’e kadar tanımlanıyor. Tip 0, gezegenlerinde var olan hammaddelerden veya doğal kaynaklardan enerji elde edebilen uygarlıkları yani bizleri içeriyor.

İnsanlık Tip 1 Uygarlık Bile Değil. Bu Durumda Bir Tip 3 Uygarlık Dünyayı İstila Edebilir mi?

İinsanların bir gün, Dünya’yı istila etme ihtimali olan bir medeniyeti keşfetme olasılığı nedir? İspanya’daki Vigo Üniversitesinden Alberto Caballero bu sorunun cevabını yine Kardashev ölçeği yardımı ile cevapladı. Ancak bunun için yıldızlardan önce insanlık tarihine göz attı.

Caballero bunun için 1915 ve 2022 yılları arasında başka ülkeleri istila eden ülkelerin sayısına baktı. Sonuç olarak Dünya’daki 195 ülkenin 51’inin bu süreçte bir tür istila başlattığını buldu. Daha sonra her ülkenin küresel askeri harcama yüzdesine göre başka bir ülkeyi istila etme ihtimalini hesapladı. Caballero her bir ülkenin işgal başlatma olasılığını Dünya’daki toplam ülke sayısına böldü. Ortaya çıkan bu sonuca ise “insanlığın Dünya dışı bir medeniyeti işgal etme olasılığı” adını verdi.

Bu modele göre, insanlığın yıldızlar arası seyahati henüz gerçekleştiremediği düşünülürse başka bir gezegeni işgal etme olasılığı %0,028. Yine hesaplamalara göre yıldızlararası seyahat 259 yıl boyunca mümkün hale gelmeyecek. Caballero ayrıca Tip I medeniyetlerin 4,42 kadarının temas anında saldırgan olacağı sonucuna vardı.

Sonuçta yaklaşık 4 istilacı uzaylı medeniyet için henüz, endişelenmeyi gerek yok. Ayrıca bu medeniyetlerle temas kurma ihtimalimiz çok küçük bir olasılık. Ayrıca göz atmak isterseniz: Karanlık Orman Teorisi Uzaylılar Nerede Sorusunun Cevabı Olabilir


Kaynaklar ve İleri Okumalar:

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu