Ünlü Matematikçiler
-
Matematikçilerin İspat Takıntısı Ve Janos Bolyai’nin Kısa Hikayesi
Günlük yaşamda, tamamen mantıksız olmadığımız zamanlarda, genellikle iki tür akıl yürütme kullanırız. Bunlardan biri tümevarımdır. Bu akıl yürütme yöntemi sayesinde de çevremizde gördüklerimizden genel bir sonuç çıkarmaya çalışırız. Örneğin şu ana kadar her zaman beyaz kürklü koyunlar ile karşılaştıysanız, tümevarım…
-
El Harezmi: Medeniyetler Arasında Matematiksel Bir Köprü
Cebir, algoritma, alkali gibi terimleri düşünün. Bilimin kalbinde yer alan bu kelimeler Arapça kökenlidir. Hristiyanlığın karanlık çağlarını yaşadığı dönemlerde Avrupa’da yaşayan bilim insanları yazıtlarında sıklıkla İslam bilginlerine atıfta bulunur. Bu İslam bilgilerinden en önemli olanlarından ve modern bilime şekil verenlerden…
-
Cesur ve Güzel: Alexander Grothendieck
Alexander Grothendieck, birçok kişi tarafından 20. yüzyılın en büyük matematikçisi olarak kabul edilmektedir. Kariyerinin çoğunda cebirsel geometriye odaklanmış ve katkıları sayesinde Fermat’ın Son Teoremi de dahil bir çok problemde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak onu asıl bilinir yapan, devrim niteliğindeki çalışmalarından…
-
Mücadele Dolu Bir Yaşam: Marie Sophie Germain
Kadın matematikçiler yıllar boyunca kendilerini matematikçi olarak dahi erkek meslektaşlarına kabul ettirememişlerdir. Bunun en güzel örneklerinden biri de kadın olduğu için bilimsel çalışmalarını uzun süre başka isimle yürütmek zorunda kalan Marie-Sophie Germain’dır. Sophie Germain, Fransa’nın en büyük matematikçilerinden biri olarak…
-
Maryam Mirzakhani: Matematik Tarihine Damga Vuran Bir Kadın
Matematikçi olmak zordur, kadın matematikçi olmak çok daha zordur. Tarih bunun örnekleri ile doludur. Ancak engeller ile karşılaşsa da birçok başarılı çalışmaya imza atan kadınlar varlığını devam ettirmektedir. Doğum günü Dünya Kadın Matematikçiler günü olarak kutlanan Maryam Mirzakhani bu kadınlardan…
-
Arşimet Kimdir? Hayatı Hakkında Bazı Efsaneler ve Gerçekler
Bir gün eski bir Yunan hamamında tuhaf bir şey oldu. Matematikçi Arşimet, suya giren bir cismin hacmi kadar su taşırdığını anladı. Sonrasını muhtemelen duymuşsunuzdur. Çıplak bir şekilde “Eureka!” yani buldum diye bağırarak eve koştuğu söylenir. Bu olaydan beri, kendiliğinden kavrama…
-
2022 Fields Madalyası Kazanan Maryna Viazovska İle Tanışın
Fields Madalyası, matematikteki en prestijli ödüllerden biridir. Her dört yılda bir “mevcut çalışma için olağanüstü matematiksel başarıyı takdir etmek için” 40 yaşın altındaki dört matematikçiye verilmektedir. 2022 yılında bu dört matematikçiden biri, Ukraynalı sayı teorisyeni Maryna Viazovska oldu. Kendisi aynı zamanda,…
-
Matematikçilerin Prensi: Carl Friedrich Gauss
Tüm zamanların en büyük bilim insanlarından birinin yetmiş sekiz yıllık yaşamını bir yazıda özetlemek kolay değil. “Matematikçilerin prensi” olarak bilinen Carl Friedrich Gauss (1777- 1855) gelmiş geçmiş en büyük matematikçilerden biridir. Hayat hikayesi filmlere konu olan bu müthiş matematikçiyi size…
-
Battani: Modern Trigonometriyi Geliştiren Astronom ve Matematikçi
Latince adı Albategnius olarak bilinen veya bazen Albatenius veya Albategni olarak anılan Al-Battani, MS 858’de Urfa’nın Harran bölgesinde doğmuş bir astronom ve matematikçiydi. Tam adı, Ebu Abdullah Muhammed ibn-i Cabir ibn-i Sinan er-Rakki el-Harrani es-Sabi el-Battani’dir. Kendisi genellikle İslam’ın en…
-
Paul Erdös: Kahveyi Teoreme Dönüştüren Büyük Yaşlı Adam
Tatilde yeni tanıştığınız birinin okuldaki en iyi arkadaşlarından birinin komşusu olduğunu fark ettiğinizde ne sıklıkla “dünya ne kadar küçük” dersiniz? 1960’larda Amerikalı sosyolog Stanley Milgram, bu konuyu araştırmaya koyuldu. Sonucunda küçük bir kasabada yaşayan insanların birbirini tanıması doğaldır. Ancak birbiri…
