Toplum ve Yaşam
-
William Shakespeare’in Görünmez Eli Adam Smith’i Nasıl Etkiledi?
Günümüzde Adam Smith’i politik ekonomide dönüm noktası olarak kabul edilen kitabı Ulusların Zenginliği ile tanırız. Bunun neticesinde de onu önce bir ekonomist, sonra bir filozof olarak kabul ederiz. Ancak aslında…
-
Dil Değişimi Kaçınılmazdır: Bir Zamanlar Anlamları Farklı Olan Kelimeler
Bir zamanlar uzaktaki bir arkadaşımız ile iletişim kurmanın tek yol mektup yazmaktı. Günümüzde ise bir ağa bağlı kalmadan bir gün geçirmek neredeyse imkansız hale geldi. Açıkçası, nasıl baktığınıza bağlı olarak,…
-
Altruizm Yani Özgecilik Nedir? Neden Yardım Ederiz Yada Etmeyiz?
Birçoğumuz zaman zaman bir başkasına bizden talep etmese bile yardım etme eğilimi gösteririz. Üzgün bir arkadaşımızı teselli etmek için uğraşırız. Yardım kuruluşlarına bağışta bulunuruz. Gönüllü olarak hastanelerde, bakım evlerinde çalışırız.…
-
Eşitsizliği Ölçmek İçin Gini’yi Unutun, Palma Oranlarını Öğrenin
Gelir eşitsizliğini ölçme yöntemimiz değişiyor. Yıllarca Gini katsayısı adı verilen karmaşık bir metriğe güvendikten sonra, bazı ekonomistler bir toplumdaki zengin ve fakir arasındaki farkı ölçen Palma oranını benimsememiz gerektiğini savunuyorlar.…
-
Nöroekonomi (Nörofinans) Nedir? Neden Ekonomi Nöroloji İle İlgilidir?
Neden milyarlarca insan sağlam bir telefonu varken hemen yeni çıkan bir modeli almak zorunda hisseder? Yada içeriği aynı iki kahveden pahalı olanı aldığımızda kaliteli bir tercih yaptığımızı düşündüren şey nedir? İhtiyaç ve…
-
İzlendiğimiz Zaman Değişiriz: Hawthorne Deneyleri ve Hawtorne Etkisi
İnsanlık tarihinde son 25 yılda yaşanılan gelişmelerin, önceki 150 yıla bedel, hatta daha fazla olduğu söylenir. Peki, sizce insanların duyguları olduğu ve çalışan birine insanca muamele yapmanın işe yaradığı ne…
-
Bilimde Ayrımcılık Olur mu? Matthew Ve Matilda Etkisi Evet Diyor!
Bilim tarihi anlayışınızı ders kitaplarının size anlattıklarına dayandırırsanız, yaklaşık yüz yıl öncesine kadar Marie Curie’nin bilimde kayda değer bir şeyi başarmış tek kadın olduğuna inanabilirsiniz. Gerçekte Curie, çığır açan birçok…
-
Flynn Etkisi Etkisi Tersine mi Döndü? İnsan Zekası Düşüşe mi Geçti?
Geçtiğimiz günlerde ABD’deki ortalama zeka katsayısının (IQ) yaklaşık 100 yıldır ilk kez düştüğü söylemi gündeme geldi. En büyük düşüş ise 18 ila 22 yaş arasındaki gençlerde gerçekleşti. Peki ama ne…
-
Okumaya Hiç Vaktimiz Yok Ama Her Gün Bir Roman Okuyoruz
Aslında okuma olanağı konusunda tarihin en şanslı kuşağıyız. Yüz binlercesi ücretsiz olmak üzere hemen her kitap bir tıklama uzaklığımızda. Derinlikli bir okuma imkanı sunan sonsuz sayıda makale, deneme de hakeza……
-
Kültürler Nasıl Gelişir? Antropolojinin Kurucusu Edward Burnett Tylor
Antropoloji, geçmiş ve günümüz topluluklarında yaşayan insanları çeşitli biçimlerde inceleyen bir bilim dalıdır. Modern antropolojinin kurucusu İngiliz Sir Edward Burnett Tylor olarak kabul edilir. Kendisi insan gelişiminde “hayatta kalma” kavramını…