Taş-kağıt-makas Dünya’nın her yerinde oynanan, turnuvaları yapılan evrensel bir oyundur. Bu yazımızda ise onun genişletilmiş bir halinden bahsedeceğiz: Taş-Kağıt-Makas-Kertenkele-Spock. Taş-kağıt-makas oyunu mevcut bilgilerimize göre ilk defa Çinli Ming-hanedanı yazarı Xie Zhaozhi tarafından yazılan “Wuzazu” adlı kitapta bahsedildi. Bu oyuna kitapta “shoushiling” adı altında yer verildi.
Taş – Kağıt – Makas Oyunu Nasıl Oynanır?
Bilindiği gibi taş-kağıt-makas oyunu basitçe iki kişinin karşılıklı taş, kağıt ya da makastan birini temsil eden el hareketlerini yapmasından ibarettir. Bu oyunda karşılıklı yapılabilecek 9 durum vardır ve sadece 6 durumda bir kazanan belirlenebilir. Bunlar aşağıdaki durumların sağlanıp birinci oyuncu ya da ikinci oyuncunun kazanması ile gerçekleşir.
Olası Durumlar
- Taş, makası kırar (Taş kazanır)
- Makas , kağıdı keser (Makas kazanır)
- Kağıt , taşı sarar (Kağıt kazanır)
- Diğer durumlarda ise beraberlik sağlanır.
Bu oyun özellikle iki yakın kişi tarafından oynandığında bir noktadan sonra çıkmaza girer ve sürekli beraberlik ile sonuçlanır. İşte yazımızın geri kalanında bu beraberlik senaryolarını daha aza indirecek taş-kağıt-makas oyununun genişletilmiş bir halinden bahsedeceğiz…
Taş-Kağıt-Makas-Kertenkele-Spock Oyunu
Bu oyun Sam Kass ve Karen Bryla tarafından geliştirildi ve ünlü sit-com dizisi The Big Bang Theory aracılığı ile de popülerliği arttı. Bu oyunda oyuncular geleneksel taş-kağıt-makas oyunundan farklı olarak ellerini kertenkele ya da spock’u temsil edecek şekilde ayarlayabilirler.
Bu resimdeki mavi dairenin içindeki el hareketi spock’u temsil ederken yeşil dairenin içindeki ise kertenkeleyi temsil etmektedir. Ayrıca belirtmekte fayda var ki bu oyundaki spock aktör Leonard Nimoy tarafından canlandırılan Star Trek (Uzay Yolu) dizisindeki Spock karakterini temsil etmektedir. Oyunu kısaca tanıttıktan sonra şimdi oyunda oluşabilecek durumlara bir göz atalım. Bu oyunda toplam 25 durum vardır yani normal taş-kağıt-makas oyunundan 16 durum daha fazla. Yukarıdaki taş-kağıt-makas oyununun kazanma durumlarının yanında bu oyunda ayrıca şu kazanma durumları bulunur:
Olası Durumlar
- Taş, kertenkeleyi ezer (Taş kazanır)
- Kertenkele, Spock’u zehirler (Kertenkele kazanır)
- Spock, Makası parçalar(Spock kazanır)
- Makas, kertenkeleyi keser (Makas kazanır)
- Kertenkele, kağıdı yer (Kertenkele kazanır)
- Kağıt, Spock’u etkisiz hale getirir. (Kağıt kazanır)
- Spock, kayayı buharlaştırır. (Spock kazanır)
Normal taş kağıt makas oyunundaki durumlarını da ele alırsak görüldüğü gibi bu oyunda toplam 20 tane kazanma durumu vardır. (Yukarıdaki 10 durum ile 1. oyuncu ya da 2. oyuncu kazanabilir) Tahmin edilebileceği gibi de oyuncular sadece aynı el hareketleri yaptıklarından berabere kalırlar. Bu da ancak 5 farklı durumda meydana gelebilir.
Olasılıksal olarak normal taş-kağıt-makas oyununda herhangi bir oyuncunun kazanma ihtimali 6/9 ‘dan %66 civarında iken bu oyunda herhangi birinin kazanma ihtimali 20/25’den %80’dir. Yani kısacası bu oyunda kazanan daha hızlı bir şekilde belirlenebiliyor. Eğer sizde kazananın daha hızlı belirlenmesini istiyorsanız bundan sonra geleneksel taş-kağıt-makas oyunu yerine taş-kağıt-makas-kertenkele-spock oyununu deneyebilirsiniz.
Kaynakça:
- http://www.samkass.com/theories/RPSSL.html
- https://www.matematiksel.org/tas-kagit-makas-oyununda-kazanmanin-matematigi/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Rock_paper_scissors
Matematiksel
