Toplum ve Yaşam
-
Tartışmada Konuyu Değiştirmek İçin Kırmızı Bir Ringa Balığı Yeterlidir!
Hikâye anlatıcıları, bir hikâyenin ilginç, sıkıcı, duygusal ve hatta alaycı olup olmayacağını anlatımı aracılığıyla belirleyebilecek konumdadır. Kırmızı ringa balığı (İng: red herring), güçlü bir hikaye anlatma ve izleyici için ağzı açık…
-
Ekonomide Hollanda Hastalığı Nedir? Nasıl Önlenir?
Ekonomide karşımıza çıkan ilginç terimlerden birisi de Hollanda Hastalığı (Dutch Disease) biçimindedir. Bu isme bakınca aklınıza ister istemez tıp veya biyoloji gibi alanlar gelecektir. Ancak değil. Hollanda hastalığı, bir ülkenin…
-
4 Yıl Süren Gombe Şempanze Savaşı Bize Ne Öğretti?
Savaşmak sadece insanlara özgü bir davranış değildir. Gombe Şempanze Savaşı bunu bize öğretmişti. Yüzyıllar boyunca, birbiri ile savaşabilecek kadar karmaşık tek canlının insan olduğu kabul edildi. Ancak 1974’te Tanzanya’daki Gombe Ulusal…
-
Oyuncak Bebek Deneyi Okullardaki Ayrımcılığı Sonlandırmaya Nasıl Yardımcı Oldu?
Aşağıdaki görselde gördüğünüz 1947 yılından kalma bu fotoğraf size oyun oynarken gözlenen bir çocuğu düşündürecektir. Ancak aslında bu fotoğraf Amerika’daki devlet okullarında tarihi bir karar alınmasına neden olan bir deneye…
-
Daha Büyük Aptal Teorisi (Greater Fool Theory) Nedir?
Günümüzde herkes kolay yoldan zengin olma derdinde. Bu nedenle bir çok kişi bunun için sahip olduğu her şeye riske atmaya hazır. Ancak “Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez” misali varını yoğunu…
-
Hiçbir Ders Kitabında Yer Almayan 30 Dünya Haritasını Keşfedin
Dünya nüfusu ilk kez bir milyara ulaştığında ulusal sınırlar neye benziyordu? Metrik sistemi hala reddeden kaç ülke var? Afrika’nın gerçek büyüklüğü aslında ne kadar? Bu farklı dünya haritaları dünyamızı benzersiz…
-
Trafik Sorununu Çözmek İçin Karıncalardan İlham Alabilir miyiz?
Dünya üzerinde 8 milyardan fazla insan var ve her altı insandan birine bir araba düşüyor. Bu yüzden dünyanın her metropolünde, ülkemizde olduğu gibi trafik berbat. Ancak dünya üzerinde sayıları trilyonlara…
-
İstem Dışı Körlük Yani Bakıp da Görememe Sorunu Nedir?
İstem dışı körlük (inattentional blindness), dikkatin başka bir göreve, olaya veya nesneye verilmesi nedeniyle tamamen görünür, ancak beklenmedik bir nesneyi fark edememektir. İstem dışı körlük hakkında bilgilere geçmeden önce, yazıya…
-
Kumarbaz Yanılgısı Nedir? Bu Bilişsel Hata Nasıl Önlenir?
Kumarbaz yanılgısı, gelecekte gerçekleşecek bir olayın meydana gelme olasılığının, onunla tamamen alakasız geçmiş olaylara bağlı olduğu varsayma durumunda ortaya çıkar. Adında kumarbaz kelimesi geçse de bu durum sadece şans oyunlar…
-
İnsanlar Neden Kuşların Gerçek Olmadığına İnanmaya Başladılar?
Çılgın komplo teorilerini severiz. O zaman en çılgınca olanlardan birisini daha duyun. Kuşlar aslında gerçek değildir. Onları hayvan zannetsek de kendileri hükümet tarafından sizi gözetlemek için gönderilen insansız hava araçlarıdır.…
